Overdracht - Overdraagbaarheid van goederen - Onoverdraagbaarheid van goederen

15 belangrijke vragen over Overdracht - Overdraagbaarheid van goederen - Onoverdraagbaarheid van goederen

Om een goed te kunnen overdragen moet het daartoe vatbaar zijn.  Vorderingen zijn voor overdracht vatbaar. Wat is er nog meer mogelijk met de genoemde goederen? Wanneer is het niet mogelijk een goed over te dragen?

Nog meer mogelijk:
- vatbaar voor vestiging zekerheidsrecht (voor bijv. verkrijgen bedrijfskrediet)
Niet mogelijk overdracht:
- aard van het recht verzet zich ertegen (afhankelijk recht) art 3.7 BW, volgen hoofdrecht 3.82 BW
- wilsrecht niet overdraagbaar zonder medeweten wederpartij (vb door bank verleende kredietruimte)
- voor zover de wet zich ertegen verzet
- partijbeding (niet genoemd 3.83-1), echter bij vorderingsrechten
3.83-2 bepaalt dat schuldeiser en schuldenaar de overdraagbaarheid kunnen uitsluiten.

Zijn beperkte rechten overdraagbaar?

Pand, hypotheek en erfdienstbaarheid zijn afhankelijke rechten dus niet overdraagbaar

Als opstal een afhankelijk recht is dan is het ook niet overdraagbaar

bij erfpacht en zelfstandige opstal kan overdraagbaarheid worden beperkt door een toestemmingsvereiste, art 5:91 respectievelijk 5:104 jo 5:91 BW.

Welke aard van het recht komt niet in aanmerking voor overdracht (artikel 3:83 lid 1 BW)

Dit zijn de afhankelijke rechten. Een afhankelijk recht kan immers niet los bestaan van het het recht waaraan het verbonden is. Voorbeelden zijn rechten van: pand en hypotheek, het recht van erfdienstbaarheid, het recht van opstal voor zover dat recht bij vestiging afhankelijk is gemaakt van een ander recht.

Persoonlijke rechten zoals levensonderhoud of pensioen komen ook niet in aanmerking voor overdracht.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat mist een onoverdraagbaarheidsbeding bij eigendom?

Goederenrechtelijke werking. Eigendom staat boven de wet Tot eigendom behoort de bevoegdheid om vrijelijk over de zaak te beschikken en een ander eigenaar te maken. De strekking is dat zaken voor de handel behouden blijven (bij onoverdraagbaarheid is het goed economisch dood, te ernstige belemmering voor de grondslag van ons economisch stelstel.

Welke goederen worden door de wet uitgesloten voor overdracht?

Dat zijn de rechten van gebruik en bewoning of pensioen

Wanneer is een beperkt recht niet overdraagbaar?

Wanneer het kwalificeert als afhankelijk recht, dan brengt zijn aard mee dat het niet zelfstandig overdraagbaar is, artikel 3:7 BW.

De overdracht van het hoofdrecht bewerkstelligt overgang van het daarvan afhankelijk recht, art. 3:82 BW.
- pand en hypotheek
- recht van erfdienstbaarheid
- recht van opstal voor zover dat recht bij de vestiging afhankelijk is gemaakt van een ander recht.

Welke gevolgen kan een vervreemdingsverbod wel hebben?

Het vervreemdingsverbod kan verbintenisrechtelijke werking hebben. De vervreemder die zich heeft verbonden het goed niet over te dragen pleegt doorgaans wanprestatie tegenover degene die dat had bedongen. Grenzen hieraan staan in titel 3.2 boek 3 en de algemene bepalingen betreffende verbintenissenrecht boek 6.

Wat kan naast de aard nog meer tegen de overdracht van een goed verzetten?

Het persoonlijke karakter. Beperkte rechten van gebruik en van bewoning zijn aan de persoon van de gerechtigde verbonden dat zij naar karakter onoverdraagbaar zijn, artikel 3:226 lid 4 BW.
Dit geldt ook voor vorderingsrechten die betrekking hebben op bijvoorbeeld pensioen of recht tot levensonderhoud.

Kan een partijbeding de overdraagbaarheid van eigendom, beperkte rechten of vorderingsrechten uitsluiten of beperken?

Alleen bij vorderingsrechten kunnen partijen in een beding afspreken dat de vordering niet overdracht in aanmerking komt (artikel 3:83 lid 2 BW)

Kunnen partijen bij de vestiging van een beperkt recht  de onoverdraagbaarheid tot eigenschap van dat beperkt recht
maken?

Nee,  de wet gaat immers van overdraagbaarheid uit, terwijl het in de wet gekozen stelsel alleen afwijkingen toestaat voor zover in de wet bepaald.

Wat kan naast de aard en het persoonlijk karakter nog meer tegen de overdracht van een goed verzetten?

De wet, artikel 3:83 lid 1 BW. Zij kan de overdraagbaarheid zowel uitsluiten als beperken. Dit geldt alleen voor een wet in formele zin. Vb = 3:226-4, 5:117-2, 6:106-2.

Wat zegt arrest Oryx/ Van Eesteren?

Een derde die een onoverdraagbaarheidsbeding krijgt tegengeworpen kan geen bescherming ontlenen aan art 3.88 BW. Er is immers geen sprake van beschikkingsonbevoegdheid die zijn grondslag vindt in een titel- of leveringsgebrek in een eerdere overdracht. Dat de overdracht niet tot stand is gekomen vindt zijn oorzaak in een eigenschap van de vordering, namelijk het beding dat zij niet-overdraagbaar is.

Kan een partijbeding de overdraagbaarheid van eigendom, beperkte recht of  vorderingsrechten uitsluiten of beperken?

Nee, behalve bij vorderingsrechten. Zie 3:83 lid 2 BW kunnen schuldeiser en schuldenaar de overdraagbaarheid ervan uitsluiten.

Heeft een onoverdraagbaarheidsbeding een goederenrechtelijke werking?

Nee, de vrije overdraagbaarheid van eigendom kan niet bij beding goederenrechtelijk worden uitgesloten of ingeperkt. 3:83 lid 1 BW beoogd dat zaken voor de handel behouden dienen te blijven.

Als een onoverdraagbaarheidsbeding bij eigendom wel mogelijk zou zijn zou dit op gespannen voet staan met het in art. 3:81 lid 1 uitgedrukte gesloten stelsel van beperkte rechten.

Welke rechten zijn overdraagbaar conform artikel 3:83 lid 3 BW

Denk aan intellectuele eigendomsrechten, auteursrechten, octrooirechten, maar ook aandelen.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo