Wetgeving, directe werking en staatsaansprakelijkheid - Doorwerking

9 belangrijke vragen over Wetgeving, directe werking en staatsaansprakelijkheid - Doorwerking

In welk arrest is het begrip rechtstreekse werking geintroduceerd?

In de zaak van Gend en Loos. Daarna in verschillende andere arresten uitgewerkt.

Zoals het begrip voorrang in het Costa/Enel arrest.

Voorrang (Coste/ENEL arrest)

Eenmaal hun soevereiniteit overgedragen hebbend, kunnen de lidstaten niet kiezen wanneer en hoe het Europees recht doorwerkt in het nationale rechtstelsel. (= van Gend en Loos arrest).

Als gevolg van vorenstaande heeft het Europees recht dan ook altijd voorrang op alle vormen van nationaal recht. Dit geldt ook als de nationale wet van latere datum is dan het Europees recht.

Wat zou het gevolg zijn als er geen rechtstreekse werking en voorrang zou zijn ter zake het Europese recht?

Dan zou de interne markt nooit tot stand kunnen komen.

Elke lidstaat zou dan allerlei maatregelingen af kunnen kondigen die de interne markt belemmeren.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Hoe zit dat met doorwerking bij verdragen?

Een verdrag heeft directe doorwerking ingeval:
  1. het artikel geschikt is voor directe doorwerking (als het een recht of een plicht bevat waarop een burger zich kan beroepen);
  2. het artikel duidelijk en onvoorwaardelijk is opgesteld (een goed afgebakend recht of een goed afgebakende plicht, duidelijk zijn dus) (onvoorwaardelijk geen nadere regelgeving nodig is om het recht of de plicht in te roepen).

Toch kunnen in sommige gevallen richtlijnen wel een directe werking hebben. Waarom nou weer?

Het Hof heeft in jurisprudentie bepaald dat sommige bepalingen van richtlijnen rechtstreeks werking kunnen hebben als aan de volgende voorwaarden is voldaan:
  1. de implementatietermijn is verlopen;
  2. de richtlijn is niet of niet correct geïmplementeerd;
  3. de bepaling is geschikt voor rechtstreekse werking;
  4. de bepaling is duidelijk en onvoorwaardelijk opgesteld.

Welke typen directe werking zijn er?

  1. Horizontale werking (natuurlijke personen/rechtspersonen).
  2. Verticale werking (overheid en burger)

Horizontaal, verticaal wat maakt het uit?

Dit maakt uit voor de beantwoording van de vraag of sprake is van directe werking.

Als een artikel uit het Europees recht geschikt is voor directe werking, dan is dit in ieder geval bij een verticale situatie.

Verdragsartikelen, verordeningen en richtlijnartikelen hebben in ieder geval verticale directe werking.    

Hieruit kun je concluderen dat een burger zich ten opzichte van de overheid altijd kan beroepen op Europees rechtelijke bepalingen, mits voldaan wordt aan de voorwaarden voor directe werking.

Maar hoe zit dat dan bij een horizontale werking?

In beginsel is horizontale werking bij richtlijnen uitgesloten.  Het zou de onderlinge verhoudingen tussen burgers onzeker maken als zij rekening moeten houden met bepalingen die nog niet van kracht zijn. Het zou de rechtszekerheid van burgers aantasten.
Er zijn uitzonderingen.
Nl. Wanneer er een verticale situatie is met een horizontaal effect.

Voorbeeld verticale situatie met horizontale werking.

Carla werkt sinds 18 voor een Italiaans bedrijf. Zij werd ontslagen en kreeg slechts een opzegtermijn van 1 maand omdat zij niet alle dienstjaren meerekenden.

Bedrijf beriep zich op een regeling Carla gaf aan leeftijdsdiscrimiatie.

Regeling opzegtermijn was in strijd met nondiscrimintatiebeginsel. Carla beriep zich op het handvest en indirect op de richtlijn dus via via kon zij zich beroepen op het de richtlijn.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo