TBI bij kinderen
28 belangrijke vragen over TBI bij kinderen
Wat is de epidemiologie van TBI
- Bij 5% van de kinderen --> fataal
- 1/30 kinderen wel eens een TBI voor 16e levensjaar
Oorzaken zijn afhankelijk van leeftijd
- Tot 4 jaar: spelen thuis
- tot 11 jaar: sportveld
- tot 18 jaar: verkeer
Risicofactoren voor TBI (leeftijd)
- 0-4 jaar
- 15-19 jaar
- boven de 75 jaar
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Welke soorten breinschade zie je na TBI?
- Penetrating schade (10%): object in het brein of schedel dringt zich binnen
- primaire/directe schade: focaal, geen verlies bewustzijn, meer kans post-traumatische epilepsie, selectieve cognitieve beperking
- secundaire schade: zwelling, bloeding, intracraniële druk, risico op infecties
- gesloten schade (90%): hoofd slaat tegen object, of andersom. Hersenen kunnen in schedel bewegen (contusie) of contralaterale laesie (coup-contre-coup)
- Primaire/directe schade: cerebrale contusie, diffuus axonaal letsel, wel verlies bewustzijn, post-traumatische amnesie
- Secundaire schade: bloeden, zwellen, intracraniële druk, cytotoxische schade
Waar focussen behandelingen zich vooral op bij TBI
Krachten op het brein (2x):
- Lineaire krachten: werkt rechtlijnig op het brein
- rotationele krachten: hebben een richting (meer kans op diffuus axonaal letsel)
Bij lineaire krachten zijn er de volgende soorten bloedingen:
2. Rechts temporaal subdurale hematoma: bloeding zit onder duramater
3. Linker temporale intracerebrale hematoma: zit in het midden van het brein
4. Oedeem: verlies van grijze/witte stof. Er komt oedeem door hoge druk op het brein
Bij rotationele krachten zijn er de volgende soorten bloedingen
- Macro niveau: bloeding (diffuus) door het hele brein ook in het corpus callosum
- Micro niveau: wijdverspreide witte stof letsel, bij een deel diffuus axonaal letsel
Bij TBI heb je ook secundaire schade, een vorm hiervan is intracraniële druk. Dit kan op 2 manieren
- Anoxische paden: oedeem (meer vloeistof) --> toegenomen weerstand tegen oxygenation (druk wordt hoger) --> suboptimale perfusie van het brein --> anoxische schade
- Mechanische paden: hematoma (bloeding) --> toegenomen kracht --> herniatie van de hersenen --> neuronen gaan kapot door druk (necrose)
Wat zie je bij: focale schade (TBI)
- Specifieke beperking
- bijvoorbeeld penetratie TBI of contusie
- veel variabiliteit in de letsel karakteristieken
- specifieke beperking: bijv. Afasie (zeldzaam bij TBI)
Wat zie je bij gegeneraliseerde beperking (TBI)
- Diffuus axonaal letsel
- wijdverspreide letsel
- meer gegeneraliseerde beperking: bijv. Informatie verwerking
Wat is een TBI? (focaal of gegeneraliseerd)
- Combinatie van focale en gegeneraliseerde beperkingen
- prognose is heel complex
Wat zijn indicatoren van ernst van het letse?
- Glasgow coma scale: aandacht/oriëntatie (open ogen, motorische reactie en verbale reactie)
- bewustzijnsverlies: verward gedrag
- post-traumatische amnesie
Conventionele vorm van MRI is
- Langzaam
- relatief duur
- niet handig voor acute setting
Moderne technieken die niet in de praktijk gebruikt worden:
- Diussie tensor imaging: langzaam, relatief duur, heel sensitief voor neuropathologie. kwantitatief en niet kwalitatief
- functionele MRI: Connectiviteit
- infrarood
Diagnose en herstel van MILDE TBI
- Mogelijk: verlies bewustzijn en post-traumatische amnesie intracraniële schade, zelden fatale schade
- CT scan kind?
- meestal geen lange-termijn effecten na 12 maanden post-letsel. Maar recent onderzoek liet wel weer risico's zien voor kinderen met milde TBI in combinatie met intracraniële druk
Relatief hoog risico bij TBI
- Gevaarlijk letsel
- Glasgow onder de 15
- verlies van 2 punten op glasgow
- persistent overgeven
- post-traumatische epileptische aanval
Relatief laag risico bij TBI
- Verlies van bewustzijn
- persistent Post traumatische amnesie
- focale neurologische beperking
- contusie van de schedel
- verlies van 1 punt op glasgow
Diagnose en herstel bij MATIGE/ERNSTIGE TBI
- Acuut: focus op overleven, herhaalde MRI/CT, intracraniële druk, mogelijk neurochirurgie (~50%). Mogelijk coma, opname, intensieve zorg
- Chronische fase: focus op acceptatie en compensatie. Soms herstel van volledige onafhankelijkheid. In de ontwikkeling tekorten in:
- van basis naar secundaire onderwijs: TBI naar voren
- school: motorische ontwikkeling/sport/taal/sociaal
- familie: stress, worstelt met TBI
Uitkomsten van intelligentie na TBI
- Subacuut (voor 6 maanden): performaal en verbaal IQ (PIQ meer kwetsbaar)
- chronisch (na 6 maanden): performaal en verbaal IQ even veel aangetast
Uitkomsten van taal na TBI
- Mild TBI: geen persistente tekortkomingen
- Ernstige TBI: mogelijke beperkingen in snelheid spraak, vloeiendheid, woorden vinden, complexe samenhang
Uitkomsten motorvaardigheden bij TBI
- Alleen bij ernstig: beperkingen in hemiparese en verstoorde balans
Uitkomsten aandacht bij TBI
- Milde TBI: over het algemeen geen effect, maar misschien voor specifieke groep
- matig/ernstige TBI: gegeneraliseerde tekorten, wegvallen aandacht, onoplettendheid, geassocieerd met lager IQ
Uitkomsten van leren en geheugen bij TBI
- Mild: geen effecten bij 1 jaar na letsel
- matig/ernstig: beperkingen in encoderen, consolidatie en terughalen
Uitkomsten gedrag na TBI
- Mild: moeilijk met premorbide functioneren los laten, gebrek aan premorbide informatie
- ernstig/matig: 46% heeft gedragsproblemen
Uitkomsten sociaal/emotioneel TBI
Uitkomsten onderwijs na TBI
- Mild: 0% speciale educatie
- matig/ernstig: 70% moet ondersteunende educatie
Glasgow coma scale scores:
- Licht = 13-15
- middelzwaar = 9-12
- ernstig = 8
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden