Ontwikkelingen in (het denken over) straffen

12 belangrijke vragen over Ontwikkelingen in (het denken over) straffen

Vgl Durkheim Two laws of penal evolution

1. Modernisering van de samenleving leidt tot mildere straffen
2. Gevangenisstraf wordt de belangrijkste straf. In die tijd een hele humane ontwikkeling. Straffen die toen normaliter uitgevoerd werden waren immers doodstraf, verbanning of lijfstraffen. Zie je dat je het in de tijd moet plaatsen. Als wij spreken over penal evolution dan hebben we het juist niet over het opsluiten in gevangenissen.

Vanaf 1850: Eenzame opsluiting.

Bentham schetst uitermate efficiënte koepelgevangenis. Idee: cellen aan de buitenwand met 'open deur'. In het midden een toren waarvanuit je alle cellen kunt zien. Je had zo maar twee bewakers nodig om een continue gevoel van toezicht te hebben. Idee was verder dat gedetineerden elkaar negatief beïnvloeden - eenzame opsluiting ook zo min mogelijk contact met bewakers. Moesten maskers op als ze verplaatst werden.

Garland twaalf veranderingen

1. Terugkeer van het slachtoffer
2. Herwaardering van punitieve sancties en expressieve justitie
3. Verandering in emotionele toonzetting in het criminaliteitsbeleid
4. Verlies van geloof in resocialisatie
5. Verandering infrastructuur veiligheidsbeleid
6. Transformatie in het criminologisch weten
7. politisering van criminaliteit en  veiligheid  en nieuw populisme
8. Nieuwe managementstijlen en werkmethoden
9. Hernieuwd geloof in de heilzame werking van de gevangenis
10. Continue crisissfeer
11. De burgersamenleving en commercialisering van de criminaliteitsbestrijding
12. Het [dominante] belang van bescherming van het publiek.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Twee strategieën om om te gaan met continue crisissfeer

1. Aanpassingsstrategie: erkennen dat het onmogelijk is voor de overheid om alle criminaliteit uit te roeien. Met de middelen die wel tot de beschikking staan doen wat mogelijk is. Proberen de criminaliteit te beheersen
2. Ontkenningsstrategie/acting out:  illusie uitstralen dat het wel kan 'meer daadkracht, meer cellen, meer blauw op straat'.
Lijken op het oog tegenstrijdige strategieën, kunnen echter naast elkaar bestaan nu ze zich richten op andere actoren.
Aanpassingsstrategie binnen de overheid, acting out jegens het publiek.

Hoe kunnen we de stijging in detentieratio verklaren? (10)

1. Meer criminaliteit
2. Meer ernstige vormen van criminaliteit
3. Rechters zijn zwaarder gaan straffen voor gelijke misdrijven
4. Angst voor buitenlanders - migratiestromen
5. Meer vreemdelingendetentie
6. Meer VH - belangrijke voorspeller voor uiteindelijke oplegging gevangenisstraf
7. Mangerialisme: effectiviteit is belangrijker dan normatief component
8. Drugstoerisme
9 Ontzuiling: afbrokkeling van sociale cohesie, op zoek naar een andere manier om men in bedwang te houden
10. Speciale detentie regimes voor probleemgroepen [ISD/EBI] aanzuigende werking die daarvan uit gaat

In ieder geval niet door: wetswijziging, aangiftebereidheid, verandering in capaciteit OM/politie

Hoe kunnen we de sterke daling in detentieratio verklaren? (8)

1. Minder criminaliteit - MAAR: dit hing ook niet samen met een stijging in detentieratio.
2. minder ernstige vormen van criminaliteit
3. minder VH
4. Afgenomen waarde van gestolen goederen
5. Betere preventie - technische preventie
6. Vergrijzing van de samenleving met als gevolg minder jongeren - denk aan age crime curve
7. Strafbeschikking OM
8. Meer non-custodial sentences.

The symbolic keystone of the criminal justice system

Het strafrechtsysteem en de legitimiteit daarvan berust op de straftoemeting.  Bestaat echter veel onduidelijkheid over - voor rechters zelf moeilijk te verwoorden waarom nou precies DIE straf.

Maar mogen adderkenmerken een rol spelen bij de straftoemeting?

Terugkoppeling naar morele rechtvaardigingstheorieën
A. Retributivisten: ligt eraan. Straf moet afgestemd zijn op ernst van het delict en verwijtbaarheid van de dader. Bij de verwijtbaarheid van de dader mogen bepaalde adderkenmerken een rol spelen
Wel: leeftijd, strafrechtelijk verleden, psychische problemen, provocatie door het slachtoffer, slechte jeugd, spijtbetuiging, verstandelijke beperking
niet: herkomst, geslacht recidive risico
ligt eraan:financiële middelen/ alcohol of drugs.
B. Utilitaristen: ja bij uitstek - moet afgestemd worden op recidive risico van de dader, mogen een rol spelen zolang ze bijdragen aan het bereiken van toekomstig nut.

Noem enkele tegenstrijdigheden tussen retributivisten en utilitarisme  over rol van daderkenmerken

- Slechte jeugd
- Psychische problemen: retributivisten: kan er niks aan doen - lagere straf. utilitaristen: wandelende tijdbom - opsluiten
- Jonge leeftijd - retributivisten: minder verwijtbaarheid, utilitarisme zien dit als een belangrijk kenmerk voor recidive = zwaarder straffen.

Niet lichter of zwaarder straffen, maar anders straffen?

Bij vergelding als:
1. De dader zorgtaken heeft tov kinderen - eerder elektronische enkelband dan gevangenisstraf
2. Zijn woning anders kwijt raakt
3. Zijn baan anders kwijt raakt
4. Detentie ongeschikt is of gezondheidsproblemen heeft.

Bij resocialisatie
- gericht op criminogene behoeften en responsiviteit van de dader:
1. Woonsituatie
2. Arbeidsmarktpositie
3. Opleiding
4. Relaties.
5. Vrienden
6. Verstandelijke beperking of psychische problemen
7. Houding

Andere straffen vgl retributivisten is oké zolang de straffen maar even zwaar zijn
Andere straffen vgl utilitaristen oke zolang het beoogde nut maar wordt behaald

Ander sanctietype is andere rol van etniciteit

Etnische verschillen in de straftoemeting. MAAR van buitenlandse afkomst eerder in VH opgenomen, wanneer daarvoor wordt gecontroleerd worden de verschillen in straftoemeting weggenomen. Maar valt deze indirecte ongelijkheid wel te rechtvaardigen?

Straffen op grond van groepskenmerken

1. Ook bij andere risicofactoren? Als we zeggen dat etniciteit geen rol mag spelen, lijken minder moeite te hebben met het meenemen van geslacht. of bij verzekeringspremies: hogere premie als je in de stad woont dan in een dorp, denken we ja logisch. maar als we dit principe naar de strafrechtelijke context halen wordt het in een keer heel gevoelig
2. Worden bij recidive-inschattingen niet altijd groepskenmerken toegepast op het individu - zo werkt stereotyperen.
soja waarom vinden we het bij herkomst wel een probleem maar bij andere daderkenmerken minder?

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo