Beleidsvoorbereiding: het ontwerpen van beleid - Acht stappen in het ontwerpproces

10 belangrijke vragen over Beleidsvoorbereiding: het ontwerpen van beleid - Acht stappen in het ontwerpproces

Welke 8 stappen heb je in het ontwerpproces?

  1. De analyse van de opdracht (afbakening)
  2. de analyse van de probleemsituatie (probleemdefinitie)
  3. de analyse van de oorzaken en gevolgen (causaal model)
  4. het formuleren van een einddoel (strategie)
  5. het overwegen van de instrumenten (instrumentenmodel)
  6. het ontwerpen van de uitvoering (uitvoeringsmodel)
  7. het afwegen van de kosten en baten (afweging)
  8. de uiteindelijke formulering van het beleidsontwerp (beleidsmodel)

Wat houdt stap 1 van het ontwerpproces in?

1. Analyse van het probleem (afbakening)
  • voor welke beleidsvoerder? (welke taken, bevoegdheden heeft organisatie?)
  • beleidsvisie (ruwe doelboom: einddoel, tussendoelen, middelen)
  • randvoorwaarden (doelgroep, financiën, termijnen)
  • houdbaarheid veronderstellingen (consistentie, harmonisch (zonder moeilijkheden), juridische, economische, ethische voorwaarden)

Wat houdt stap 2 van het ontwerpproces in?

Analyse van het probleem (probleemdefinitie)
  • beschrijving situatie (definities, categorieën, feiten/cijfers om probleem te omschrijven)
  • beschrijving maatstaven (situatie beoordeeld door betrokkenen)
  • uit vergelijking (confrontatie) tussen situatie & maatstaf --- probleemdefinitie
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat houdt stap 3 van het ontwerpproces in?

Analyse van oorzaken en gevolgen (causaal model):
  • doel/middel & oorzaak/gevolg
    • doel is bewust nagestreefde gevolg
    • middel is bewust gekozen oorzaak
  • causaal veldmodel
    • schema gebaseerd op literatuur/onderzoek
      • wetenschappelijke theorie
      • beleidstheorie: geheel aan veronderstellingen dat men gebruikt van eerder gemaakt beleid over desbetreffende onderwerp
      • veldtheorie: geheel van veronderstellingen van mensen uit beleidsveld
        • ideale theorie = wetenschappelijke met empirische toetsingen
  • beleid is gericht op: gevolgen of oorzaken probleem
causaal model geeft oorzaak gevolg weer

Wat houdt stap 4 van het ontwerpproces weer?

Formuleren einddoel (strategie):

  • het aanvalsplan: op elke van de elementen van causale veldmodel is er een formulering die tot einddoel kan leiden
  • randvoorwaarden (kaders, prioriteiten, financiële middelen, politieke steun, wanneer moet doel worden bereikt?
  • maatstaven (criteria, indicatoren), waarvan mettertijd gekeken kan worden of doel is bereikt

Wat houdt stap 5 van het ontwerpproces in?

Overwegen beleidsinstrumenten (instrumentenmodel):
  • typen instrumenten, oa.
    • informatieoverdracht (preek)
    • financiële prikkels (wortel)
    • voorschriften (stok)
  • aangrijpingspunt ligt aan hoe radicaal men denkt
  • randvoorwaarden


instrumentenmodel (--- causaal veldmodel)
instrumententheorie (effecten)

instrumentenmodel bevat een reeks van nader te overwegen beleidsinstrumenten met hun mogelijke effecten in de richting van het einddoel

Wat houdt stap 6 van het ontwerpproces in?

Ontwerpen uitvoering (uitvoeringsmodel)
  • ontwerper moet de organisatie en de coördinatie van de beleidsuitvoering ontwerpen
  • management van de uitvoering
  • antwoorden op vragen: wie wat wanneer hoe? Voor het bereiken van het einddoel

Wat houdt stap 7 van het ontwerpproces in?

Afwegen kosten en baten:
  • in de breedste zin van het woord
  • doeltreffendheid: mate waarin instrument bijdraagt aan einddoel
  • neveneffecten (positief en/of negatief)
  • aanvaardbaarheid

Wat houdt stap 8 van het ontwerpproces in?

Formuleren beleidsontwerp:
rapportage
  • van beknopte nota tot wetsontwerp
  • van politieke partij, overheidsinstantie, lobbyist tot consultant (adviseur)
  • vorm en inhoud van belang!

Doorloop je altijd deze stappen om tot een ontwerp te komen?

NEE
afhankelijk van:
  • voorkennis/ervaring en opstelling opdrachtgever
  • politieke omgeving
  • complexiteit onderwerp

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo