Startpagina / Samenvattingen / Overheidsfinanciën / belastingen-collectieve-profijtbeginsel

Belastingbeleid

22 belangrijke vragen over Belastingbeleid

Belastingen kunnen over de bevolking worden omgeslagen met inachtneming van het profijtbeginsel. Noem twee redenen waarom de toepassingsmogelijkheden van het profijtbeginsel in Nederland anno 2012 (zeer) beperkt zijn.

Twee redenen die toepassing van het profijtbeginsel bij de belastingheffing beperken zijn:
• individueel profijt van collectieve goederen valt niet te bepalen;
• bij inkomensoverdrachten zou de overheid met de ene hand moeten nemen wat zij met de andere geeft.

Geef het voornaamste argument dat pleit voor de zienswijze dat premies voor de sociale verzekeringen als belastingen moeten worden beschouwd.

Het voornaamste argument om sociale premies als belastingen te beschouwen is dat tegenover de premiebetaling geen rechtstreekse, individuele tegenprestatie staat. Om die reden worden sociale premies ook tot de collectieve lasten gerekend.

Noem voorbeelden van belastingen die beogen de samenstelling van het bestedingspakket van gezinnen te beïnvloeden.

Voorbeelden van belastingen die beogen de samenstelling van de gezinsconsumptie te beïnvloeden zijn de accijnzen op tabaksartikelen en alcoholhoudende dranken, en de in 1996 ingevoerde kleinverbruikersheffing op energie.

Welke twee soort overdrachten van belasting zijn er?

- Inkomensoverdracht

- Vermogensoverdracht

Sommigen rekenen bij de vergroening van het belastingstelsel op een dubbel dividend. Waaruit bestaat dit en wat is uw commentaar?

Het dubbele dividend bij (verdergaande) vergroening van het belastingstelsel bestaat uit:
• verlaging van de belastingdruk op arbeid (smallere wig maakt inschakeling van arbeid voor de werkgevers goedkoper en leidt tot extra banen);
• een schonere leefomgeving (de hogere heffing op lozingen maakt het voor vervuilers aantrekkelijk deze te beperken).
• De beoogde verlaging van de loonkosten komt echter niet tot stand wanneer werknemers de hogere kosten van levensonderhoud (door milieuheffingen) weten af te wentelen op de werkgevers door met succes extra looneisen te stellen.

Bespreek de invloed van belastingen op grondslag van het inkomen op de uren- en de participatiebeslissing.

Vooral het marginale tarief, dat wordt toegepast op het loon uit het laatst bijkomende uur arbeid, beïnvloedt het aantal aangeboden uren arbeid (de urenbeslissing). De beslissing om al dan niet aan het arbeidsproces deel te nemen (de participatiebeslissing) wordt mede beïnvloed door de gemiddelde belastingdruk.. Een hoge gemiddelde druk ontmoedigt de deelname aan het arbeidsproces, omdat het accepteren van een baan in dit geval financieel minder oplevert.

Welke kritiek is mogelijk op de uitgangspunten van de optimale-belastingtheorie?

Schattingen van het welvaartsverlies door belastingheffing zijn gebaseerd op aanvechtbare uitgangspunten: volledig geïnformeerde individuen zouden op basis van identieke en consistente voorkeuren uitsluitend rationele keuzen maken. Zo zitten mensen echter niet in elkaar. Bovendien is het uitgangspunt dat de maatschappelijke welvaart maximaal is als de allocatie via de markt ongestoord verloopt. Maar aan die voorwaarde is in de praktijk niet voldaan. Ten slotte kunnen collectieve voorzieningen die via belastingen worden gefinancierd meer maatschappelijke welvaart opleveren dan private goederen die anders met dat geld waren aangeschaft.

Noem twee manieren waarop ondernemingen die grensoverschrijdend opereren een deel van de concernwinst naar of via belastingparadijzen kunnen sluizen.

Ondernemingen die grensoverschrijdend opereren kunnen een deel van de concernwinst naar of via belastingparadijzen sluizen door gebruik te maken van onzakelijke verrekeningsprijzen tussen dochters van het concern (‘transfer pricing’) en door dochters in landen met hoge tarieven met veel vreemd vermogen te financieren (‘thin capitalisation’).

Wat zijn de 3 beginselen van het heffen van belastingen?

Profijtbeginsel: mensen die gebruik maken en profiteren van collectieve voorzieningen moeten hiervoor betalen. Echter is lastig te bepalen of hier daadwerkelijk voordeel uit gehaald wordt. Bovendien gaat het merendeel op aan inkomensoverdrachten

Draagkrachtbeginsel: De verdeling van de belastingdruk is zo geregeld dat men voor en na de heffing genoeg inkomen overhoud om in de primaire behoeften te voorzien

Schadebeginsel: Mensen die schade brengen aan anderen in de vorm van bijvoorbeeld externe effecten betaalt. Ofwel vervuiler betaalt in deze context. (milieubelastingen)

Wat is het verschil tussen de verborgen economie en de fiscale fraude?

Bij de verborgen economie gaat het om de omvang van transacties die in de Nationale rekeningen worden gemist. Bij het zwarte circuit gaat het om de omvang van transacties die voor de Belastingdienst worden verzwegen.

Wat zijn andere financieringsdoelen van de ontvangen belastingen?

- Bevorderen economische groei (stabilisatiefunctie)

- zichtbaar maken van maatschappelijke kosten

- wijzigen van de samenstelling van de bestedingen

- verkleining van welvaartsverschillen (verdelingsfunctie)

- Conjuntuurbeleid (stabilisatiefunctie)

Noem de meest en de minst mobiele heffingsgrondslagen van belastingen.

Financieel vermogen is de meest mobiele heffingsgrondslag, onroerende zaken vormen de minst mobiele heffingsgrondslag.

Wat zijn twee belangrijke regelingen onder de winstbelastingen?

- Investeringsaftrek: Ondernemers mogen een percentage van de uitgaven van nieuwe investeringen aftrekken van de fiscale winst. Dit moet investeringen stimuleren

- Vervroegde afschrijving: Een deel van de aanschafprijs van kapitaal mag worden afgetrokken van de fiscale winst dan het strookt met de waardevermindering door slijtage.

Noem een voordeel en een nadeel van belastingconcurrentie.

Voordeel van belastingconcurrentie: kan overheden dwingen tot grotere doelmatigheid (anders lopen zij investeringen en hooggeschoolde werkgelegenheid mis). Nadeel: (1) voorkeuren van de bevolking voor het niveau van de overheidsuitgaven kunnen worden gefrustreerd en (2) onevenwichtige belastingmix door verschuiving van de belastingdruk naar (uitsluitend) de minst mobiele heffingsgrondslagen.

Wat is het doel van loonkostensubsidie?

Dit is om de innovatie te prikkelen en zo de arbeidsproductiviteit te verbeteren

Wat wordt bedoeld met de maatschappelijke kosten zichtbaar maken?

De overheid heeft tot doel externe effecten die kosten met zich mee brengen te financieren. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van een ecotaks.

Samenstelling van de bestedingen wijzigen?

Tot doel heeft de overheid door middel van indirecte belastingen (accijnzen en BTW) consumenten te ontmoedigen van gebruik.

Wat zijn drie bezwaren tegen subsidie van individuen of ondernemingen via de fiscus?

- Parlement heeft geen controle op de omvang van de subsidie

- Subsidie bedrag neemt bij progressief tarief toe naarmate inkomen hoger wordt

- Belastinguitgaven schaden de eenvoud van de belastingwetten.

Op welke legale manieren kan de belasting ontweken worden?

- Aanpassing van de consumptie (minder benzine kopen, of luxe artikelen)

- Aanpassing arbeidsaanbod (niet willen werken voor fiscus maar nemen van vrije tijd of juist overwerken voor instandhouding besteedbaar inkomen)

- Afwenteling collectieve lasten (inflatie versus lonen)

- Belastingbesparende constructies

- Belastingvlucht (weg uit eigen land)

Geef een voorbeeld van voorzieningen waarvan individueel aanwijsbaar nut aangetoond kan worden:

Motorrijtuigenbelasting, hier wordt belasting geheven aan bezitters van een voertuig aannemende dat zij meer dan gemiddeld gebruik maken van een voorziening.
Waterschapsbelasting: hier betalen de eigenaren van door dijken beschermd gebied.

Wat zijn de problemen bij toepassen van het profijtbeginsel?

Niet altijd meetbaar
Collectieve uitgaven zoals sociale uitkeringen en inkomens toeslagen kunnen niet omgeslagen worden op basis van profijt. Zijn juist gedoeld voor steun.

Wat is de definitie van belastingconcurrentie?

De ontwikkeling waarbij landen elkaar actief beconcurreren door fiscaal aantrekkelijke faciliteiten te biedenaan investeerders, vermogensbezitters en specialistische arbeidskrachten.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Overheidsfinanciën | 9789001709808 | C A de Kam, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Belastingbeleid

Belastingbeleid

22 belangrijke vragen over Belastingbeleid

Belastingen kunnen over de bevolking worden omgeslagen met inachtneming van het profijtbeginsel. Noem twee redenen waarom de toepassingsmogelijkheden van het profijtbeginsel in Nederland anno 2012 (zeer) beperkt zijn.

Geef het voornaamste argument dat pleit voor de zienswijze dat premies voor de sociale verzekeringen als belastingen moeten worden beschouwd.

Noem voorbeelden van belastingen die beogen de samenstelling van het bestedingspakket van gezinnen te beïnvloeden.

Welke twee soort overdrachten van belasting zijn er?

Sommigen rekenen bij de vergroening van het belastingstelsel op een dubbel dividend. Waaruit bestaat dit en wat is uw commentaar?

Bespreek de invloed van belastingen op grondslag van het inkomen op de uren- en de participatiebeslissing.

Welke kritiek is mogelijk op de uitgangspunten van de optimale-belastingtheorie?

Noem twee manieren waarop ondernemingen die grensoverschrijdend opereren een deel van de concernwinst naar of via belastingparadijzen kunnen sluizen.

Wat zijn de 3 beginselen van het heffen van belastingen?

Wat is het verschil tussen de verborgen economie en de fiscale fraude?

Wat zijn andere financieringsdoelen van de ontvangen belastingen?

Noem de meest en de minst mobiele heffingsgrondslagen van belastingen.

Wat zijn twee belangrijke regelingen onder de winstbelastingen?

Noem een voordeel en een nadeel van belastingconcurrentie.

Wat is het doel van loonkostensubsidie?

Wat wordt bedoeld met de maatschappelijke kosten zichtbaar maken?

Samenstelling van de bestedingen wijzigen?

Wat zijn drie bezwaren tegen subsidie van individuen of ondernemingen via de fiscus?

Op welke legale manieren kan de belasting ontweken worden?

Geef een voorbeeld van voorzieningen waarvan individueel aanwijsbaar nut aangetoond kan worden:

Wat zijn de problemen bij toepassen van het profijtbeginsel?

Wat is de definitie van belastingconcurrentie?

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Belastingbeleid

Allocatiefunctie: collectieve ontvangsten - Belastingstelsels: internationale vergelijking

Allocatiefunctie: collectieve ontvangsten - Belastingbeginselen - Draagkrachtbeginsel

Allocatiefunctie: collectieve ontvangsten - Belastingen als beleidsinstrument

Allocatiefunctie: collectieve ontvangsten - Economische gevolgen

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Overheidsfinanciën

Overheidsfinanciën

Marketing (Leeflang) Hoofdstuk 8: Consumente…

Marketing (Leeflang) Hoofdstuk 16

Marketing (Leeflang) Hoofdstuk 5: Strategisc…

Marketing (leeflang) hoofdstuk 20

Marketing (Leeflang) Hoofdstuk 4: Marketing …

Marketing (leeflang) hoofdstuk 18

Marketing (Leeflang) Hoofdstuk 2

Marketing (leeflang) Hoofdstuk 17

Marketing (Leeflang) Hoofdstuk 1

Marketing (Leeflang) Hoofdstuk 14: Segmenten…

Marketing