Startpagina / Samenvattingen / Portaal praktische taaldidactiek voor het basisonderwijs / taalfunctie-leerkracht-leerlingen

Mondelinge taalvaardigheid - Praktijk: algemeen - Taalgroeimiddelen

43 belangrijke vragen over Mondelinge taalvaardigheid - Praktijk: algemeen - Taalgroeimiddelen

Wat zijn de vier taalgroeimiddelen (Praktijk algemeen)

Taalaanbod
taalruimte
feedback
taalstimulering

Welke 4 taalgroeimiddelen moet je als leerkracht inzetten om de mondelinge taalontwikkeling van kinderen te stimuleren?

Optimaal taalaanbod

begrijpelijk
correct
rijk

Taalruimte

interactie
attitude leerkracht

Feedback

interactie feedback
taalontwikkelingsgerichte feedback

Taalstimulering

Stellen van vragen waarmee je taalfuncties uitlokt

Waar moet taalaanbod aan voldoen?

Taalaanbod moet:

correct zijn
begrijpelijk zijn
rijk zijn

Op welke manieren kan een leerkracht feedback geven? Noem er twee.

- taalontwikkelingsgerichte feedback, is gericht op het taalgebruikt van het kind;
- interactiefeedback: de leerkracht onderbreekt dan bijv een gesprek tussen leerlingen met een korte time-out waarin hij feedback geeft op gesprekspatronen.

Hoe kun je taalruimte creëren als leerkracht?

Beurtruimte
Onderwerpruimte (kinderen het onderwerp mede laten bepalen)
Speelmomenten (sociaal leren)
Werken in kringen of kleine groepen

Hoe geeft je taalontwikkelingsgerichte feedback?

- op de inhoud (wat is er gezegd). Probeer de leerlingen te stimuleren om verder te praten door de essentie van het verhaal o.a goed te snappen;
- op de vorm (hoe is het gezegd). Reageer taalontwikkelend: niet corrigeren maar modelen.

Wat houdt taalruimte in als we het hebben over taalgroeimiddelen?

Leerkracht creëert gevarieerde en taalrijke onderwijssituaties waarbij kinderen zelf aan het woord komen
ruimte krijgen om te spreken met andere kinderen en volwassenen

Welke soorten feedback zijn er en waar zijn deze op gericht?

Taalontwikkelingsgerichte feedback is gericht op het taalgebruik (inhoud & vorm)
Interactiefeedback is gericht op gesprekspatronen

Feedback, taalontwikkelings en interactie, leg uit

Ontwikkelings: op taalgebruik van het kind
interactie: Feedback op gesprekspatronen

Hoe kun je taalgroei stimuleren?

Door vragen te stellen waarmee taalfuncties worden uitgelokt.

Communicatieve functies van taal worden ook wel de sociale functies genoemd. Ze zijn erop gericht contact met anderen tot stand te brengen. Geef een voorbeeld van de soiale taalfuncties:
zelfhandhaving, sturen van anderen, zelfsturing, structurering

- Zelfhandhaving: zinnen als Ik wil limonade, kijk een wat ik kan!
- Sturen van anderen: in zinnen als En toen was jij de poliltieagend en Nu moet jij wat zeggen';
- zelfturing in zinnen: En nu zet ik er nog een blokje op.
- structurereing van het gesprek in zinnen als mag ik nu? Nu ben ik! Wil jij nu?

Bij welke cognitieve taalfunctie hoor de controlevraag?

Rapporteren
extra: cognitieve taalfuncties vallen onder de hoofdfunctie taal conceptualiseren

Bij welke cognitieve taalfunctie hoor de reproductievraag?

Rapporteren

extra: cognitieve taalfuncties vallen onder de hoofdfunctie taal conceptualiseren

Welke soorten vragen zijn er? (Ingedeeld naar doel)

controlevragen
reproductievragen
oplossingsgerichte vragen
meningsvragen
evaluatievragen
als-of vragen
diagnostische vragen

Hoe kan de leerkracht de leerlingen stimuleren om complexe taalfuncties te gebruiken?

Door goede vragen te stellen over bijv. Een prentenboek.

Bij welke cognitieve taalfunctie hoor de oplossingsgerichte vraag?

Redeneren

extra: cognitieve taalfuncties vallen onder de hoofdfunctie taal conceptualiseren

Wat houdt taalstimulering in als we het hebben over taalgroeimiddelen?

De leerkracht kan taalgroei stimuleren door stellen van vragen waarmee hij taalfuncties uitlokt

Welke soorten vragen zijn er? (Ingedeeld naar vorm(

Open vragen
Gesloten vragen

Welke verschillende functies heeft taal?

Communiceren
Conceptualiseren
Expressietonen

Wat is een controle vraag? En welke cognitieve taalfuncitie wordt hiermee vooral gestiumuleerd?

Een controle vraag is een vraag die bedoeld is om na te gaan of de leerstof, de opdracht of de instructie begrepen is.
Hiermee wordt vooral het rapporteren gestimuleerd.

Bij welke cognitieve taalfunctie horen meningsvragen?

Redeneren

extra: cognitieve taalfuncties vallen onder de hoofdfunctie van taal conceptualiseren

Wat is een reproductie vraag? Geef een vb. Welke cognitieve taalfunctie wordt hiermee vooral gestimuleerd?

Een reproductievraag is bedoeld om de leerlingen een deel van het vertelde zelf te laten verwoorden. Dit kan gaan over een verteld verhaal of een deel van de geleerde leerstof.
Hiermee wordt het rapporteren gestimuleerd.

Bij welke cognitieve taalfunctie horen evaluatievragen?

Redeneren

extra: cognitieve taalfuncties vallen onder de hoofdfunctie van taal conceptualiseren

Wat is een oplossingsgerichte vraag? Geef een vb. Welke cognitieve taalfunctie wordt hiermee vooral gestimuleerd?

Een oplossingsgerichte vraag, Is bedoeld om de leerlingen te stimuleren om zelf met een oplossing te komen.

De cognitieve taalfunctie is redeneren.
bijv. Hoe zouden we Sinterklaas kunnen bereiken.

Bij welke cognitieve taalfunctie horen alsof-vragen?

Projecteren

extra: cognitieve taalfuncties vallen onder de hoofdfunctie van taal conceptualiseren

Wat is een meningsvraag? Geef een voorbeeld en benoem de cognitieve taalfunctie die hiermee wordt gestimuleerd.

Meningsvragen zijn bedoeld om leerlingen te stimuleren hun eigen mening te verwoorden en te voorzien van argumenten (redeneren). De cognitieve taalfuncitie is redeneren.
Bijv. Wat vind jij van de dierenbescherming?

Bij welke cognitieve taalfunctie horen diagnostische vragen?

Reflecteren

extra: cognitieve taalfuncties vallen onder de hoofdfunctie van taal conceptualiseren

Wat zijn evaluatievragen? Benoem de cognitieve taalfunctie en geef een vb.

Evaluatievragen zijn bedoelt om te achterhalen wat de leerling al weet of kan, maar ook geschikt om zelfevaluatie bij kinderen te bevorderen.
De cognitieve taalfunctie is redeneren.

Bijv. Waarom vond jij dat verhaal mooi?

Aan welke 3 aspecten moet het taalgroeimiddel taalaanbod voldoen?

Correct

grammaticaal & uitspraak is correct

begrijpelijk

niveau past bij wat leerlingen aankunnen

rijk

nieuwe woorden en zinsconstructies aanbieden

Wat zijn als-of vragen? Benoem de cognitieve taalfunctie en geef een vb.

Als-of vragen zijn bedoelt om leerling zich in te laten leven in de ander.
De cognitieve taalfunctie is projecteren.
Bijv. Wat zou jij doen als je x was?

Welke 4 taalgroeimiddelen kan je inzetten?

Taalaanbod

verschillende soorten teksten

taalruimte

ruimte om te oefenen

taalfeedback

op taalgebruik (inhoud) en gesprekspatronen (vorm)

taalstimulering

stellen van vragen waarmee je taalfuncties uitlokt

Wat zijn diagnostische vragen? Benoem de cognitieve taalfuntie en geef een vb.

Diagnostische vragen zijn bedoeld om de ontwikkeling van de kinderen in beeld te brengen. Deze vragen kunnen lezen of luisteren als doel hebben, maar worden vaak bij allerelei vakken ingezet. Zodat de leerkracht inzicht krijgt hoe leerlingen denken bij bijv. Het oplossen van een rekensom. Om te achterhalen of er misschien denkfouten worden gemaakt.
De cognitieve taalfunctie is reflecteren.
Bijv. Hoe los jij deze som op?

Waarom zijn taalgroeimiddelen zo belangrijk in de klas?

Omdat de ontwikkeling van mondelinge taalvaardigheid omgevingsafhankelijk is. Er zijn geen boeken en methodes voor zoals voor schriftelijke taalvaardigheid. Dus rijk mondeling taalaanbod is belangrijk.

Wat is redeneren als we het hebben over cognitieve taalfunctie?

Er worden beargumenteerde verbanden gelegd.
Vormen zijn:
- verloop van proces verwoorden
- oorzaak, gevolg
- problemen benoemen
- oplossingen herkennen
- conclusies trekken

Wat zijn open vragen? Geef een voorbeeld waarvoor openvragen geschikt zijn.

Hierbij staat het goede antwoord of de goede oplossing niet bij voorbaat vast en zijn ook antwoorden mogelijk die de leerkracht vooraf niet had voorzien.

Open vragen zijn geschikt om:
1. leerlingen denkruimte te geven
2. te simuleren tot productief denken
3. Te stimuleren tot creativiteit.
Ook het simuleren van denkprocessen of om opinies, waardeoordelen en gevoelens verdient het aanbeveling open vragen te stellen.

Wat is reflecteren als we het hebben over cognitieve taalfuncties?

Kinderen kunnen hun eigen denkproces benoemen
bv hoe ze gehandeld hebben en waarom

Wat betekend divergent. Wat is het antoniem van divergent?

Uiteenlopend
Dus convergent is het antoniem van divergent

Welke 7 type denkvragen kan een leerkracht stellen aan leerlingen?

Controle vragen
reproductievragen
oplossingsgerichte vragen
meningsvragen
evaluatievragen
alsof-vragen
diagnostische vragen

Wat is de bedoeling van een reproductie vraag?

Bedoeld om leerling een deel van het vertelde zelf te laten verwoorden
Stimuleert rapporteren
bv: deel van geleerde stof

Wat is de bedoeling van een oplossingsgerichte vraag?

Bedoeld om leerlingen richting te geven bij het zoeken naar een oplossing voor een gesteld probleem.
stimuleert redeneren

Wat is de bedoeling van een evaluatievraag?

Bedoeld om te achterhalen wat de leerling al weet of kan.
Zelfevaluatie bevorderen
stimuleert redeneren

Wat is de bedoeling van alsof-vragen?

Bedoeld om leerlingen zich te laten verplaatsen in een andere persoon
vb: Wat zou jij doen als je .... was?

Wat is de bedoeling van diagnostische vragen?

Bedoeld om de ontwikkeling van leerlingen in kaart te brengen
stimuleert reflecteren

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Portaal praktische taaldidactiek voor het basisonderwijs | 9789046905760 | Adri van den Brand, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.