Startpagina / Samenvattingen / Class notes - Persoonlijke verzorging / zorgvrager-voorkomen-complicaties

PV Complicaties van de bedrust voorkomen

Q: Complicaties van inactiviteit voorkomen bij: Baby en peuter en de gezette zorgvrager

Maatregel: Controleer goed de oksels, bilnaad en liezen en droog deze goed af. Reden: Zij hebben een verhoogde kans op smetten

Q: Complicaties van inactiviteit voorkomen bij: Zorgvrager met een verstandelijke beperking

Maatregel : Geef duidelijke voorlichting over complicaties. Gebruik daarbij makkelijke woorden. Reden: Hij begrijpt vaak de complicatie niet en waarom die is ontstaan, maar ook niet de preventieve maatregelen.

Q: Complicatie van inactiviteit voorkomen bij: Kraamvrouw en zorgvrager die geopereerd is

Maatregel: Wees extra alert op complicaties. Reden: Zij hebben door de bevalling en operatie een verminderde weerstand en een verhoogde kans op complicaties.

Q: Complicatie van inactiviteit voorkomen bij: Chronisch zieke, lichamelijk gehandicapte en revaliderende

Maatregel: Geef goede voorlichting over het voorkomen van complicaties. Reden: Zij hebben een verhoogde kans op complicaties, die vaak langzamer herstellen door het ziektebeeld.

Q: Complicatie van inactiviteit voorkomen bij: Oudere

Maatregel: - Geef goede voorlichting over het voorkomen van complicaties. - Wees alert op de voedingstoestand, mobiliteit en algehele conditie. Reden: Hij heeft een verhoogde kans op complicaties van langdurige inactiviteit en bedrust.

32 belangrijke vragen over PV Complicaties van de bedrust voorkomen

Je verleent preventieve zorg. Dat wil zeggen dat je:

de zorgvrager op de juiste manier verzorgt, begeleidt en stimuleert;
mogelijke zorgproblemen vast stelt;
gegevens verzamelt met behulp van risicoscorelijsten, om vast te stellen of een zorgvrager een verhoogd risico heeft op lichamelijke complicaties;
bij risico’s of gevaar de arts of leidinggevende inschakelt.

Zorgbehoefte inschatten> Lees altijd het zorgleefplan en stel je op de hoogte van de volgende gegevens:

de algehele gezondheidstoestand
het activiteitenpatroon
beperkingen van de mobiliteit
bewustzijn, stemming
voedings- en vochttoestand
risicofactoren voor bepaalde complicaties, zoals slechte bloedvaten, suikerziekte
sociale contacten

Om complicaties van langdurige inactiviteit en bedrust te voorkomen is het nodig dat je de zorgvrager goed observeert op de volgende punten:

huid
frequentie van de uitscheiding
voedingstoestand
spierspanning
vochtbalans
stand van gewrichten
pijnklachten
ademhaling
activiteiten en het sociale leven van de zorgvrager

Gedeeltelijke overname van de zelfzorg

observeren van verschijnselen die duiden op complicaties
observatielijsten invullen
hulpmiddelen toepassen
juiste houding in bed
toepassen
wisselligging geven
masseren
zorgen voor het ziekenverblijf

Bij het voorkomen van complicaties kunnen heel wat disciplines en organisaties betrokken zijn.

De naasten en mantelzorgers kunnen maatregelen toepassen om complicaties te voorkomen. Je geeft hen voorlichting.
De arts of specialist, decubitusverpleegkundige en wondverpleegkundige geven adviezen om complicaties te voorkomen en behandelen de zorgvrager.
De fysiotherapeut, diëtist, activiteitenbegeleider, maatschappelijk werker en psycholoog kunnen allen een rol spelen bij het voorkomen van complicaties.
De thuiszorg; de thuiszorgwinkel kan materialen uitlenen om complicaties te voorkomen.

Complicaties van inactiviteit voorkomen bij: Baby en peuter en de gezette zorgvrager

Maatregel: Controleer goed de oksels, bilnaad en liezen en droog deze goed af.

Reden: Zij hebben een verhoogde kans op smetten

Complicaties van inactiviteit voorkomen bij: Zorgvrager met een verstandelijke beperking

Maatregel: Geef duidelijke voorlichting over complicaties. Gebruik daarbij makkelijke woorden.

Reden: Hij begrijpt vaak de complicatie niet en waarom die is ontstaan, maar ook niet de preventieve maatregelen.

Complicatie van inactiviteit voorkomen bij: Kraamvrouw en zorgvrager die geopereerd is

Maatregel: Wees extra alert op complicaties.

Reden: Zij hebben door de bevalling en operatie een verminderde weerstand en een verhoogde kans op complicaties.

Complicatie van inactiviteit voorkomen bij: Chronisch zieke, lichamelijk gehandicapte en revaliderende

Maatregel: Geef goede voorlichting over het voorkomen van complicaties.

Reden: Zij hebben een verhoogde kans op complicaties, die vaak langzamer herstellen door het ziektebeeld.

Complicatie van inactiviteit voorkomen bij: Oudere

Maatregel: - Geef goede voorlichting over het voorkomen van complicaties.

- Wees alert op de voedingstoestand, mobiliteit en algehele conditie.

Reden: Hij heeft een verhoogde kans op complicaties van langdurige inactiviteit en bedrust.

Complicatie van inactiviteit voorkomen bij: Psychiatrische zorgvrager

Maatregel: - Let op goede persoonlijke verzorging en huidverzorging.
- Voorkom dat zorgvragers zichzelf letsel toebrengen aan de huid.

Reden: 1. De zorgvrager is soms minder gemotiveerd voor persoonlijke verzorging.
2. De zorgvrager kan door verwardheid de huid beschadigen

Omgaan met bange of teleurgestelde zorgvragers

Ouderen, mensen met een chronische ziekte en lichamelijk gehandicapten zijn zich meer bewust van complicaties van langdurige activiteit en bedrust. Een deel van hun dagelijkse verzorging besteed je eraan om die te voorkomen.

Zij kunnen angst hebben om complicaties te ontwikkelen, omdat ze weten dat die minder snel genezen door hun ziektebeeld of door ouderdomsverschijnselen. Je geeft hun goede voorlichting en bent zelf meer alert.

De verschijnselen van diepe veneuze trombose zijn:

de zorgvrager heeft pijn in de kuit en voetzool, vooral bij druk of bij overstrekking van de voet. Vaak geeft hij dit aan als je zijn been optilt om het te wassen;
de kuit voelt vast aan en het been is dikker door oedeem;
het been voelt warm aan in vergelijking met het andere been;
de huid is glanzend en blauwachtig verkleurd door verminderd zuurstofgehalte;
de lichaamstemperatuur is licht verhoogd en de pols is versneld;
de zorgvrager is onrustig en angstig.

Maatregelen om trombose/embolie te voorkomen:

Zorg dat de huid waar bloedvaten oppervlakkig lopen niet afgekneld wordt, bijvoorbeeld door kussens, banden van kousen.
Laat de zorgvrager niet met de benen over elkaar liggen.
Laat de zorgvrager regelmatig in bed oefeningen doen met de benen en de voeten.
Mobiliseer de zorgvrager zo vroeg mogelijk.
Let op de juiste houding in bed, geef wisselligging om de drie uur.
Gebruik elastische kousen om de bloedvaten te ondersteunen. Deze zijn er in diverse sterkten en worden altijd op de persoon aangemeten.
Gebruik (op voorschrift van de arts) medicijnen om bloedstolselvorming te voorkomen: anticoagulantia.

Waarom kan een trombosebeen riskant zijn?

Een trombosebeen kan riskant zijn, omdat het vaak de oorzaak is van een longembolie.

Waarom is Longembolie gevaarlijk?

Een longembolie is gevaarlijk; mensen kunnen eraan overlijden.
Een longembolie ontstaat als een stukje van een stolsel uit een diepe beenvene losraakt. Dit stolsel wordt dan via de bekkenvene en de onderste holle ader naar het hart vervoerd.
Via de rechterboezem en de rechterkamer komt het stolsel in de longslagader. In de long vertakt de longslagader zich en wordt steeds nauwer, het stolsel blijft dan ergens steken. Het longweefsel dat dan niet meer van bloed wordt voorzien, sterft af.

Hoe noemt men een longontsteking door onvoldoende doorademen

Longontsteking door onvoldoende doorademen noemt men een hypostatische pneumonie of longontsteking.

Maatregelen om hypostatische pneumonie te voorkomen:

Laat de zorgvrager actief doorademen, eventueel met hulp van een fysiotherapeut. Laat hem een inademingsoefenapparaatje gebruiken.
Geef de zorgvrager de juiste houding in bed: bij voorkeur rechtop, eventueel wisselligging.
Bied hulp bij het ophoesten.
Geef op tijd de pijnmedicatie of maak afspraken met de arts over pijnmedicatie.

Maatregelen om obstipatie te voorkomen:

Voldoende vochtopname, eventueel vochtlijst aanleggen.
Meer lichaamsbeweging, door passieve of actieve oefeningen in bed.
Snel mobiliseren, als dat mag.
Vezelrijke voeding, eventueel pruimen op sap.
Voldoende tijd nemen voor toiletgang, zorgen voor privacy en overleggen met zorgvrager om ongewenste geuren te bestrijden. Eventueel de zorgvrager met bed en al naar de badkamer brengen.
Als alle bovengenoemde maatregelen niet helpen: laxeermiddelen toedienen op doktersvoorschrift.

In de Landelijke Richtlijn Smetten worden smetten gedefinieerd als

Een in de grote huidplooien gelokaliseerde, oppervlakkige huidaandoening welke zich kenmerkt door altijd roodheid (erytheem) aan beide zijden van de plooi.

Daarnaast kunnen een of meerdere van de volgende symptomen voorkomen:

maceratie (verweking)
Fissuren (scheurtjes)
Erosies
een nattende huid
korstvorming

Zorg voor adequate voedingsinterventies bij iedere zorgvrager met (een risico op) ondervoeding en decubitus, volgens onderstaande methode:

beoordeling van de voedingstoestand;
inschatting van de voedingsbehoefte;
vergelijking van de voedingsinname met de geschatte behoefte;
toepassing van een passende voedingsinterventie en een passende toedieningsvorm (normale orale voeding, drinkvoeding, sondevoeding enzovoort);
monitoring en evaluatie van de uitkomsten van de voedingsinterventie met een regelmatige her-evaluatie van de voedingstoestand, gedurende de periode dat de zorgvrager risico loopt.

Maatregelen voor decubituspreventie Specifieke maatregelen

Risicoscore bepalen.
Huid verzorgen en beschermen met huidbeschermende middelen.
Druk- en schuifkrachten verminderen door de houding in bed en op stoel te verbeteren.
Druk- en schuifkrachten verminderen door wisselligging te geven.
Druk verminderen door antidecubitusmaterialen te gebruiken.

Bij de keuze voor een geschikte matras, geschikt kussen of bed moeten de volgende factoren overwogen worden:

de mate van mobiliteit in bed;
het comfort;
de behoefte aan microklimaatbeheersing (microklimaat = het lokale temperatuurs- en vochtigheidsniveau tussen het lichaam en de onderlaag;
de plaats waar de zorgverlening plaatsvindt;
de omstandigheden waarin de zorgverlening plaatsvindt.

Voorbeelden van drukreducerende of statische materialen zijn:

schuimrubber (foam) matrassen
vezelmatrassen
watermatrassen
gelkussens
luchtmatrassen
low air loss matrassen/bedden
air fluidised bedden

Maatregelen om het urineren te bevorderen en steenvorming te voorkomen:

Laat de kraan lopen.
Doe warm water in de po.
Geef de zorgvrager een andere houding in bed, bijvoorbeeld rechtop.
Laat de zorgvrager (meer) bewegen.
Laat de zorgvrager minimaal twee liter vocht innemen (vochtbalans starten of bijhouden).
Bij urineretentie en residu: blaaskatheterisatie in overleg met de arts. Een residu van 20 ml is toegestaan. Wanneer er vaker achter elkaar meer dan 100 ml residu is, wordt een verblijfskatheter of zelfs operatief ingrijpen overwogen.
Stel de oorzaak van incontinentie vast en start vervolgens de behandeling.

Omstandigheden waaronder spieratrofie kan optreden, zijn:

langdurige bedlegerigheid
immobilisatie, bijvoorbeeld door gipsverband

Maatregelen om spieratrofie te voorkomen:

Actieve en/of passieve lichaamsbeweging, te beginnen in bed.
Wisselligging.
Massage.
Verbetering voedingstoestand.

Maatregelen om contracturen te voorkomen:

Tijdig beginnen met mobiliseren.
Hulpmiddelen gebruiken: gewrichten ondersteunen met zandzakjes, kussentjes, voetenplank aan het voeteneind plaatsen, mitella aanbrengen en onder begeleiding van de fysiotherapeut meer keren per dag spalken (vooral voor de polsen).
Wisselligging toepassen.

Bij ziekte of handicap is het evenwicht verstoord tussen lichamelijk, geestelijk en sociaal welzijn. De zorgvrager moet weer een nieuw evenwicht vinden. Hoe ingrijpend de wereld voor de zorgvrager verandert, hangt af van:

aard, duur en ernst van ziekte/handicap
plotseling of geleidelijk ontstaan van ziekte
persoonlijkheid
omgeving van de zorgvrager
leeftijd
mate en duur van afhankelijkheid

Maatregelen om psychologische gevolgen van ziekte of handicap te voorkomen:

Stimuleer de zelfzorg zo veel mogelijk.
Probeer zieken te motiveren om te revalideren en leg hun rustig uit hoe belangrijk dit is.
Achterhaal welke kleine dingen belangrijk zijn voor de zorgvrager en schenk hier aandacht aan.
Wees alert op signalen die erop duiden dat de zieke weinig vertrouwen heeft in zijn eigen functioneren.
Als je met een zorgvrager spreekt, respecteer dan zijn behoefte aan privacy: ga niet ongevraagd op bed zitten, sluit gordijnen, zoek stille ruimtes op (ga met het bed van de zaal af), vul stiltes in gesprekken niet altijd op (want stiltes kunnen ook een functie hebben).

De volgende veranderingen kunnen optreden bij langdurige ziekte of bij een handicap.

Beperking van bewegingsvrijheid: letterlijk door binnen te moeten blijven, zelfs op bed te moeten liggen; figuurlijk doordat de zelfstandigheid afneemt: de zorgvrager moet alles vragen.
Ander lichaamsbesef: je lichaam doet niet alles zoals voorheen, het laat je in de steek.
Ander besef van tijd en ruimte: de tijd gaat erg langzaam. Door verandering van bezigheden en omdat het heden zo weinig te bieden heeft, gaan sommige zorgvragers in het verleden leven. Omdat ze plat in bed liggen, kijken zieken anders tegen de medemensen aan. De wereld ziet er vanuit hun perspectief ook letterlijk anders uit.

Maatregelen om contacten met de buitenwereld te bevorderen:

Bezoek ontvangen.
Kranten aanbieden of naar journaal en actualiteitenprogramma’s kijken.
Klok of wekker neerzetten.
Naar buiten gaan met de zorgvrager, bijvoorbeeld de tuin in, boodschappen doen en wandelen.
Zorgvrager stimuleren tot uitgaan, zoals naar een club, theater, winkelen met vrienden.
Zorgvrager stimuleren hobby’s uit te voeren in groepsverband.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Persoonlijke verzorging

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding