Economie - Confessionele politiek

8 belangrijke vragen over Economie - Confessionele politiek

Waarom werden vrouwen niet toegelaten tot het kiesrecht?

In 1885 werd begonnen met de uitbreiding van het kiesrecht. Het duurde tot 1896 tot deze vorm kreeg. Dit ging gepaard met de nodige verwarring:
- Aletta Jacobs schreef zich in voor het kiesregister van Amsterdam. De zaak diende tot aan de Hoge Raad. Deze besloot dat vrouwen niet over kiesrecht beschikten omdat dit anders wel in de grondwet zou staan. Omdat de man belasting betaalt, beschikt hij over kiesrecht. Hoe dat zit met kiesrecht voor weduwen en alleenstaande vrouwen die werkten bleef onopgelost.

Welke probleem deed zich nog meer voor bij toelating tot het kiesrecht?

De grens tussen 'de gezeten werkman' die beschikte over een zekere mate van zelfstandigheid en onafhankelijkheid, en de vijfde stand: de proletariers en vagebonden.

Hoe ontwikkelde de verruiming van het kiesrecht zich

- 1887: verruiming van het aantal kiesgerechtigden van 134.000 naar 292.000 kiezers. In de grondwet werd vastgelegd dat alleen mannen kiesrecht hadden.
- 1896: verruiming naar 302.000 kiesgerechtigden. Het eigenlijke voorstel was uitbreiding tot 800.000 mensen, maar dit vond de Tweede Kamer toch te veel.
- 1896: kiesrecht op basis van inkomen en maatschappelijke functie, waarbij een examen als intellectueel bezit werd geduid. De leeftijdsgrens ging van 23 jaar naar 25 jaar. Door de stijgende welvaart en opleidingsniveau groeide het aantal kiesgerechtigden tot 1.079.000 in 1917: 71% van de mannen boven de 25 jaar.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Hoe verhield het aantal kiesgerechtigden in Nederland zich met het buitenland?

België: verschilde weinig met Nederland
  • sterke polarisatie tussen confessionelen en liberalen
  • 1893: een omvangrijke groei in aantallen
  • even chaotisch en ingewikkeld systeem
  • de liberalen waren het zo oneens over tempo en maat van uitbreiding dat een broederstrijd ontstond. De confessionelen wonnen hierdoor aan macht, de liberalen stonden aan de afgrond. De Gids waarschuwde dat dit ook in Nederland kon gebeuren.

Wat ontstond door de verdeeldheid van de fracties?

De richtingen vielen uit een in:
  • een gauche: een groep die voor de uitbreiding van het kiesrecht was
  • een droite: een groep die regen de uitbreiding van het kiesrecht was.

Kuyper noemde religie en het religieuze onderscheid 'de antithese'. Dit werd de hoofdas van het politieke bestel. Hoe was dit te zien in de zetelverdeling?

In 1909 was de zetelverdeling
- 60 confessionelen
- 33 vrijzinnigen
-   7 socialisten
De premier noemde dit geen conservatief kabinet, maar een rechts kabinet gebaseerd op christelijke beginselen. Links wordt ook als christelijk beschouwd.

Wat waren de gevolgen van de politieke veranderingen aan het eind van de 19e eeuw?

  • De politiek wordt religieuzer, nationaler en georganiseerd in partijverband.
  • De conservatieven verloren de slag
  • De liberalen waren in opkomst
  • Het idee van afvaardiging als 'mannen van vertrouwen' veranderde in 'mannen van beginselen' 

Wat betekende dit voor het parlement?

De eigenzinnigheid verdween, voormannen werden belangrijk, kregen door spotprenten en foto's in kranten sterrenstatus, staatsburgers worden partijgangers.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo