Startpagina / Samenvattingen / Profielboek pedagogiek / kinderen-ouders-cp

Kinderen met een specifieke ondersteuningsbehoefte

59 belangrijke vragen over Kinderen met een specifieke ondersteuningsbehoefte

Hoe wordt er ontdekt dat een kind doof is?

Een kind schrikt als ze plotseling in beeld komen. Het heeft ze niet aan horen komen. Er is vaak alleen een reactie te zien als de baby iets zich bewegen. Ontwikkeling van brabbelen verloopt anders.

Hoe kan een doof of slechthorend kind begeleid worden?

Dove en slechthorende kinderen kunnen met hulp van een ambulant begeleider vaak prima in een horende omgeving functioneren, al kan een kind zich dan wel eenzaam voelen. Als een doof kind naar een gewone school gaat, is voor een bepaald aantal uren een doventolk of gebarentolk beschikbaar.

Wat is Cerebrale Parese (CP)?

Een houdings- en bewegingsstoornis die veroorzaakt wordt door een beschadiging in de hersenen.

Welke vormen van cerebrale parese (CP) zijn er?

Spastische CP: de spieren van het kind voelen stijf en strak. De meeste kinderen met CP hebben deze vorm.
Dyskinetische CP: de spieren van het kind bewegen onwillekeurig.
Atactische CP: de persoon maakt schokkerige bewegingen.

Wat zijn de oorzaken van Cerebrale parese (CP)?

Door een beschadiging van de hersenen voor, tijdens of kort na de geboorte ten gevolge van zuurstofgebrek.
Door vroeggeboorte
Door een te laag geboortegewicht
Door ziekte of andere moeilijkheden tijdens de zwangerschap
Door een ongeval of een hersenziekte na de geboorte
Door bovenmatig alcohol en/of drugsgebruik tijdens de zwangerschap.
Door een erfelijke component.

Welke hulpmiddelen zijn er voor CP?

Een kind kan niet genezen van CP.

Hulpmiddelen zijn:

Fysiotherapie
Ergotherapie

Een looprekje
Een douchestoel
Aangepaste schoenen
Hulpmiddelen voor het eten en drinken

Waarom hebben kinderen met CP vaak hulpmiddelen nodig voor het eten en drinken?

Ze hebben vaak meer moeite met afhappen, kauwen en slikken. Daarom is het belangrijk dat je een kind goed ondersteund met eten en dat je voldoende tijd neemt. De ontwikkeling van de spieren in het gezicht is belangrijk omdat ze ook gebruikt worden met praten. Deze kinderen verslikken zich makkelijk of er ontstaat reflux. Dit komt door een slechte sluiting van de kringspieren tussen slokdarm en maag, waardoor de zure maaginhoud terugloopt, wat erg pijnlijk kan zijn voor kinderen.

Hoe wordt een kind met CP ondersteund in de opvang of school?

Als er alleen sprake is van een motorische beperking, kunnen kinderen vaak naar een regulier kinderdagverblijf of een reguliere school. Artsen, psychologen en orthopedagogen houden de totale ontwikkeling goed in de gaten. Naast de motorische ontwikkeling bekijken ze ook de ontwikkeling van het leren, het sociaal-emotioneel functioneren en het gedrag.

Wat is Duchenne spierdystrofie?

Een erfelijke aandoening waarbij je spieren langzaam afbreken en je niet oud wordt. Het betreft veelal jongens die vaak voor hun 10e levensjaar in een rolstoel belanden. Mensen met Duchenne spierdystrofie worden niet oud.

Wat is Spinale musculaire atrofie (SMA)?

Een verzamelnaam voor een groep ziekten die leiden tot het niet of onvoldoende functioneren van spieren, doordat er iets mis gaat in de motorische zenuwcellen in het ruggenmerg. Een aantal van deze cellen functioneert niet, waardoor er geen of gebrekkige signalen naar de spieren gestuurd worden. Dit heeft verlamming en het dunner worden van de spieren tot gevolg. Bij een aantal typen van SMA zijn de eerste verschijnselen al te zien bij baby's.

Hoe kun je spierziekten signaleren?

Als de motorische ontwikkeling van kinderen anders verloopt dan verwacht, ben je alert. Je observeert en je signaleert. Wees alert wanneer een kind veel op zijn tenen loopt, houterige bewegingen maakt, vaak valt of het moeilijk vindt om bijvoorbeeld een pluisje op te rapen. Dat kunnen allemaal signalen zijn, maar dat hoeft natuurlijk niet. Mogelijk is er niets aan de hand.

Wat is belangrijk als je een kind met een spierziekte in de groep hebt?

Bereid de andere kinderen goed voor. Zorg dat je aan de behoeften van het kind kunt voldoen. Verder is ieder kind een gelijkwaardig groepslid met recht op emotionele ondersteuning, respect voor autonomie, structuur, regels, uitleg, uitdaging, stimulans en prettig contact met zijn groepsgenoten.

Wat zijn de kenmerken van DCD?

Kinderen met DCD kunnen moeite hebben met dingen als soepel bewegen, praten, zichzelf aan- en uitkleden, tandenpoetsen, eten met mes en vork, veters strikken, een bal gooien en vangen en schrijven. DCD is deels een rijpingsprobleem van het centrale zenuwstelsel. Uiteindelijk verminderen de problemen wel. Kinderen met DCD hebben moeite met het aanleren en uitvoeren van motorische taken.

Wat is een schisis (hazenlip)

Een aangeboren afwijking van de bovenlip en het verhemelte. Bij ongeveer 1 op de 600 geboortes is een vorm van schisis te zien.

Hoe kun je een kind ondersteunen met schisis (hazenlip)?

Bij schisis is het ook zo dat je met ouders overlegt of je een speciale fles moet gebruiken of dat je tijdens het eten extra op moet letten.

Wat is Amyotrofische laterale slecorse (ALS)?

Een aandoening die leidt tot het onvoldoende of niet functioneren van de spieren.

Wat is Inteligentie Quotiënt (IQ)?

Een cijfer tussen de 40 en de 160 dat aangeeft hoe intelligent je bent.

Wat is een beneden gemiddeld IQ?

Een beneden gemiddeld IQ is een IQ onder de 85. Het IQ van kinderen met een verstandelijke beperking ligt onder deze grens.

Wanneer spreek je van een boven gemiddeld IQ?

Bij een IQ boven de 115 spreek je van een bovengemiddeld IQ.

Hoe kun je een kind ondersteunen met een verstandelijke beperking?

Ze hebben hulp nodig om te functioneren in verschillende levensdomeinen, zoals wonen, leren, werken en sociale relaties. Een kind met een lagere intelligentie heeft vaak begeleiding nodig die je 'normaal' aan een jonger kind zou geven. Vaker herhalen van een boodschap. Een opdracht in meer stukken aanbieden of hele kleine stapjes maken.

Waarom vormen hoogbegaafde kinderen een risicogroep?

Als je ze onvoldoende stimuleert en onvoldoende uitdagingen bied, zullen zij hun motivatie verliezen. Hierdoor kunnen ze gaan onderpresteren. Dat kan allerlei negatieve gevolgen hebben, het kan ook zijn dat kinderen zich niet begrepen voelen.

Hoe kun je een hoogbegaafd kind het beste ondersteunen?

Neem ze serieus. Zorg dat je de gesprekken met deze kinderen aanpast op wat ze weten en waar ze goed in zijn. Prijs kinderen niet steeds de hemel in door aan e geven hoe goed ze ergens in zijn. Vraag een kind hoe het is om hoogbegaafd te zijn en hoe je hem kunt helpen.

Wat is een Niet-verbale leerstoornis (NLD)?

Een stoornis in de verwerking van nieuwe, complexe, ruimtelijke informatie, met grote gevolgen voor het gedrag en de sociale aanpassing. Een kind met een niet-verbale leerstoornis heeft een goede woordenschat en een goed geheugen voor verbale informatie (gesproken woorden). De informatie die deze kinderen daarentegen zien en voelen, is voor hen veel moeilijker te verwerken.

Hoe kun je een kind met een leerstoornis begeleiden?

Probeer wel op te letten dat ouders en het kind niet het gevoel krijgen dat er achter hun rug over het kind gesproken wordt. Je bent met name gericht op het sociaal-emotionele aspect van de leerstoornis. Je let dus bijvoorbeeld op de omgang met andere kinderen.

Wat is autismespectrumstoornis (ASS)?

De verzamelnaam voor verschillende vormen van autisme: klassiek autisme, het syndroom van Asperger en PDD-NOS. Iemand is beperkt in de sociale communicatie en interactie. Ook vertoont hij repetitief gedrag en heeft hij specifieke interesses. Autisme is een stoornis met een (neuro)biologische oorzaak.

Wat is Pervasive developmental disorder not otherwise specified (PDD-NOS)?

Als een kind een aantal kenmerken van autisme vertoont, maar niet allemaal.

Welke kenmerken kan een kind vertonen als hij mogelijk autisme heeft?

Niet brabbelen bij 12 maanden
Geen interesse tonen in andere mensen bij 12 maanden
Niet lachen naar anderen bij 12 maanden
Niet reageren wanneer hij of zij wordt toegesproken bij 12 maanden
Geen gebaren maken bij 12 maanden, zoals zwaaien en wijzen
Niet praten om dingen voor elkaar te krijgen bij 18 maanden

Hoe wordt ASS gediagnosticeerd?

Een diagnose wordt gesteld op basis van de gedragskenmerken van het kind en op basis van gesprekken met de ouders en de professionals die met het kind werken. Bij een goede diagnose, die gesteld is door een psychiater of een gezondheidszorgpsycholoog, worden ook adviezen meegegeven.

Wat is de behandeling voor autisme?

Autisme is niet te genezen. Wel kunnen ze met de juiste hulp en behandeling naar school, werken en relaties met anderen opbouwen. Er zijn veel behandelingen om uit te kiezen, laat de ouders zelf een behandeling kiezen op basis wat bij hun past. Het is prettig als tijdens een behandeling ook de positieve en sterke kanten van het kind bekeken worden. Vroeg of laat zullen de ouders van een kind met autisme de stoornis moeten accepteren.

De Vlaamse Vereniging Autisme (VVA) heeft een lijst opgesteld van de kwaliteiten van mensen met autisme. Wat zijn deze kwaliteiten?

Logisch denken en probleemanalyse
Oog voor detail en nauwkeurigheid
Concentratie
Leergierigheid en een uitstekend geheugen
Betrouwbaarheid en Loyaliteit
Specifieke vaktechnische vaardigheden en kennis
Werkmotivatie
Resultaatgerichtheid en verantwoordelijkheidszin
Oprechtheid en eerlijkheid
Routines en vasthoudendheid
Creativiteit

Wat zijn de risicofactoren voor een angststoornis?

Erfelijkheid
Onveilige gehechtheid
Een over beschermende opvoeding
Problemen met de cognitieve informatieverwerking
Moeilijke of beangstigende levenservaringen

Hoe uit een angststoornis zich bij kinderen?

Lichamelijke kenmerken:

Trillen
Hoofdpijn
Buikpijn

Cognitieve kenmerken:

Vervelende gedachten
Overmatig piekeren

Gedragsmatige kenmerken:

Situaties uit de weg gaan die angst oproepen
Huilen
Verstijven
Bevriezen
Prikkelbaar zijn
Opstandig gedrag vertonen
Steeds om geruststelling vragen

Hoe kun je een kind met een angststoornis begeleiden?

Veel kinderen met een angststoornis krijgen cognitieve gedragstherapie. Overleg met de behandelaar, hij kan jou vertellen waar je op moet letten zodat je het kind met de angststoornis kunt helpen.

Hoe kun je een angstig kind begeleiden?

Bevestig dat het kind bang is en stel vervolgens een vraag. Vraag bijvoorbeeld waar het kind precies bang voor is of vraag wat je kunt doen om het kind te helpen. Op het moment dat je het kind serieus neemt, zullen de angstige gedachten verdwijnen. Je kunt ook laten merken dat je het ziet dat het kind zijn best doet. Bemoedig het kind eventueel ook. Bespreek met ouders op welke manier jullie ervoor kunnen zorgen dat het kind zich krachtiger en moediger zal voelen. Besteed in dat gesprek ook aandacht aan de talenten van het kind.

Wat is een posttraumatische stressstoornis (PTSS)?

Een angststoornis die door een ingrijpende gebeurtenis veroorzaakt is.

Hoe kun je PTSS herkennen bij kinderen?

Slecht slapen
Gespannenheid
Angstdromen
Overdreven schrikreacties,
Spelletjes spelen waarin de traumatische gebeurtenis voorkomt
Chaotisch
Gejaagd
rusteloos

Welke behandelingen zijn er voor PTSS?

Eye movement desensitization reprocessing (EMDR)
Exposure-therapieën (herinneringen aan de stressvolle situatie worden opgeroepen door een deskundig therapeut)
Creatieve therapie
Cognitieve therapie

Hoe kun je een kind begeleiden met PTSS?

Als een kind hevige schrikreacties heeft kun je dit met de ouders overleggen. Als de ouders er niet over willen/kunnen praten kun je ze doorverwijzen naar de huisarts.

Hoe kun je selectief mutisme herkennen?

Het kind praat alleen in een voor hem bekende omgeving met gezinsleden of bekenden. Van selectief mutisme is sprake als deze situatie langer dan een maand aanhoudt. Andere stoornissen, zoals psychiatrische stoornissen en spraak- en taalstoornissen, zijn bij selectief mutisme uitgesloten. Ook doofheid en slechthorendheid zijn uitgesloten. Bij kinderen met selectief mutisme zie je vaak een terughoudend temperament.

Wat is een reactieve hechtingsstoornis (RHS)?

Een stoornis die zich ontwikkelt in de eerste 5 levensjaren, doordat de relatie met ouders of andere hechtingsfiguren niet goed opgebouwd wordt.

Wat zijn de risicofactoren voor een hechtingsstoornis?

Bij kinderen waarvan er niet duidelijk is hoe de eerste periode van hun leven is geweest zoals:

Kinderen in een weeshuis
Kinderen in de pleegzorg
Adoptiekinderen

Problematische of moeilijke bevalling
Als het kind na de geboorte een lange tijd in het ziekenhuis moest verblijven
Een kind met een temperament van vanuit zichzelf al moeilijk slaap en veel huilt
Kindermishandeling
Huiselijk geweld
Verslaafde ouders
Ouders met psychiatrische problemen

Hoe kun je een kind met een hechtingsstoornis begeleiden?

Wees vriendelijk en duidelijk
Niet belonen, negeren en straffen
Laat gelijkmatigheid zien in je eigen gedrag
Leg steeds weer uit dat het kind als persoon oké is, maar eventueel zijn gedrag niet

Wat is attention deficit disorder (ADD)?

Een aandoening waarbij mensen aandachtsproblemen hebben, maar geen druk gedrag vertonen. ADD wordt ook wel aandachtstekortstoornis genoemd.

Wat is attention deficit hyperactivity disorder (ADHD)?

Een aandoening waarbij mensen een combinatie hebben van aandachts- en concentratieproblemen. Ook zijn ze vaak impulsief en overbeweeglijk.

Wat zijn de positieve kenmerken van ADHD?

Medeleven
Creativiteit
Energie
Probleemoplossend vermogen
Hyperfocus: de energie van kinderen met ADHD is gericht op iets wat ze ontzettend interessant vinden. Op dat vlak gaan ze dan ook snel vooruit.
Humor
Veerkracht: kinderen met ADHD pakken na een tegenslag de draad gemakkelijk weer op.
Intuïtie: kinderen met ADHD voelen aan wat een goede beslissing is en vertrouwen daarop.
Vindingrijkheid
Wereldbeeld: Kinderen met ADHD kijken op een unieke manier naar de wereld en voelen zich niet gehinderd door details.

Hoe kun je een kind met ADD of ADHD begeleiden?

Zorg voor een rustige ruimte met weinig afleiding. Geef de dag een duidelijke structuur. Kinderen met ADHD hebben vaak ook andere problemen zoals DCD, ODD, PDD-NOS, angststoornissen of depressies. Daarnaast komen bij kinderen met ADHD leerstoornissen voor, zoals dyslexie en dyscalculie.

Wat is het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG)?

Een laagdrempelige voorziening waar ouders terecht kunnen voor hulp en advies bij de opvoeding of voor een doorverwijzing naar een specialistische voorziening.

Wat is oppositional defiant disorder (ODD)?

Een stoornis waarbij een kind ernstig negatief gedrag laat zien. Er zijn geen oorzaken in de omgeving te vinden. Er ontstaan vaak problemen in de opvoeding. Ze komen veel in verzet, zijn erg opstandig en luisteren slecht. Ze maken veel ruzie en houden zich niet aan de regels. Ze zijn niet per se gewelddadig.

Wat is een ondertoezichtstelling (OTS)?

Als de rechter na het onderzoek van de Raad voor Kinderbescherming besluit dat een gezin een gezingsvoogd toegewezen krijgt. Ondertoezichtstelling is een maatregel die gebruikt kan worden als kinderen probleemgedrag vertonen.

Wat is conduct disorder (CD)?

Een stoornis waarbij de persoon extreem onacceptabel gedrag vertoont.

Wat zijn de oorzaakzaken van ODD?

Kinderen met ODD hebben over het algemeen weinig probleembesef en meestal leggen zij de schuld bij anderen neer. Hun gedrag levert in eerste instantie vaak winst op. De omgeving voelt zich bedreigd en past zich aan. Deze kinderen zijn ook uit op deze behoeftebevrediging. Als wat zij willen uitgesteld of tegengewerkt wordt, leidt dat snel tot een ontploffing. De frustratiedrempel is laag. De invloed van het gedrag op andere kinderen is groot.

Hoe kun je een kind met CD begeleiden?

Ga na welke aanpak tot nu toe gebruikt is. Ga na welke aanpak de behandelaar voorstelt. Vaak zijn er in het verleden al verschillende tactieken en methodes uitgeprobeerd die niet gelukt zijn. Dit is fijn om te weten ondanks dat je het kind een nieuwe frisse start gunt.

Wat doen gecertificeerde instellingen van jeugdzorg?

Ze voeren maatregelen uit die de kinderrechter heeft opgelegd. Ze beleden jongeren die in aanraking kwamen met de politie of voeren ze een jeugdbeschermingsmaatregel uit, zoals een OTS. Organisaties voor jeugd en opvoedhulp bieden intensieve zorg bij gezinnen thuis. Een gezinsvoogd begeleidt het gezin dan bijvoorbeeld. Daarnaast organiseren de organisatie een veilig thuis in een pleeggezin of bieden ze behandeling aan in een groep.

Wat valt er onder laagdrempelige en herkenbare jeugdhulp?

Hieronder valt onder andere het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG), het zorgadviesteam (ZAT) en het wijkteam. Je kunt ouders ook altijd doorverwijzen voor onderzoek, advies, ondersteuning of behandeling.

Wat is verblijf in een jeugdinstelling?

Bij deze vorm van jeugdhulp verblijven jeugdigen op vrijwillige of gedwongen basis (tijdelijk) in een jeugdinstelling. Het gaat om jeugdigen met uiteenlopende problemen.

Wat is jeugdzorg voor jongeren met een beperking?

Het gaat hierbij om kinderen en jongeren met een:

(licht) verstandelijke beperking
lichamelijke beperking
somatische aandoening, zoals een chronische ziekte
psychiatrische aandoening, zoals autisme

Wat is jeugdzorg voor jongeren met ernstige beperkingen?

De zorg voor kinderen en jongeren met ernstige verstandelijke, lichamelijke of meervoudige beperkingen valt onder de Wet langdurige zorg (Wlz). Het gaat om kinderen die blijven intensieve zorg nodig hebben voor de hele dag en daarbij toezicht nodig hebben. Ook de zorg voor sterk gedragsgestoorde licht verstandelijk beperkten (SVLVG) valt onder de Wlz. Voor deze zorg is een Wlz-indicatie nodig.

Wat houdt ondertoezichtstelling (OTS) en voogdij in?

Een kind wordt onder toezicht gesteld als er grote zorgen zijn over de ontwikkelingskansen van het kind. De Raad voor de Kinderbescherming legt een advies voor aan de kinderrechter. De kinderrechter stelt de OTS voor en een gecertificeerde instelling voert de maatregel uit. Een gezinsvoogd kan zich nu met grote beslissingen bemoeien.

Welke 2 uitgangspunten zijn volgens Jeugdzorg Nederland essentieel voor een goede zorg voor jeugd?

Het Verdrag inzake de rechten van het kind van de Verenigde Naties. De jeugdzorg bewaakt de rechten van het kind en voert ze uit. Het doel is om kinderen en jongeren de mogelijkheid te geven om in de toekomst als zelfstandige volwassenen deel te nemen aan het maatschappelijk leven.
Kinderen en jongeren hebben het recht om veilig bij hun ouders te kunnen wonen.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Profielboek pedagogiek

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding