TOL 16: Preventie van put- en fissuur cariës
29 belangrijke vragen over TOL 16: Preventie van put- en fissuur cariës
Waar situeert 'preventie van put en fissuur cariës' in de ADPIED
Op welke plekken doe preventie van cariës in putten en fissuren?
- Vooral blijvende molaren
- Occlusale vlakken
- Putten op de vestibulaire en palatale vlakken
- Palatale groeve/put van de boven molaar en vestibulaire groeve/put van de onder molaar
- Palatale fossa van snijtanden
Waarom preventie van cariës in putten en fissuren?
- Palatale fossa van snijtanden
- Retentieplaatsen voor voedsel en bacteriën
- Mechanische reiniging en fluoriden soms onvoldoende
- Preventie door fluoride = vooral op de gladde vlakken, minder in putten en fissuren
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Wat behoort tot de preventie maatregelen voor cariës?
- Periodiek mondonderzoek
- Monitoren van cariës laesie met RX
- Mondhygiëne
- Voeding
- Fluoride/xylitol
Wat is sealants? Waar wordt het voor gebruikt? Waarom?
- De groeven van de tanden worden ‘geseald’ (afgedicht) door een kunststof of een glasionomeer
- Fysieke barrière (voor bacteriën en koolhydraten)
- Betere plaquecontrole occlusaal
- Preventie van cariës
Wat zijn tegen indicaties voor sealen?
2. Laag risico: makkelijk en goed te poetsen pitten en fissuren
3. Bij onvolledig geërupteerde element: aanpassen van materiaal
4. Melkelementen
Hoe is de occlusale diagnostiek, indien er geen waarneembare glazuuronderbreking is?
Wat zegt een bruine verkleurde fissuur tijdens occlusale diagnostiek
Wat zegt geen visuele waarneming (niet verkleurd) tijdens de occlusale diagnostiek
- toch dentine laesie mogelijk
- bij sterk glazuur: onderliggende dentine cariës moeilijk te diagnosticeren
Occlusale diagnostiek met elektrische geleiding voor/nadelen
- Meer geleiding bij cariës in fissuur
- Kan meerwaarde zijn
- Nadeel: punt waarnemingen + onduidelijk
Occlusale diagnostiek met bite wing voor/nadelen
- Geschikt voor occlusale diagnostiek
- Dentinelaesie net onder glazuur = Radiolucentie
- Differentiële diagnose
- over projectie van V of L cariës
- Ontwikkelingsstoornis
Waarom/wanneer pas je lokale toepassing van chloorhexidine in de vorm van lak toe?
- Toepassing in fissuren: mutans streptokokken worden selectief onderdrukt
- Molaren in doorbraak: patiënten met cariës in het melkgebit ondanks het reguliere preventiepakket
- Bescherming van de erupterende tand tijdens de ‘gevaarlijke periode’
Wat is de gerechtvaardigde preventieve maatregel bij molaren?
- Behandeling van de pas doorgebroken molaar met sealant
- Eerst op Rx dentine laesie uitsluiten
Benoem de indicatie voor sealen op patiënt niveau
- Patiënten met verhoogd risico op cariës
- Xerostomie (medicatie of andere)
- Verdachte pitten en fissuren (glazuurlaesies): radiografisch geen dentinelaesie
- Lage socio-economische status
- Hoge inname van suikers
- Onvoldoende mondhygiëne
Benoem de indicatie voor sealen op tand niveau
- Pas geëupteerde elementen
- Diepe fissuren
- Voorgeschiedenis van cariës (in andere elementen of veel restauraties)
Wat is de richtlijnen bij preventie van put en fissuur cariës eerste knobbelpunt door gingiva (blijvende molaar?
- Ouders en patiënt goed instrueren: reinigen van nieuwe element
- Ouders dienen poetsen van de nieuwe molaren zelf ter hand te nemen
- Zesmaandelijkse controle
- Indien slechte mondhygiëne: 3 maandelijkse controle
Wat is de richtlijnen bij preventie van put en fissuur cariës wanneer de occlusale vlak zichtbaar wordt?
- Instructie mhg aan kind en ouder:
- Ouders dienen de molaren dagelijks minimaal eenmaal grondig na te poetsen
- Professionele reinigen door de tandarts
- Indien teken van cariës activiteit: fluoride applicatie/fluoridelak
- Toch cariës ondanks preventieve maatregel: chloorhexidine lak
- Voedingsgewoonten bespreken (voedingsdagboekje)
Wat is de richtlijnen bij preventie van put en fissuur cariës verdere eruptie van het element, geheel occlusale vlak zichtbaar?
- Instructie mondhygiëne aan kind en ouder
- Professionele reiniging door de tandarts
- Bij cariës activiteit → keuze fluoride applicatie, chloorhexidinelak ondersteund
- GI sealant
- Voedingsgesprek
Wat is de richtlijnen bij preventie van put en fissuur cariës
- Instructie mondhygiëne
- Ouders betrekken
- Professionele reiniging
- Nu komen ook 2de molaren door: sealen
- M1met GI sealant: vervangen door kunsthars sealant
- Ook voeding betrekken in de preventieve maatregel
Wat is de gevoeligheid van chloorhexidine (bacterieel gezien)
- Gram + bacteriën ˃ gram - bacteriën
- Mutans streptokokken: relatief gevoelig
- Lactobacillen: minder gevoelig
- Streptococcus sanguis: (de eerste bij plaquevorming) minder gevoelig dan lactobacillen
Wat zijn de bijwerkingen van CHX bij langdurige gebruik?
- Verkleuring van tanden, laesies, slijmvlies, tong en vullingen
- Slechte smaak
- Verlies van smaaksensatie
- Roodheid, zwelling en pijnlijk desquamatie van slijmvliezen, gepaard met branderig gevoel
- Zwelling van de parotis
Kenmerken CHX gel
- 1%
- Succes bij preventie van tandcariës
- Kinderen met veel mutans streptokokken: zinvol om deze te behandelen met een gecontroleerde antimicrobiële behandeling
- Participatie van de patiënt?
- Arbeidsintensief indien in de praktijk toegediend
Wat zijn andere preventieve maatregelen bij kinderen met hoge cariës activiteit met veel mutants streptokokken?
- Maandelijkse professionele reiniging
- Spoelen met 0,2% NaF oplossing
- Aanbrengen van fissuurlak
Kenmerken CHX vernissen
- EC40: (Nederland)
- 40% CHX, plantaardig hars, opgelost in ethanol
- Geleverd in carpules
- Aantal mutans streptokokken wordt terug gebracht
- Cervitec
- Polyvinylbutyrol, ethanol en ethylacetaat met 1% CHX en 1% thymol
- Na twee behandeling in 3 dagen: aantal mutans streptokokken in approximale tandplaque verlaagd
Proces gecontroleerde antimicrobiële therapie
- 1. selectie van patiënten
- 2. Aanbrengen van gel of vernissen
- 3. na 3 tot 4 maanden: controle van aantal mutans streptokokken, indien meer dan 5 x 10 5: herhaling van behandeling
- 4. vaststellen of cariës activiteit daadwerkelijk is afgenomen
Wat is de effectiviteit van antimicrobiële therapie met CHX gel of vernissen?
- Het aantal mutans streptokokken blijft lange tijd na de behandeling onderdrukt
- Minder cariës risico voor het gebit
Waarom lang onderdrukking van mutans streptokokken?
- Kolonisatieresistentie: is een positieve eigenschap tandplaque
- De tandplaque die ontstaan is na behandeling weert mutans streptokokken
Waar hangt het kolonisatie resistentie succes van af na chx gebruik?
- Aantal overlevende mutans streptokokken
- Gebruik van suiker
- Mate van mondhygiëne
Kenmerken van kolonisatie resistentie
- Indien gunstig: effect van CHX behandeling kan lange tijd aanhouden
- Vlakken waar voor de behandeling veel mutans streptokokken op waren: na behandeling ook snellere rekolonisatie
- Molaren: sneller gerekoloniseerd dan premolaren en frontelementen
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden