Verhaal en voorrang - Pandrecht op roerende zaken, niet-registergoederen

            Stil is t.o.v. derden minder sterk dan pand. Bijv. 3:238 de stille pandhouder krijgt geen bescherming tegen beschikkingsonbevoegdheid van de pandgever zolang de zaak niet uit de macht van de pandgever is gebracht. Dit vervalt als de zaak in handen van de pandhouder komt. Vanaf moment afgifte is het stille pandrecht t.o.v. derden even sterk als een vuistpand. 

            3:98 jo 84 lid 1: vestigingshandeling (levering), geldige titel (vaak overeenkomst), beschikkingsbevoegd (onbevoegd als hij de zaak onder eigendomsvoorbehoud heeft gekregen of al aan een derde overgedragen of t.t.v. verpanding failliet 23 Fw. Verhaalsbeslag onder de pandgever leidt niet tot onbevoegdheid, maar latere bezwaring is niet aan de beslaglegger tegenwerpbaar. 

            3:236 lid 1: in de macht brengen van de pandhouder/schuldeiser of derde (vuistpand), dus text-decorationuit de macht van de pandgever.

            3:237 lid 1: authentieke of geregistreerde onderhandse akte (onderhandse akte door pandgever + registratie belastingdienst= dán pas vestiging), zonder in de macht te brengen van de pandhouder of derde (stil pandrecht). Pandgever behoudt feitelijke macht.

            3:258, als zaak weer in macht van pandgever geraakt. 

            Bij onderhandse akte is registratie een consitutief vereiste, dus aanbieding van de akte aan inspecteur van de Belastingdienst. Dit register is niet openbaar, art. 10 Rw en evt. 12 Rw. Dus niet in het openbaar register, zoals bij registerpand dat kenbaar is voor derden. 157 lid 1 dwingende bewijskracht. Aanbieding van het origineel is niet noodzakelijk, een via de fax verzonden kopie volstaat. Wijkt de faxkopie af van het origineel dan kan verpanding geheel of gedeeltelijk niet tot stand zijn gekomen. Dag van registratie en vestiging=3:19 lid 2 dag van aanbieding (Stichting Spaarbank Rivierland/Gispen q.q.). 

            Vestiging komt direct bij opmaken tot stand (moet wel ter registratie worden aangeboden 3 Rw, maar dit is geen consitutief vereiste, maar plicht notaris), bewijskracht 157 Rv, eenvoudiger wijze om afgifte van de zaak te bewerkstelligen indien pandgever daaraan niet vrijwillig meewerkt, grosse levert executoriale titel op (echter niet nodig ivm recht van parate executie). 

            Verpanding vereist beschikkingsbevoegdheid pandgever 3:98 jo 84 lid 1. Ja, 3:238, pandgever moet te goeder trouw (lid 1) zijn op tijdstip dat de zaak in text-decorationzijn macht of in die van een derde wordt gebracht. text-decorationDus bij stil pandrecht verleent lid 1 geen bescherming aan pandhouder, omdat de zaak in de macht van de pandgever blijft. Verkrijgt stille pandhouder de zaak, dan alsnog bescherming 3:238, máár dan moet pandhouder text-decorationop het tijdstip van de afgifte te goeder trouw zijn (hij mag ook niet twijfelen aan beschikkingsbevoegdheid vóór de afgifte). 

            3:11 geeft maatstaf. Afhankelijk van de omstandigheden valt van de pandhouder mate van onderzoek te verwachten. Rol speelt de verklaring van de pandgever in de akte (3:237 lid 2), ontbreekt deze dan belet dit een beroep op goede trouw nu hij ten behoeve van zijn onderzoek niet heeft gestaan op nakoming van deze verplichting. Ook is geen beroep mogelijk als de pandgever bijv. heeft verklaard dat op de zaak al een stil pandrecht rust. 

            3:238 lid 3 verklaart de uitzondering van 3:86 lid 3 onder b en lid 4 op 3:86 lid 1 van overeenkomstige toepassing. Dus de eigenaar kan de zaak binnen 3 jaar na diefstal onder de verkrijger te goeder trouw revidiceren en ook vrij van pandrecht indien de verkrijger haar intussen had verpand.  

            Nee, 35 lid 3. Pandhouder moet te goeder trouw zijn en hij wordt geacht de onbevoegdheid te hebben gekend na de bekendmaking van de faillietverklaring als bedoeld in 14 lid 3 Fw. 

            453a lid 1: pandrecht kan niet aan beslaglegger worden tegengeworpen. Lid 2 beschermt pandhouder (stil + openbaar) die afgifte heeft verkregen, mits hij op tijdstip dat de zaak in zijn handen is gekomen te goeder trouw was. 712 verklaart 453a van overeenkomstige toepassing. Ja dus. 

            Nee, 3:238, de auto is immers in handen van B gebleven. Koopt B de auto van A dan wordt hij alsnog beschikkingsbevoegd. Door bekrachtiging ex 3:58 BW heelt de later opkomende beschikkingsbevoegdheid het aanvankelijke gebrek in vestiging. (B moet dan niet inmiddels failliet zijn, dan in boedel, 20 jo 23 Fw). 

            Voorkomt eigendomsvoorbehoud dat stil pandrecht ontstaat, het belet immers dat de pandgever eigenaar wordt, waardoor hij nog steeds beschikkingsbevoegd is. Gaat door betaling van de zaak de eigendom op de pandgever over dan ontstaat alsnog een stil pandrecht. 

            Ontstaan geen sil pandrecht, pandgever is niet beschikkingsbevoegd. 20 Fw: al hetgeen de failliet in faillissement verkrijgt valt in de boedel, 23: failliet m.b.t. de daar onder vallende goederen is beschikkingsonbevoegd. 35 lid 2. 

            De oudere in tijd is sterker in recht, rang naar dag van voltooiing vestigingshandeling (onderhands: t.t.v. registratie), omdat pandgever nog slechts onder last van het pandrecht over de zaak kan beschikken.

Wisseling van rang is mogelijk met toestemming van partijen. Heeft tusseen de vestiging van het 1^e en 2^e pandrecht een derde een recht van vruchtgebruik op de zaak verkregen of heeft een derde daarop beslag gelegd, dan is ook permissie van deze derde noodzakelijk. 

            Ja, 3:238 lid 2. Te goeder trouw op tijdstip dat de zaak in zijn macht kwam. Dus stille pandhouder kan naar analogie van lid 1 geen bescherming genieten, althans zolang hij nog geen afgifte van de zaak heeft verkregen. Verkrijgt hij in een later stadium afgifte en hij is dan (nog steeds) te goeder trouw dan komt hem alsnog een beroep toe op bescherming door 3:238 lid 2. Die bescherming bestaat daarin dat het als 2^e gevestigde pandrecht voor het 1^e gaat. Dus geen verval van 1^e, maar rangwisseling. 

            3:237 lid 3 2^e zin. Iedere pandhouder kan afgifte vorderen. De hoogst gerangschikte aan zichzelf, de lagere aan een door de gezamenlijke pandhouders of door de rechter aangewezen pandhouder of derde. Door de afgifte wordt het vuistpandrecht. De onderlinge rangorde verandert niet door 3:238 lid 2; zij waren immers van elkanders pandrecht op de hoogte. Wel kan ieder van hen, mits te goeder trouw, vanaf dat tijdstip een beroep doen op bescherming door 3:238 tegen beschikkingsonbevoegdheid van de pandgever veroorzaakt door rechten van derden op de zaak. 

            Dan kan dit recht door reële executie worden afgedwongen (491-500 Rv; executie tot afgifte). Vestiging bij authentieke, dus pandhouder beschikt over executoriale titel, bij geregistreerde onderhandse akte geen titel, maar ook niet vereist nu de pandhouder zonder exec. titel mag executeren. 496 lid 2: verlof voorzieningenrechter in dit geval. 491 lid 1 jo 496 lid 1: deurwaarder neemt zaak onder zich en geeft deze af aan de pandhouder. 

            text-decorationExecutoriale verkoop te voorkomen door de verpande zaak te lossen –vrij te maken- door de text-decorationpandhouder alsnog volledig (inclusief gemaakte executiekosten) text-decorationte voldoen.

Lees hele artikel. 

            Ja, 3:254. Hypotheekrecht en stil pandrecht koppelen zodat de verhypothekeerde en de verpande goederen gezamenlijk volgens de voor de hypotheek geldende regels kunnen worden geexecuteerd.

Ratio: bij gezamenlijke verkoop mogelijkerwijs hogere opbrengst dan apart volgens eigen regels. Er moet wel een zekere band bestaan tussen de verpande roerende zaken en de verhypothekeerde onroerende zaak. Bijv. roerende zaken die bestemd zijn om een onroerende zaak duurzaam te dienen. Lees gehele artikel. 

            453a lid 1 (jo 712) beslaglegger hoeft zich niets van het pandrecht aan te trekken. Bij executie komt het pandrecht te vervallen door levering aan en de betaling van de koopprijs door de koper ter executie. Op grond van 480 Rv kan de pandhouder vervolgens wel bij de verdeling van de executieopbrengst als schuldeiser opkomen. Door 453a Rv heeft de beslaglegger echter vóór de pandhouder recht op uitkering uit die opbrengst. Aldus kan de pandhouder zich tegenover de beslaglegger ook niet beroepen op zijn recht van voorrang. 

            57 lid 1: pandhouder kan zijn recht in faillissement uitoefenen alsof er geen faillissement was. Gelet op het absolute karakter dat het pandrecht als beperkt recht heeft komt hem in faillissement de separatistenpositie toe. Hij hoeft niet in het faillissement op te komen (dus niet wachten op udl en meedelen in omslag van de algemene faillissementskosten), maar kan de verpande zaak buiten het faillissement om executeren en zich op de opbrengst verhalen. Om de executie te vereenvoudigen zal een stille pandhouder eerst afgifte willen bewerkstelligen. 

            Ja, op grond van zijn separatistpositie van 57 lid 1. Voorwaarde is dat hij zelf de executie ter hand neemt. Ondanks afgifte blijft het faillissementsbeslag op de verpande zaak rusten. De curator kan dan bij verdeling ook ten behoeve van de boedel opkomen. Afgifte heeft door de fixerende werking van het faillissementsbeslag geen rangwisseling tot gevolg.

2 beperkingen op afgifte in faillissement:

-63a Fw afkoelingsperiode.

-58 lid 1 Fw stellen van redelijke termijn door curator aan pandhouder. Door verstrijken van deze termijn verwerkt de stille pandhouder zijn recht op afgifte (en ook parate executie). 

            Omdat de pandhouder het vruchtgebruik mag negeren, komt het vruchtgebruik te vervallen. Op grond van 3:282 heeft hij recht op schadevergoeding uit de opbrengst, welk recht rang neemt na het verhaalsrecht van de pandhouder. In beginsel zou de vruchtgebruiker daarvoor in faillissement moeten opkomen, maar 57 lid 2 komt hem tegemoet. Hij kan uit eigen hoofde voor zijn recht schadevergoeding ex 3:282 bij de verdeling opkomen mits zijn recht vóór faillietverklaring was gevestigd. 

            Na WSNP kan vestiging pandrecht niet 296. Voor WSNP tot stand gekomen kan zijn recht uitoefenen alsof er geen WSNP is. 299 lid 3 verklaart immers 57 Fw van overeenkomstige toepassing. Geldt ook voor 58 Fw. Ook hier geldt afkoelingsperiode 313 jo 63a Fw. 

• vuistpand: beveoegehdi om pand onder zich te houden net zoalgn tot de hoofdsom, de rente en kosten ten volle zijn betaald
• pandhouder: als goed pandhouder voor de zaak zorgdragen, niet bevoegdheid te gebruiken 3:243 lid 1  
• pandhouder: schriftelijke verklaring afgeven van de aard en het bedrag van de vordering waarvoor het verpande tot zekerheid strekt
• zowel pandgever las pandhouder is bevoegd tot instelling van rechtsvorderingen, tijdig in het geding roepen 3:245

• Voldoening: met het tenietgaan van de vordering gaat op grond van zijn afhankelijk karakter ook het pandrecht van rechtswege teniet 3:82 jo 3:7
  

• verrekening 6:127
• ontbinding van de overeenkomst die de vordering deed ontstaan 6:271
• +3:81 lid 2
• als verpande zaak bestanddeel wordt van een andere zaak, of wordt verwerkt in een nieuwe zaak, gaat het als zelfstandige zaak teniet en daarmee in haar kielzog het pandrecht
• afstand

• zowel vuistpandhouder als stil pandhouder
• zowel eerste pandhouder, als lager gerangschikte pandhouders

1. lagere gerangschikte pandhouder
2. vruchtgebruiker
3. al dan niet bevoorrechte derde-schuldeiser die op de verpande zaak beslag heeft gelegd
4. derde-schuldeiser die geen beslag op de zaak heeft gelegd, maar beslag op de opbrengst heeft gelegd.