Reactions to stressful experiences

10 belangrijke vragen over Reactions to stressful experiences

Uit welke drie onderdelen bestaat de 'normale' stressrespons?

  • een somatische 'fight or flight' respons
  • een emotionele respons
  • een psychologische respons die zorgt voor coping

Uit welke componenten bestaat de somatische stress reactie?

Deze bestaat voornamelijk uit een stress respons van het sympathische zenuwstelsel en de hypothalamus-hypofyse-bijnier (HPA) as.
Bij een stressvolle situatie wordt het sympathische zenuwstelsel geactiveerd. Hierbij wordt epinefrine gereleased uit de medulla van de bijnier. Door de activatie wordt de HPA-as geactiveerd waardoor glucocorticoiden worden vrijgemaakt in de bijnierschors. Hierdoor is het lichaam gereed voor een eventuele fight or flight.

Hoe kenmerkt een acute stressstoornis zich (volgens de ICD-10)?

  • Emotionele respons uit zich in angst, rusteloosheid, doelloze activiteiten en paniekaanvallen, soms ook depersonalisatie
  • Somatische symptomen uiten zich in zweten en palpaties
  • Dissociatieve symptomen uiten zich in 'numbness' in o.a. emoties, moeilijkheden met het herinneringen van dingen waardoor het voelt alsof sommige dingen niet echt gebeurd zijn.
  • Coping strategieën omvatten voornamelijk vermijding en maladaptieve coping.



--> daarnaast duurt een ACUTE stressstoornis niet langer dan 4 weken.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Bij wie komen acute stressstoornissen het meest voor? En hoe onderscheiden ze zich van PTSS?

De meeste acute stressstoornissen worden gezien bij slachtoffers van verkeersongelukken (14%), slachtoffers van seksueel geweld (19%) en getuigen van schietpartijen (33%).


Volgens de DSM-V onderscheid PTSS zich van een acute stressstoornis doordat dit langer dan 4 weken duurt. Echter ziet de ICD-10 PTSS als een alternatieve diagnose waarbij sprake is van een catastrofisch event waarna de symptomen binnen 6 maanden starten.

Hoe verschilt de psychologische en de biologische theorie achter een acute stressstoornis?

Psychologische theorie:
Een van de meest voorkomende mechanismen is dissociatie. Dit voorkomt de confrontatie met hetgeen gebeurt is, maar zorgt ook dat men dit niet kan verwerken.

Biologische theorie:
Deze is voornamelijk gebaseerd op klassieke conditionering. Wanneer een trauma plaats vindt, reageert men met angst. Nu, wanneer men terug denkt aan het trauma, zal men opnieuw met angst reageren. Er kan hierbij sensitisatie optreden, waardoor iedere reactie heftiger wordt.

Hoe moet een acute stressstoornis worden behandeld?

  • terughalen van de herinnering aanmoedingen
  • een effectievere copingstrategie ontwikkelen
  • 'debriefing': 24-72 uur na traumatische event alles bespreken met psycholoog
  • cognitieve gedragstherapie


  • Medicatie: anxiolutica (benzodiazepine) voor korte periode of antidepressiva (met name wanneer PTSS is ontwikkeld.

Welke factoren spelen mee bij het wel/niet ontwikkelen van PTSS?

  • Geslacht: vrouwen hebben meer kans
  • Genetica: is uit tweeling onderzoek gebleken, daarnaast meer kans wanneer eerstegraads familielid is aangedaan
  • Leeftijd: jongeren en ouderen zijn eerder aangedaan
  • Fysiologische reactie op stress: patiënten met PTSS hebben hevigere fysiologische stressreactie
  • Neuroanatomische afwijkingen: vaak kleinere hippocampus en verhoogde stressrespons in de amygdala, hippocampus en mediale prefrontale cortex.

Wat is de prognose bij PTSS?

70% hersteld binnen een jaar, 30% houdt nog jaren klachten. Het herstel wordt beinvloed door de opvatting van het event, de mate van conditionering, vermijdingsgedrag, maladaptieve coping en slechte ondersteuning van omgeving.

Hoe moet PTSS worden behandeld?

Wanneer klachten langer dan drie maanden aanhouden of zeer ernstig zijn, kan psychotherapie worden aangeboden. Dit betreft trauma-gefocuste cognitieve gedragstherapie of 'oogbeweging desentisatie en reprocessing'. Cognitieve gedragstherapie moet aan iedereen worden aangeboden en is eerste keus. Oogbeweging desentisatie wordt toegepast bij ernstige gevallen.

Ondanks dat medicatie niet de eerste keus behandeling is, kan het soms nodig zijn deze voor te schrijven (b.v. wanneer iemand geen behandeling kan ondergaan of onderliggende depressie heeft).
- Hypnotica: tegen slapeloosheid, specifiek na event, max. 3 weken, benzodiazepine voorkeursmiddel.
- Antidepressiva: paroxetine voorkeur, anders mitrazapine of amitriptiline.

Hoe moet een aanpassingsstoornis worden behandeld? (zowel therapeutisch als medicamenteus)

Psychotherapie:
  • zelfhulp materiaal zoals online cognitieve gedragstherapie of boeken
  • korte psychotherapie: korte sessies waarbij de patiënt op weg wordt geholpen met zijn probleem, kan zowel individueel als in groepsverband
  • crisisinterventie: na ingrijpende levensverandering; helpen met nieuwe copingstrategieën en het inzien van de nadelen van de huidige strategieën.


Medicatie:
  • Kortwerkende anxiolitica: voor korte termijn (enkele dagen) om te helpen direct na stress event. Benzodiazepines zijn de beste keus.
  • Antidepressiva: niet bewezen effectief, maar bij langer aanhoudende aanpassingsstoornissen kunnen ze eventueel van nut zijn

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo