DSM & diermodellen
12 belangrijke vragen over DSM & diermodellen
Leg drie gebruikte termen binnen ziektebegrip uit, en hoe ze van elkaar verschillen.
- Disease (ziek zijn): objectief. Medisch begrip, pathofysiologisch substraat
- Illness (ziek voelen): subjectief. Ziektebeleving bij patiënt, hulpvraag
- Sickness (ziek melden): gedrag. Patiënt valt uit zijn sociale rol.
Leg de begrippen etiologie en pathogenese uit.
- Etiologie: oorzaak/oorzaken die tot aandoening leiden
- Pathogenese: wijze waarop de etiologische factoren tot een stoornis leiden
Hoe worden aandoeningen in de DSM ingedeeld?
Wel op basis van syndromen (prototypisch) en aan de hand van specifieke criteria
• WHO onderzoek: gemeenschappelijke kenmerken die over culturele grenzen heengaan
• Lijkt te wijzen op specifieke ziekte
• Erfelijkheidsstudies en tweelingstudies tonen erfelijke component
• Suggereert gemeenschappelijk onderliggend mechanisme
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Voor mijn 1e tentamen haalde ik een 6. Toen ben ik gaan zoeken naar manieren om beter te leren en ben ik Study Smart tegen gekomen. Sindsdien heb ik een 9,0 - 8,0 - 7,6 - 8,0 - 8,0 gehaald. Ik raad het echt íédereen aan die het maar horen wil. Ik ben er zo blij mee!!
Met mijn oude methode was ik geslaagd voor maar 3 van de 8 vakken. Sinds ik mijn aantekeningen digitaal maak in study smart, ben ik voor alle vakken de éérste keer geslaagd. StudySmart neemt voor mij de stress van slagen of niet slagen weg.
Door StudySmart gaat het op zo veel vlakken beter met mij. Eerst had ik continu studiestress en ik had nergens tijd voor. Nu voel ik mij rustig en zelfverzekerd (door gebruik van het programma). Eerst haalde ik meestal een 7, nu vaak een 8 of zelfs een 9.
Hey Chris, ik wil je echt hartelijk danken voor het ontwikkelen van het platform. Ik haalde hiervoor altijd rond de 6/10 voor m'n tentamens, nu een 8,6, een 7,9 en een 7,6!!
Sinds ik Study Smart gebruik, is mijn gemiddelde 1 punt gestegen. Ik heb zelfs een statistisch vak met een 10/10 afgerond terwijl ik slecht ben in statistiek. Nu volg ik extra vakken omdat vorig jaar zo goed ging door Study Smart. Veel dank!
Sinds ik ben gaan leren met StudySmart ben ik geslaagd voor al mijn examens!!! Geen herexamens!! Eerst was ik al blij met een voldoende en nu haal ik alleen maar goede cijfers. Veel dank!
Ik heb alle vakken die ik met Study Smart heb geleerd gehaald. Met rechten ben ik van een 5 naar een 8 gegaan! Ik weet nu zeker dat ik al mijn vakken gewoon ga halen.
Ik dacht altijd dat ik goed studeerde. Mijn cijfers waren ook prima. Ik had mij nooit kunnen voorstellen dat ik zo veel beter en sneller zou studeren door het toepassen van deze vaardigheden.
Ik voel mij voor het eerst 100% zeker over de manier waarop ik leer. Ik heb nu het complete overzicht en de structuur die ik nodig had
Door Study Smart kreeg ik weer plezier in het studeren en haalde ik direct betere cijfers. Alles ging ineens beter. Ik raad Study Smart enorm aan aan scholieren en studenten.
Met dit plaform kan ik super snel en gestructueerd studeren. Ik ben nooit meer de weg kwijt in de stof of in mijn aantekeningen en maak veel sneller goede samenvattingen.
Eerst waren mijn aantekeningen een zooitje. Nu gebruik ik Study Smart en studeer ik super gestructureerd. Het helpt mij om tijd te besparen waardoor ik ook andere dingen kan doen die ik belangrijk vind.
Leerlingen die met het systeem hebben gewerkt hebben gewoon een beter resultaat behaald. Het systeem past alle leertrucjes zo toe, dat zowel de kinderen die goed scoren, maar ook zij die minder scoren, aan hun trekken komen.
Hey Chris, ik wil je enorm bedanken. Het vak waar ik vorig jaar nog net een 5,5 voor haalde, heb ik nu voor ditzelfde vak maar liefst een 9,7 gehaald! Mede dankzij jouw methode! Heel erg bedankt!
Het grootste effect is dat mijn kind veel enthousiaster is over school! Elke ouder wilt graag dat zijn kind het goed doet op school, en Study Smart draagt daar aan bij.
Dankzij StudySmart heb ik vorig jaar al mn examens gehaald en ook veel betere punten gehaald. Maar bovenal heb ik nu gewoon een heel goede studiemethode onder de knie, waarmee ik zeker weet dat ik de rest van mijn studie gewoon ga halen.
Hoe verschilt DSM5 t.o.v. DSMIV aangaande diagnostische assen?
Noem 3 niveaus waarop onderzoek gedaan wordt naar hersenziekten.
- Genetische invloeden (antropogenetica, populatiegenetica, epidemologie, tweelingenonderzoek)
- dierexperimentele benadering (volgen ontstaansgeschiedenis, moleculaire/cellulaire processen, nieuwe behandelingen
- verbeteren diagnostiek en behandleing in patiënten (psychologie, psychiatrie/neurologie, orthopedagogiek)
Waarom weten we nog zo weinig van hersenziektes? Noem 4 redenen.
- Hersenen zeer complex, heterogeen en moeilijk toegankelijk
- Hersenen zijn vaak multifactorieel en polygeen
- Veel hersenziekten komen sporadisch voor
- Oorzaken nog nauwelijks bekend
Geef de drie vormen van validiteit van Wilner (1984).
- Face validity: symptomen komen overeen met gedrag patiënten. Wordt meestal wel aan voldaan.
Predicitve validity: het diermodel voorspelt welke geneesmiddelen (breder: therapie) werkzaam zijn in patiënten. Gevaar: veel ontwikkelde geneesmiddelen die in werking nauwelijks van elkaar verschillen- Construct validity: de symptomen in het diermodel hebben een vergelijkbare (neurobiologische achtergrond) als de symptomen bij de patiënten (bijv huntingtin gen): wordt vaak niet aan voldoen: achterliggende oorzaak dan niet bekend!
Geef het voor-en nadeel van selectie voor diermodellen.
- Voordeel: Zonder uitgebreide technologie. Selecteert meteen op fenotype waarin je geinteresseerd bent.
- Nadeel: Niet alleen het gen(en) dat verantwoordelijk is voor het gedrag wordt geselecteerd maar ook veel genen die er vlak bij liggen. Is dus niet erg zuiver.
- Nadeel: Heel veel werk
voorbeeld is selectie op angst: elevated plus maze
Geef een voorbeeld van een diermodel op basis van een spontane mutatie.
- Voorbeeld: Reeler muis, vernoemd naar ‘reeling’ vorm van voortbewegen (dronkeman).
- Autosomaal (d.w.z. niet sex-chromosoom gebonden) recessieve muis mutant.
- Muizen missen reelin, een extracellulair matrix glycoproteine dat tijdens corticogenese wordt afgegeven door Cajal-Retzius cellen. Daardoor is de aanleg van de cortex verstoord. Ook hypoplasie van cerebellum. --> Model voor autisme?
Noem 5 technieken voor het maken van een diermodel middels genetische modificatie.
- Transgenese (extra kopie van gen inbrengen)
- Knockout: Gen wordt uitgeschakeld.
- null-mutant
- induceerbaar
- regio-specifiek
- Knockout / knockin: Natieve gen wordt uitgeschakeld, ander genwordt ervoor in de plaats ingebracht.
- siRNA: schakelt bepaald mRNA uit --> betreffende eiwit wordt verminderd gesynthetiseerd.
- CRISPR-Cas: methode waarmee DNA gemodificeerd kan worden met ongekende precisie. Revolutionair, relatief simpel, zeer efficiënt, in vivo
Hoe werkt transgenese? Wat zijn nadelen?
- Extra kopie van gen wordt ingebracht in embryonale stamcellen
- die ES cellen injecteren in blastocysts --> chimere muis --> nakomelingen na mating met gezond model: gezond en met targeted gene
- meestal worden meerdere kopieën in het chromosoom opgenomen
- Nadelen:
- aantal kopieën dat wordt opgenomen kan verschillen tussen de lijnen
- plaats waar kopie wordt ingebouwd kan van invloed zijn op expressie
- er moeten dus altijd minimaal twee lijnen worden getest
Hoe werken modellen middels siRNA?
- Maakt gebruik van lichaamseigen methode om afwijkend RNA af te breken.
- Hiermee kun je snel RNA van bepaald gen uitschakelen (maar daarmee is het eiwit nog niet meteen verdwenen).
- Locale toediening via plasmiden of virale vectoren.
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden
