Startpagina / Samenvattingen / Class notes - Pathologie en klinisch redeneren in de tweede lijn / operatie-gastric-bypass

Bariatrische chirurgie bij obesitas 2&3 (DR 41)

45 belangrijke vragen over Bariatrische chirurgie bij obesitas 2&3 (DR 41)

Welk ziektebeeld hoort bij de groep patiënten die in aanmerking komt voor bariatrische chirurgie?

Morbide obesitas (BMI>40) of BMI >35 met comorbiditeiten

Bekende co-morbiditeiten zijn DMT2, hypertensie, hyperlipidemie, slaapapneu (OSAS), overbelasting bewegingssysteem, psychische klachten.

Risico-profiel is familiaire obesitas, familiaire DMT, familiaire hart- en vaatziekten.

Veel voorkomende complicaties zijn complicaties na de operatie, voedingsdeficiëntie, depressie.

Welk dieetadvies wordt gegeven voor een bariatrische operatie?

- 2-4 weken voor operatie VLED (very low energy diet) om
- levervolume te verminderen tot 25%, dit vermindert intra-operatieve complicaties.
- 3 VLED-maaltijdvervangers p/ dag aangepast aan eiwit en voedingsstof-vereisten, koolhydraatarme
voedingsmiddelen, voldoende hydratatie, stimuluscontrole, vezelsuppletie, medicatiebeoordeling
Lage koolhydraat inhoud VLED verlaagt snel bloedglucose en risico op hypoglykemie, dus pas op.

Wat is het behandeldoel bij cliënten na bariatrische chirurgie?

Gewichtsverlies op de korte termijn. Dit is afhankelijk van het startgewicht en de soort van bariatrische operatie.
En daarna gewichtsbehoud op de langere termijn.
Voorkomen van deficiënties die door de ingreep en/of morbide obesitas kunnen ontstaan.
Voorkomen van complicaties zoals braken, dilatatie pouch, dumping.

Welke onderdelen zijn relevant bij de voedingsanalyse?

Aantal eetmomenten/regelmaat.
Voedingsgewoonten: hapgrootte, aantal keren kauwen, snelheid van eten, aandacht bij het eten.
Aandacht voor de portiegrootte van zowel de hoofdmaaltijden als de tussendoortjes.
Voeding volgens de aanbevolen hoeveelheid voedingsmiddelen na bariatrische chirurgie.
Inname multivitamine- en mineralensupplement en andere suppleties.
Alcoholgebruik.

Welke voedingsmiddelen zijn relevant om na te vragen bij de anamnese?

Gebruik energierijke (vloeibare) voedingsmiddelen, suikerhoudende producten.
Te lage inname van eiwitten, essentiële vetzuren, vitamine B12, ijzer, calcium, vitamine D.

De kans is groot dat de voeding onvolwaardig is ten opzichte van de Richtlijnen goede voeding. Vaak worden veel – ook gezonde – voedingsmiddelen uit het menu geschrapt door de patiënt om een zeer energiebeperkte voeding te bereiken. Met name moet er gelet worden op:

vitamines en mineralen: tekorten in de voeding zijn te verwachten. Een multivitamine- en mineralensupplement voor de operatieve ingreep is dan nodig;
vitamine D: een tekort in het bloed komt veel voor, waarvoor levenslange suppletie nodig is;
jodium: een inname van 150 microgram jodium per dag wordt bereikt door:
- 4 sneden brood, gebakken met gejodeerd broodzout. Deze hoeveelheid brood is na bariatrische chirurgie meestal niet haalbaar;
- een keer per week zeevis;
- dagelijks gebruik van de aanbevolen hoeveelheid kaas en melk.

Welke voedingsanamnese methode is aanbevolen?

Dietary-historymethode of eetdagboek, met aandacht voor emotioneel en extern eetgedrag.

Hoeveel behandeltijd wordt gerekend voor de behandeling van een cliënt na bariatrische chirurgie?

Zorgniveau 2= 20 uur

Op welke 2 manieren heeft een bariatrische ingreep effect op de voedselinname?

Bariatrische chirurgie is onder te verdelen in operaties die de mate van voedselinname beperken door restrictie op maagniveau en in operaties die werken door malabsorptie van voedingsstoffen zoals eiwitten, vetten, vitamines en mineralen.

Wat is een andere, nieuwe naam voor bariatrische chirurgie?

Metabole chirurgie

Welke indeling van metabole chirurgie kennen we in Nederland?

De Dutch Society of Metabolic and Bariatric Surgery (DSMBS) is overgegaan op de term metabole chirurgie en dit is de nieuwe indeling:

de restrictieve methoden: Laparoscopic Adjustable Gastric Band (LAGB, beter bekend als maagband);
de restrictieve en metabole methoden: Gastric byPass (GP), banded Gastric byPass (banded GP) en Single Anastomosis Gastric byPass (MGP, voorheen bekend als de mini Gastric byPass);
de restrictieve, metabole en malabsorptieve methoden: Singel Anastomosis Duodeno-ileal bypass met Sleeve Gastrectomy (SADI-S), Duodenal Switch (DS) en Bilio Pancreatic Diversion (BPD, beter bekend als Scopinaro).

Wat is het doel van de restrictieve methode en welke restrictieve operaties kennen we?

Bij de restrictieve methode wordt de inname van de voeding beperkt.

Dit kan door middel van twee verschillende operaties:

Verticale Gastro Plastiek (maagverkleining volgens Mason); deze methode wordt niet meer gebruikt in Nederland, maar als diëtist kun je toch nog patiënten tegenkomen die deze ingreep hebben ondergaan. Naar schatting zijn dat nog enkele duizenden patiënten in Nederland.
Laparoscopic Adjustable Gastric Band (LAGB); ook deze methode wordt nauwelijks meer toegepast in Nederland. Desondanks is het wel van belang deze te benoemen, aangezien er nog vele tienduizenden patiënten in Nederland zijn die deze operatie hebben ondergaan.

Wat gebeurt er bij een restrictieve metabole methodiek en welke operaties kennen we op dat vlak?

Bij de restrictieve methoden met metabool effect wordt de inname van de voeding en/of voedingsstoffen beperkt. De operatieve ingreep aan de maag heeft grote metabole gevolgen.

In Nederland worden onderstaande operaties het meest toegepast:

Laparoscopic Sleeve Gastrectomy (LSG). Het aantal patiënten dat deze operatie ondergaat, neemt snel toe; het is de op een na meest uitgevoerde ingreep in Nederland;
(Roux-en-Y) Gastric Bypass (GP);
Banded Gastric Bypass (banded GP).

Wat gebeurt er bij de restrictieve, metabole malarbsorptieve methodiek en welke operaties vallen hieronder?

Bij de restrictieve en malabsorptieve methoden met metabool effect wordt de inname van de voeding en/of voedingsstoffen beperkt. Daarnaast vindt door de bypass van de darm verminderde resorptie van voedingsstoffen plaats. De operatieve ingreep aan de maag heeft ook hier grote metabole gevolgen.

In Nederland worden deze operaties het meest toegepast:

Single Anastomosis Gastric Bypass (MGP, voorheen bekend als mini Gastric byPass);
Duodenal Switch (DS);
Single Anastomosis Duodeno-ileal bypass met Sleeve Gastrectomy (SADI-S);
Bilio Pancreatic Diversion (BPD, ook bekend als Scopinaro) (In nL nauwelijks)

Welke factoren bepalen het resultaat van een operatie?

de juiste selectie van operatie bij de betreffende patiënt;
het type operatie;
de mate van obesitas;
de leeftijd;
de mate van toepassing van het nieuwe eetgedrag en de nieuwe leefstijl.

Hoe bereken je het percentage Total Body Weight Loss (%TBWL)?

(Gewicht verloren / begingewicht) × 100= %TBWL

Kun je direct na een metabole ingreep zwanger worden?

Aangeraden wordt om hier minimaal 2 jaar mee te wachten.

Op welke leeftijd kun je in aanmerking komen voor een metabole operatie?

In principe tussen 18 en 65

Afhankelijk van vitaliteit zien we wel een ophoging van de leeftijd naar 67.

Is de fase van gedragsverandering waarin de client zich bevind een goede voorspeller voor de effectiviteit van de ingreep?

Neen: Het stadium van gedragsverandering bij de patiënt tijdens de screening (ingevuld door de professionals) is geen goede voorspeller van het succes van het EWL% 3 en 12 maanden na de operatie.

Een professional hoeft zich dan ook niet te laten leiden door de ingeschatte motivatie tijdens screening om het succes van postoperatief gewichtsverlies te voorspellen.

Wat zijn voordelen van een maagband operatie?

Eenvoudig te plaatsen
Lage morbiditeit en mortaliteit
Reversibel, echter wel andere procedure nodig indien band verwijderd wordt
Geen malabsorptie
Vol gevoel creëren door bijspuiten van de maagband in etappes
Snel vol gevoel door verkleinde maag
Gemiddeld EWL van 40 procent na 2 jaar
Gehele maagdarmkanaal blijft toegankelijk voor endoscopie
Absorptie van medicatie blijft ongewijzigd

Wat zijn nadelen van een maagband operatie?

Kans op gastro-oesofageale reflux op lange termijn
Kans op maag(pouch)- of slokdarmdilatatie
7 procent van de patiënten heeft complicaties (veel voorkomende complicaties zijn: erosie en migratie van de band)
Kans op weight regain

Wat zijn de voordelen van een sleeve operatie ((Laparoscopische) Sleeve Gastrectomy)?

Snel vol gevoel door verkleinde maag
Verminderd hongergevoel (geen behoefte aan eten) door verwijderen fundus en daarmee drastische verlaging aanmaak ghreline
Nagenoeg geen malabsorptie voor vetten en koolhydraten, wel voor vitamines en mineralen
Gehele maagdarmkanaal blijft toegankelijk voor endoscopie
Absorptie van medicatie blijft nagenoeg ongewijzigd
Aansluiting mogelijk tot een tweede procedure (GP, SADI-S of DS)
Gemiddeld EWL van 60 – 70 procent na 2 jaar
Zelden dumping of diarree in vergelijking met gastric bypass
Bij diabetes mellitus type 2 postoperatief goede daling van glucosegehalte in serum, vermoedelijk door wijziging in hormoonhuishouding, maar minder dan bij gastric bypass

Wat zijn de nadelen van een sleeve operatie?

Irreversibel
Passage voedsel en vocht traag door nauwe buismaag
Kans op gastro-oesophagiale reflux vanwege gewijzigde anatomie (12,7 – 26 procent)
Resultaten op de lange termijn zijn vergelijkbaar met die van gastric bypass, echter meer re-operaties nodig
Kans op deficiënties van vitamines en mineralen
Kans op weight regain

Wat zijn de voordelen van een duodenale Switch?

Beste langetermijnresultaten met betrekking tot EWL (=75 – 100 procent)
Mogelijkheid tot het eten van normale porties
Onderdrukt hongerhormoon (ghreline)waarden
Bij diabetes mellitus type 2 postoperatief opvallend snelle daling van glucosegehalte in serum, vermoedelijk door wijziging in hormoonhuishouding

Wat zijn de nadelen van de duodenale switch?

Ingrijpende operatie
Kans op naadlekkage na de operatie en stenose van de naad op lange termijn
Veel darmklachten
Kans op voedingsdeficiënties, zoals van vitamines en mineralen
Kans op weight regain

Wat zijn de voor- en nadelen van een SADI-S?

Voordelen:

Wordt vaak ingezet indien na LSG nog onvoldoende gewichtsreductie bereikt is
Succesvolle operatie met betrekking tot EWL (> 95 procent)
Complete remissie van diabetes mellitus type 2 bij > 90 procent van de patiënten
Restrictiegevoel blijft bestaan omdat sleeve maag in tact blijft
Relatief simpele ingreep: bestaat uit slechts 1 anastomose

Nadelen:

Ingrijpende operatie
Kans op naadlekkage en stenose van de naad
Kans op voedingsdeficiënties, zoals van vitamines en mineralen
Kans op verstoorde defecatie: vetdiarree of verhoogde frequentie defecatie (gemiddeld 2,5 – 3 x per dag)
Relatief nieuwe ingreep: nog geen langetermijneffecten bekend

Wat zijn voor- en nadelen van een banden gastric bypass?

Voordelen:

Operatie voor obese patiënten met BMI ≥ 50 kg/m²
Extra bandje (= 6,5 cm) om de maagpouch
Succesvolle operatie met betrekking tot EWL (= 81,7 procent)
Bij diabetes mellitus type 2 postoperatief opvallend snelle daling van glucosegehalte in serum, vermoedelijk door wijziging in hormoonhuishouding
In veel gevallen geen hongergevoel

Nadelen:

Ingrijpende operatie
Kans op naadlekkage en stenose van de naad
Moeilijke toegang tot de 'restmaag' voor scopisch onderzoek
Kans op deficiënties van vitamines en mineralen
Kans op dumping kleiner vanwege de band
Vaker sprake van voedselovergevoeligheid
Kans op lactose-intolerantie
Kans op weight regain

Wat zijn de voor- en nadelen van de mini gastric bypass?

Voordelen:

Makkelijk uitvoerbare techniek: bestaat uit slechts 1 anastomose
Gerapporteerde EWL% na 5 jaar is 71 procent
Effecten op comorbiditeiten vergelijkbaar met de GB
Effect op diabetes mellitus type 2 beter dan bij restrictieve ingrepen

Nadelen:

Kans op complicaties: naadlekkage, naadstenose, gallige reflux
Kans op dumpingklachten en/of lactose-intolerantie
Kans op deficiënties in vitamines en mineralen
Kans op weight regain

Hoe vaak wordt in Nederland een maagband, sleeve, gasttic bypass, duodenale switch of SADI uitgevoerd?

Maagband nauwelijks
Sleeve 40-50% gevallen
Gastric Bypass 40-50% gevallen
Duodenale switch <1%
SADI is in opkomst

banded gastric bypass en mini gastric bypass worden nog nauwelijks toegepast

Welke ingreep wordt hier getoond? Wat zijn aandachtspunten bij deze ingreep?

De (Laparoscopic) Gastric Bypass ofwel Roux en Y bypass.

Door de kleine pouch wordt het volume van maaltijden beperkt. Door verlies van intrinsic factor en verlies van zuursecretie van de maag kan een tekort aan ijzer en vitamine B12 ontstaan. Tevens valt een verminderde resorptie van ijzer, calcium, magnesium, zink en water-oplosbare vitamines te verwachten door omleiden van het duodenum en het proximale jejunum.

In welke situaties wordt een gastric bypass vaak uitgevoerd?

De ingreep wordt primair uitgevoerd bij super (BMI > 50) morbide obese patiënten, als revisie-operatie na een falende maagband en/of complicaties na een sleeve gastrectomie of voor het behandelen van comorbiditeiten

Wat gebeurt er bij een sleeve operatie?

De (Laparoscopic) Sleeve Gastrectomy is geschikt als eerste-procedure-operatie voor patiënten met een hoge BMI (≥ 50 kg/m2) en is effectief voor patiënten met een lagere BMI (≤ 50 kg/m2).

Bij onvoldoende gewichtsverlies is een tweede procedure mogelijk.

De LSG is een restrictieve en metabole ingreep. Een groot deel van de grote curvatuur, inclusief de complete fundus, en een deel van het antrum worden verwijderd waardoor een buismaag ontstaat. De pylorus blijft ongemoeid evenals de nervus vagus. Door de resectie is de inhoud van de maag drastisch verkleind naar ongeveer 130 ml.

Welke ingreep wordt hier getoond? Wat zijn aandachtspunten bij deze ingreep?

Banded gastric bypass

Aandachtspunten: Het ontstaan van vitamine- en mineralendeficiënties is mogelijk iets meer dan bij een GP doordat de voedselinname nog verder verminderd is. Deze verschillen zijn echter minimaal en dus zijn de voedings- en de suppletieadviezen gelijk aan de GP.

Welke laboratoriumgegevens zijn relevant voorafgaand aan een bariatrische operatie?

Volledig bloedbeeld (Hb, Ht, MCV en leukocyten), B1, B12, D, calcium, ijzer en PTH

Wat is het behandeldoel voorafgaand aan bariatrie?

Afvallen tv leververkleining (voorkomt complicaties van de operatie).
Voorkomen van voedingstekorten
Voorkomen van vitamine- en mineralen tekorten

Wat zijn de dieetkenmerken voorafgaand aan bariatrie?

2-4 weken van te voren Very Low Calorie Diet (<800 kcal); 3 maaltijdvervangers per dag
Suppletie van vitaminen en mineralen bij aanwezige deficiënties
Suppletie probiotica
Specifieke aandacht voor eetpaatroon en eetgedrag, gericht op postoperatieve leefstijl

Wat is het dieetadvies voor cliënten na bariatrische chirurgie?

Dieetadvies:

Voeding volgens de Richtlijnen goede voeding met de focus op eiwit- en energie- inname.
Maaltijden verdelen in kleine porties (min 6 p/d).
Multivitamine- en mineralensupplement, dat wat samenstelling betreft voorziet in het voorkomen van het ontwikkelen van tekorten. Iedere ingreep vereist een andere samenstelling van het multivitamine- en mineralensupplement. Calciumsuppletie op voorschrift van de arts en zo nodig vitamine D.

Wat zijn relevante labwaarden bij overdracht naar 1e lijn van patiënt met maagband?

Nuchtere glucose, HbA1c, nuchtere insuline, lipidenspectrum, bloeddruk, e-FGR (MDRD), TSH, leverfuncties, natrium, kalium

Wat zijn relevante labwaarden bij de overdracht van een patiënt met een Gastric Bypass, Sleeve, mini GP en/of duodenale switch?

Bloedbeeld, elektrolyten, B1, B12, D, PTH, calcium, ijzer

Wat is algemeen dieetadvies na een bariatrische operatie

Beginnen met helder vloeibaar, na enkele dagen uitbreiden
vloeibaar: week 1-2
puree: week 2-3
Zacht week 4-5
Gewoon week 7-8
(bij maagband kan zacht worden ingeperkt tot 1 week of worden overgeslagen)

Volwaardige voeding: energiebeperkt en eiwitverrijkt
Voldoende vezels en goed vetzuren
Bij insulineresistentie verlagen van koolhydraten
Regelmatig eetpatroon, kleine porties
Vitaminesupplement (maagband 1 maal ADH; overleg 2xADH)
Probiotica

Wanneer wordt welke bariatrische operatie uitgevoerd:

Maagband: bij grote eters die met name grote porties eten (dus niet de hele dag door)
Sleeve: eerste procedure operatie bij hoge BMI (>50) en effectief onder BMI 50.
Gastic Bypass (Roux-en-Y): bij super morbide obese patienten (BMI>50), als revisie na falende maagband en/of complicaties bij sleeve of voor behandeling comorbiditeiten
SADI-S: variant op duodenal switch; duodenale switch wordt nog weinig gedaan, maar had als doel maagulceraties te voorkomen, een minder groot stuk maag weg te halen en complicaties van dumping te voorkomen.

De eiwitbehoefte na metabole operatie bedraagt:

1,1 g/k/dag bij maagband, sleeve of bypass
1,1-1,5 gr/kg/dag bij SADI-S e.a.

Wat bepaalt de eiwit behoefte en hoe meet je dit?

Eiwitbehoefte wordt bepaald door Vet Vrije Massa Index

Meten via BIA. Of formule Gallagher als er geen BAI gehouden kan worden

Wat is een andere term voor een versnelde maaglediging?

Dumping

Klachten bij een versnelde maaglediging zijn:

snel optredend verzadigd gevoel vol gevoel
opgeblazen gevoel
pijn in de bovenbuik
misselijkheid
braken
tekenen van hypoglycemie: bleekheid, transpireren, bewustzijnsverlies
tekenen van verlaagd circulerend volume: bloeddrukdaling, bleekheid, bewustzijnsverlies
tekenen van versnelde dunnedarmperistaltiek: borborygmi, krampen, post- prandiale diarree

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Pathologie en klinisch redeneren in de tweede lijn

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding

Bariatrische chirurgie bij obesitas 2&3 (DR 41)

45 belangrijke vragen over Bariatrische chirurgie bij obesitas 2&3 (DR 41)

Welk ziektebeeld hoort bij de groep patiënten die in aanmerking komt voor bariatrische chirurgie?

Welk dieetadvies wordt gegeven voor een bariatrische operatie?

Wat is het behandeldoel bij cliënten na bariatrische chirurgie?

Welke onderdelen zijn relevant bij de voedingsanalyse?

Welke voedingsmiddelen zijn relevant om na te vragen bij de anamnese?

De kans is groot dat de voeding onvolwaardig is ten opzichte van de Richtlijnen goede voeding. Vaak worden veel – ook gezonde – voedingsmiddelen uit het menu geschrapt door de patiënt om een zeer energiebeperkte voeding te bereiken. Met name moet er gelet worden op:

Welke voedingsanamnese methode is aanbevolen?

Hoeveel behandeltijd wordt gerekend voor de behandeling van een cliënt na bariatrische chirurgie?

Op welke 2 manieren heeft een bariatrische ingreep effect op de voedselinname?

Wat is een andere, nieuwe naam voor bariatrische chirurgie?

Welke indeling van metabole chirurgie kennen we in Nederland?

Wat is het doel van de restrictieve methode en welke restrictieve operaties kennen we?

Wat gebeurt er bij een restrictieve metabole methodiek en welke operaties kennen we op dat vlak?

Wat gebeurt er bij de restrictieve, metabole malarbsorptieve methodiek en welke operaties vallen hieronder?

Welke factoren bepalen het resultaat van een operatie?

Hoe bereken je het percentage Total Body Weight Loss (%TBWL)?

Kun je direct na een metabole ingreep zwanger worden?

Op welke leeftijd kun je in aanmerking komen voor een metabole operatie?

Is de fase van gedragsverandering waarin de client zich bevind een goede voorspeller voor de effectiviteit van de ingreep?

Wat zijn voordelen van een maagband operatie?

Wat zijn nadelen van een maagband operatie?

Wat zijn de voordelen van een sleeve operatie ((Laparoscopische) Sleeve Gastrectomy)?

Wat zijn de nadelen van een sleeve operatie?

Wat zijn de voordelen van een duodenale Switch?

Wat zijn de nadelen van de duodenale switch?

Wat zijn de voor- en nadelen van een SADI-S?

Wat zijn voor- en nadelen van een banden gastric bypass?

Wat zijn de voor- en nadelen van de mini gastric bypass?

Hoe vaak wordt in Nederland een maagband, sleeve, gasttic bypass, duodenale switch of SADI uitgevoerd?

Welke ingreep wordt hier getoond? Wat zijn aandachtspunten bij deze ingreep?

In welke situaties wordt een gastric bypass vaak uitgevoerd?

Wat gebeurt er bij een sleeve operatie?

Welke ingreep wordt hier getoond? Wat zijn aandachtspunten bij deze ingreep?

Welke laboratoriumgegevens zijn relevant voorafgaand aan een bariatrische operatie?

Wat is het behandeldoel voorafgaand aan bariatrie?

Wat zijn de dieetkenmerken voorafgaand aan bariatrie?

Wat is het dieetadvies voor cliënten na bariatrische chirurgie?

Wat zijn relevante labwaarden bij overdracht naar 1e lijn van patiënt met maagband?

Wat zijn relevante labwaarden bij de overdracht van een patiënt met een Gastric Bypass, Sleeve, mini GP en/of duodenale switch?

Wat is algemeen dieetadvies na een bariatrische operatie

Wanneer wordt welke bariatrische operatie uitgevoerd:

De eiwitbehoefte na metabole operatie bedraagt:

Wat bepaalt de eiwit behoefte en hoe meet je dit?

Wat is een andere term voor een versnelde maaglediging?

Klachten bij een versnelde maaglediging zijn:

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Beroepsprofiel NVD

Class notes - Pathologie en klinisch redener…

Mens en voeding

Anatomie en fysiologie

Voeding bij gezondheid en ziekte : handboek …

Veilig voedsel

Motiverende gespreksvoering in de gezondheid…

Krause's Food & the Nutrition Care Process

Veilig voedsel

Informatorium Voeding en Diëtetiek - Dieetle…

Understanding Nutrition

Voeding en sport teamsport, krachtsport, duu…

Nudge / druk 2 naar betere beslissingen over…