Reclamerecht en eigendomsvoorbehoud - Eigendomsvoorbehoud

20 belangrijke vragen over Reclamerecht en eigendomsvoorbehoud - Eigendomsvoorbehoud

Is eigendomsvoorbehoud een afhankelijk recht of een nevenrecht?

            Ondanks dat ze tenietgaat door voldoening van de vordering van de verkoper tot betaling van de koopprijs, is het geen afhankelijk recht in de zin van 3:7, noch een nevenrecht als bedoeld in 6:142. Daarvoor is vereist dat de eigendom zodanig met de vordering van de vervreemder is verbonden dat zij niet zonder die vordering kan bestaan. Dit is niet verenigbaar met de aard van het eigendomsrecht, ook wanneer het zoals dat in het stelsel van 3:92 het geval is, is geconstrueerd als eigendom onder ontbindende voorwaarde. 

Is eigendomsvoorbehoud een beperkt zekerheidsrecht?

            Anders dan pand/hyp is het geen beperkt zekerheidsrecht. Strekt niet tot verhaalsuitoefening op de voorbehouden zaak, maar tot terugname op grond van het nog niet verloren eigendomsrecht. Eigendom kan alleen maar via de wettelijke wijzen van eigendomsverkrijging worden verkregen. 

Wat is het gevolg van faillissement van de verkoper in het interval tussen de levering en de vervulling van de voorwaarde?

            3:84 lid 1 jo lid 4 jo 3:91. Levering heeft al voor faillissement plaatsgevonden toen verkoper beschikkingsbevoegd was. Overdracht was tot standgekomen, maar door de aan de titel verbonden voorwaarde was de eigendomsovergang opgeschort tot vervulling daarvan. Rechtsovergang slechts afhankelijk van vervulling van de voorwaarde. Beschikkingsonbevoegdheid na levering doet niet meer ter zake. 

  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

V verkoopt onder eigendomsvoorbehoud een auto aan K. Een week na de levering gaat V failliet. K moet nog betalen en doet dat daarna aan de curator. Kan dat? 

            Ja, de opschortende voorwaarde gaat dan in vervulling waaronder de auto al voor het faillissement door V is overgedragen aan K. K wordt eigenaar. 

Wat als de verkoper onder eigendomsvoorbehoud al t.t.v. de levering beschikkingsonbevoegd was?

            Koper beroep op 3:86 mits aan de daarin gestelde vereisten is voldaan. 3:86 lid 1 stelt dat buiten twijfel nu daarin een uitdrukkelijke verwijzing naar 3:91 is opgenomen. Tijdstip van levering is van belang voor de goede trouw. Dat is het tijdstip van machtsverschaffing en niet het tijdstip van de vervulling van de voorwaarde. 

A verhuurt aan B een betonmolen. B verkoopt en levert de betonmolen onder eigendomsvoorbehoud aan C. A beroept zich op zijn eigendom, wat kan C doen?

            Beroep doen op bescherming door 3:86 lid 1, mits C op het tijdstip dat de zaak aan hem werd afgeleverd B voor beschikkingsbevoegd mocht houden. 

Wat als op de door de verkoper in eigendom voorbehouden zaak een beperkt recht (bijv. stil pandrecht) rust dat de koper kende noch behoorde te kennen? 

            Hij kan bescherming van 3:86 lid 2 inroepen. Volgens laatste zinsdeel van lid 2 komt het beperkte recht pas te vervallen onder dezelfde opschortende voorwaarde als waaronder geleverd. 

X heeft zijn bulldozer stil verpand aan Y. In strijd met zijn afspraken met Y verkoopt en levert X de bulldozer onder eigendomsvoorbehoud aan Z. X maakt daarbij geen melding van het stille pandrecht. Komt Z ook bescherming toe? Wat als Z zijn betalingsverplichting niet nakomt.

            Ervan uitgaande dat Z het stille pandrecht kende noch behoorde te kennen, beschermt 3:86 lid 2 Z tegen opvordering van het pandobject door Y.

 

Komt Z zijn betalingsverplichting niet na dan kan X de bulldozer onder Z revindiceren. Op de bulldozer drukt in dat geval nog steeds het stille pandrecht. 

Timmerfabriek T betrekt al haar naaldhout van haar vaste leverancier L, die krachtens haar algemene voorwaarden slechts onder eigendomsvoorbehoud levert. Wanneer T failliet gaat, staat bij haar nog een grote hoeveelheid onverwerkt naaldhout. De koopprijs van de laatste levering is door T nog niet voldaan. Wat kan L doen?

            De vorderingen die onder het eigendomsvoorbehoud vallen zijn ruim omschreven. Indien het eigendomsvoorbehoud slechts zou gelden voor de betaling van de koopprijs van de desbetreffende leverantie, dan zou dit betekenen, dat L –desgevraagd door de curator- moet kunnen aangeven welk hout uit de laatste leverantie afkomstig is. Dit zou hem in grote bewijsproblemen brengen wanneer het hout uit de laatste leverantie niet als zodanig geidentificeerd aanwezig is. (Heeft te maken met vorderingen onder 1.)

Wat vallen onder de 3e categorie vorderingen (=wegens tekortschieten in de nakoming van zodanige overeenkomsten)?

            Vorderingen uit schadevergoeding, die ontstaan wanneer overeenkomsten, als waarop 3:92 lid 2 betrekking heeft, niet worden nagekomen. Daaronder vallen ook renten en kosten en eventueel verschuldige boetes op grond van een boetebeding. 

Fabrikant F is producent van vrachtauto’s. A is toeleverancier van buitenspiegels die pas worden gemonteerd wanneer de auto’s van de lopende band rollen. Wat heeft dit voor gevolgen voor de eigendomsvoorbehoud van A?

            Op grond van 3:4 wordt een spiegel bij montage bestanddeel van de auto, wat krachtens 5:14 verlies vor A van de door hem voorbehouden eigendom daarvan tot gevolg heeft. Deze natrekkingsregel is van dwingend recht, zodat een daartoe strekkend beding hem niet kan doorbreken. 5:3 bepaalt in het algemeen dat de eigenaar van een zaak tevens de eigenaar van haar bestanddelen is (zie m.b.t. onroerende zaken tevens 5:20). 

Kan de ‘verkoper onder eigendomsvoorbehoud’ de zaak vervreemden?

            Ondanks levering blijft hij door het eigendomsvoorbehoud eigenaar en kan hij over de zaak beschikken en aan een derde overdragen. Hij had echter de zaak onder opschortende voorwaarde al overgedragen en daardoor heeft hij zelf nog slechts een eigendomsrecht onder ontbindende voorwaarde. Hij kan slechts een recht overdragen dat komt te vervallen zodra de voorwaarde in vervulling gaat, want dan gaat de eigendom van de derde over op de koper aan wie de zaak al eerder onder opschortende voorwaarde was overgedragen. 

Kan de ‘verkrijger onder eigendomsvoorbehoud’ vervreemden?

            Nee, als niet-eigenaar mist hij de beschikkingsbevoegdheid. Heeft hij het wel gedaan en vordert de (oorspronkelijke) verkoper de zaak als zijn eigendom onder de derde op dan kan de derde zich mogelijkerwijs beroepen op bescherming door 3:86 (vereist is dan goeder trouw, een geslaagde levering en dat hij de zaak anders dan om niet heeft verkregen). 

Hoe wordt het eigendomsvoorbehoud uitgeoefend, en hoe is dit anders dan bij een zekerheidsrecht?

            Toont veel gelijkenis met een zekerheidsrecht, maar is het niet omdat uitoefening uiteindelijk niet resulteert in het zoeken van verhaal op het verbonden goed. De pandhouder moet de zaak executoriaal verkopen en zich op de opbrengst verhalen. De verkoper onder eigendomsvoorbehoud kan de zaak als eigenaar terugnemen en zelf weten wat hij daarna met de zaak doet. Van verhaalsuitoefening langs de weg van een executoriale verkoop is geen sprake. 

Wanneer mag de verkoper onder eigendomsvoorbehoud de zaak als zijn eigendom onder de koper opeisen?

            Is primair een kwestie van uitleg van de tussen hun bestaande overeenkomst. Bestaat er geen expliciete regeling, dan kan de verkoper de zaak in ieder geval opeisen wanneer de koper in verzuim is geraakt. Hij dan dat als veiligheidsmaatregel ook daarvoor al, indien de koper tekort schiet of dreigt tekort te schieten. 

Wat is de kern van eigendomsvoorbehoud?

Vorobehouden eigendom is in de kern niets anders dan eigendom, die ondanks levering van de zaak door de verkoper vooralsnog bij hem is achtergebleven.

  • geen afhankelijk recht, geen nevenrecht: want eigendom is niet met de vordering verbonden dat ze niet zonder kan bestaan
  • geen beperkt recht: eigendom heeft naar zijn aard geen beperkt karakter
  • geen (klassiek) zekerheidsrecht: niet strekkend tot verhaalsuitoefening maar tot terugname    

Wat is de tweeledige strekking van eigendomsvoorbehoud?

Vermoeden heeft tweeledige strekking:
  • Bescherming eigendomsrecht verkoper
  • Bescherming verkrijger als hij aan voorwaarden voldoet


resultaat:
  1. Geldige titel voor overdracht --. Overdracht komt direct tot stand
  2. Werking ( de rechtsovergang) is opgeschort tot voldaan is aan de opschortende voorwaarde.

Kan de verkoper bij eigendomsvoorbehoud de zaak aan een derde overdragen?

De verkoper kan nog beschikken over de zaak, dus ook overdragen.
Door nemo-plus beginsel alleen overdragen aan een derde van de zaak waaraan de bijzonderheid kleeft dat zij aa hem in eigendom komt te ontvallen...zaak gaat dan van derde van rechtswegen over op de koper

Hoe moet eigendomsvoorbehoud worden uitgeoefend?

Geen speciale regeling.
Of en onder welke voorwaarden de verkoper de zak als zijn eigendom mag opeisen, is primair een kwestie van
uitleg van de tussen hun bestaande overeenkomst.

Geen expliciete regeling? Dan in de regel opeisen als de koper in verzuim is geraakt.

Wat als de koper weigert de zaak af te geven, bij uitoefening eigendomsvoorbehoud?

Verkoper moet via reeel executie afgifte vorderen. 491 Rv e.v.

Hiervoor heeft hij een executoriale titel nodig. 439 Rv e.v.
In aanloop op de verkrijging daarvan kan hij conservatoir beslag leggen. 730 Fv ev

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo