Startpagina / Samenvattingen / Pathologie / astma-dyspneu-longkanker

Ziekten van de luchtwegen - Ademhalingsproblemen

Q: Hoeveel is het watergehalte van bloedplasma?

90 % Bloedplasma is het vloeibare gedeelte van het bloed.

Q: Wanneer kan remming van het ademcentrum optreden?

Na toediening van hoge doses zuurstof . Bijvoorbeeld bij mensen met ernstige COPD of bij baby's met geboorteproblemen.

58 belangrijke vragen over Ziekten van de luchtwegen - Ademhalingsproblemen

Een zuurstoftekort dat langer dan vier minuten aanhoudt leidt tot ...

De dood

De longblaasjes nemen zuurstof uit het bloed op. Met welk symbool wordt zuurstof uitgedrukt?

O₂ (Latijn voor Oxygenium)

De longblaasjes geven koolstofdioxide af aan de uitademingslucht. Met welk symbool wordt koolstofdioxide uitgedrukt?

CO₂ (Latijn voor Carboneum Oxygenium)

Waar kunnen lichaamscellen niet zonder? Waardoor sterven ze af?

Zonder warmte en (levens)energie.

Waarom dient koolstofdioxide uitgeademd te worden?

Anders verzuren het bloed, het weefselvocht en uiteindelijk de cellen.

Hoeveel is het watergehalte van bloedplasma?

90 %

Bloedplasma is het vloeibare gedeelte van het bloed.

De hoeveelheid opgelost O₂ in het bloed is de zuurstofspanning. Met welk symbool wordt zuurstofspanning uitgedrukt?

pO₂

De hoeveelheid opgelost CO₂ in het bloed is de koolstofdioxidespanning. Met welk symbool wordt de koolstofdioxidespanning uitgedrukt?

pCO₂

Hoe heet de verzuring die ontstaat door een te hoge pCO₂?

Een respiratoire acidose (letterlijk: ademhalingsverzuring).

Hoe bepaal je de waarden van de pO₂, pCO₂ en PH in het slagaderlijke bloed?

Door middel van een arteriële bloedgasanalyse.

Wat wordt er verstaan onder gaswisseling door diffusie?

Het uitwisselen van zuurstof en koolstofdioxide tussen de longblaasjes en de longhaarvaten (op basis van diffusie).

Waar is de ventilatie afhankelijk van?

de regulatie van de ademhalingsbewegingen door het ademcentrum
de doorgankelijkheid van de luchtwegen

Wanneer kan remming van het ademcentrum optreden?

Na toediening van hoge doses zuurstof. Bijvoorbeeld bij mensen met ernstige COPD of bij baby's met geboorteproblemen.

Wat kan het ademcentrum nog meer dempen? Noem een aantal oorzaken (4):

medicijnen (slaapmiddelen / krachtige pijnstillers)
beschadiging van de hersenvaten (CVA)
ongeval met hersenbeschadiging
infectie in de hersenen

Waardoor kan de doorgankelijkheid van de luchtwegen worden belemmerd?

verhoogde slijmvorming

ontstekingsoedeem
vernauwing van de luchtwegwand -> door spierkramp (bronchospasme)
overgevoeligheidsreacties

Als gevolg van infecties, ontstekingen, allergische reacties of overgevoeligheidsreacties.

Waar treden stoornissen in gaswisseling onder andere bij op?

longoedeem door hartfalen
longemfyseem (chronische longziekte)
verbindweefselingsprocessen (longfibrose)

Wat blijkt er uit een arteriële bloedgasanalyse bij een respiratoire insufficiëntie?

een hypoxie ofwel een verlaagde pO₂
een hypercapnie ofwel een verhoogde pCO₂
een acidose ofwel een verlaagde pH, die zowel respiratoir als metabool van karakter is

Wat is een inspiratoire dyspneu?

Een gestoorde inademing.

Waar bestaat de vernauwing bij een gestoorde inademing?

Een vernauwing van de bovenste luchtwegen, zoals de keelholte, het strottenhoofd / de stembanden, de luchtpijp en de grote bronchiën.

Bij een sterke vernauwing is er een expiratoire stridor, wat is dit?

Een hoorbare piepende, zagende en brommende uitademing.

Naar de ernst van de dyspneu kun je een onderscheid maken in dyspneu d'effort en dyspneu de repos. Wat betekenen deze twee termen?

Dyspneu d'effort = kortademig bij inspanning
Dyspneu de repos = kortademig in rust

Hoe probeert elke kortademige patiënt de ademhaling te verbeteren?

Door de hulpademhalingsspieren in te schakelen; spieren tussen de borstkas en schouder.

Wat wordt er bij astma bronchiale bedoeld met chronische ontsteking van de luchtwegen?

De luchtwegen zijn geïrriteerd en gevoeliger voor allerlei (allergische en niet-allergische) prikkels.
Allergische prikkels: huisstofmijt, pollen, voedingsmiddelen, medicijnen
Niet-allergische prikkels: koude lucht, rook, luchtjes, uitlaatgassen

Wat gebeurt er bij een aanval (astma bronchiale)?

De spiertjes rondom de bronchiën trekken samen, het slijmvlies zwelt op en de slijmproductie neemt toe. De doorgankelijkheid van de luchtweg raakt dan ernstig verstoord. De vernauwing is van tijdelijke aard.

Wat zijn de kenmerkende verschijnselen van astma bronchiale?

kortademigheid (dyspneu)
hoesten (soms productief)
piepende, zagende uitademing (expiratoire stridor)

Wat is een belangrijke oorzaak van astma bronchiale?

Erfelijke aanleg

Hoe noem je de vorm van astma die optreedt na inspanning?

Inspanningsastma

Waar is, afhankelijk van de mate van benauwdheid en de frequentie waarin de aanvallen voorkomen, astmacontrole in onder te verdelen?

goede astmacontrole = intermitterende astma
gedeeltelijke of slechte astmacontrole = persisterende astma

Wanneer is er sprake van intermitterende astma?

Als de symptomen zich maximaal 2 x per week voordoen en de patiënt zich niet beperkt voelt in zijn activiteiten.

Wanneer is er sprake van persisterende astma?

Als de symptomen zich 3 of meerdere keren per week (ook 's nachts) voordoen met gebruik van noodmedicatie en beperkt wordt in zijn activiteiten.

Wat kun je met longfunctie onderzoek bepalen?

Door toediening van een luchtwegverwijder als salbutamol is te meten of de vernauwing te verminderen is. Je meet namelijk de reversibiliteit.
Deze meting is belangrijk voor het bepalen van de medicatie die iemand nodig heeft.

Wat kun je met een NO-meting bepalen?

De hoeveelheid stikstofmonoxide (formule -> NO= nitric oxide) in de uitademingslucht.
De NO-waarde is bij ontstekingen en infecties aan longen en/of luchtwegen verhoogd.

Wat kun je met een provocatietest bepalen?

Je stelt de gevoeligheid van de luchtweg vast voor een bepaalde stof.

Hoe is COPD vast te stellen (diagnostiek)?

het klinische beeld
bepaling van de bloedgaswaarden
spirometrie
CT-scan

Hoe noem je het overzicht waarin de mate van de luchtwegobstructie (=uitkomst FEV1 spirometrie) is onderverdeeld?

GOLD-classificatie
(Global initiative for chronic Obstructive Lung Disease)

Hoeveel "GOLD" stadia zijn er en wat betekenen ze?

GOLD 1: lichte luchtwegobstructie
GOLD 2: matig ernstige luchtwegobstructie
GOLD 3: ernstige luchtwegobstructie
GOLD 4: zeer ernstige luchtwegobstructie

Hoe worden medicijnen voor astma en COPD ingenomen?

Via een inhalator; daardoor komen ze direct op de plaats van bestemming.

Welk hulpstuk kun je gebruiken bij baby's die niet zelf kunnen inhaleren met een inhalator?

Een voorzetkamer.

Wat is het voordeel en nadeel van kortwerkende luchtwegverwijders?

werken bij een aanval direct (binnen 5 minuten)
werken niet langer dan 5 tot 6 uur

Wat krijgen mensen met astma vaak nog meer voorgeschreven naast luchtwegverwijders en ontstekingsremmers?

Medicijnen tegen bepaalde allergieën, zoals huisstofmijt, hooikoorts etc.

COPD en astma zijn niet te genezen. Waar is de behandeling vooral op gericht?

Behoud van longfunctie en vermindering van de klachten.

Noem een aantal behandelingen bij COPD en astma:

stoppen met roken
griepvaccinatie
huissanering
bewegen
voeding (meerdere kleinere maaltijden per dag)
zuurstoftherapie

Wat is de oorzaak van de Kussmaul-ademhaling?

Een ernstige verzuring van het bloed door een stoornis in de stofwisseling (metabole acidose).

Waarom schakelt een organisme over op de Kussmaul-ademhaling?

Het is een wanhopige poging om de verzuring tegen te gaan. Door uitademing van meer CO₂ raakt het bloed meer H+-ionen (waterstofionen) en wordt de zuurgraad (pH) hoger, dat wil zeggen minder zuur.

Waar kan een metabole acidose (stofwisselingsverzuring) bij voor komen?

onbehandelde of ontregelde suikerziekte
ernstige leveraandoeningen (leverinsufficiëntie)
ernstige nierziekten (nierschade, uremie)

Welke verschijnselen ontstaan bij het hyperventilatiesyndroom?

het gevoel niet genoeg lucht binnen te krijgen (dyspneu)
angst
duizeligheid
tintelingen of een stijf gevoel rondom de mond
dove vingers
spierkrampen
flauwvallen

Hoe behandel je een hyperventilatie aanval?

rustig en langzaam ademhalen; 3 sec in en 6 sec uit
afleiding door middel van bewegen; kniebuigingen maken

Waardoor wordt de afwisseling in de ademhaling van een Cheyne-Stokes-ademhaling veroorzaakt?

een onrijp ademcentrum (bijv bij pasgeborenen)
onvoldoende doorbloeding van het ademcentrum door een bloedvatvernauwing van de hersenvaten, een CVA of een slechte circulatie (shock)
vergiftiging met medicijnen, slaapmiddelen, psychofarmaca en morfine(achtigen)

Bij welk bijzonder proces is de Cheyne-Stokes-ademhaling ook zichtbaar?

Het stervensproces.

Wanneer gebruik je luchtwegverwijders in combinatie met ontstekingsremmers?

Bij ernstige ontstekingsverschijnselen en vaak optredende verergeringen (exacerbaties).

Wat zijn de oorzaken van een longontsteking?

bacteriële infectie (pneumokokken, Q-koortsbacterie, legionella, haemophilus influenzae)
virale infectie (influenzavirus, coronavirus, adenovirus)
schimmels en gisten

Hoe kun je een longontsteking behandelen?

antibiotica (bepaalt op basis van de kweek)
pijnstilling
koortsdemping
zuurstof toediening
patiënt fysiotherapeutisch begeleiden bij het doorademen en het ophoesten van sputum

Waar hangt herstel van een longontsteking van af?

Oorzaak en ernst van de longontsteking. Herstel kan soms wel zes weken duren.

Hoe ontstaat een klaplong (pneumothorax)?

Gedeeltelijke of totale inklapping van een long door het wegvallen van het vacuüm tussen de beide pleurabladen. Er is van binnenuit of van buitenaf een open verbinding ontstaan met de pleuraholte (ruimte tussen long- en borstvlies).

Wat zijn de mogelijke oorzaken van een pneumothorax?

spontaan, zonder duidelijke reden (=primaire pneumothorax)
longemfyseem (=secundaire pneumothorax)
traumatische pneumothorax, door steekwond, operatie of auto-ongeval

Welke 2 soorten longkanker zijn er te onderscheiden?

De meeste mensen (80%) hebben niet-kleincellige longkanker. De andere soort is kleincellige longkanker. Deze soort longkanker groeit sneller en zaait ook sneller uit dan niet-kleincellige longkanker.

Welke verschijnselen wijzen mogelijk op longkanker?

hoesten
verandering van de hoestklachten
opgeven van bloed (hemoptoë)
kortademigheid (dyspneu)
terugkerende temperatuurverhogingen
heesheid zonder keelpijn
pijn op de borst
vermagering
vermoeidheid
verminderde eetlust

Hoe ziet de behandeling van longkanker eruit?

Afhankelijk van de kenmerken van de tumor en het stadium:

een operatie
bestraling
chemotherapie
immuuntherapie

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Pathologie | 9789006953350 | Alexander Huygen, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.