Wat is Psychologie? - Onderzoekmethoden in de psychologie

Psychol. onderzoek begint met: objectieve registratie vd feiten, zo nauwkeurig genoeg beschreven dat e andere wetenschappel. psycholoog dat onderzoek op exact dez. manier kan herhalen = Eis tot repliceerbaarheid vd onderzoeksresultaten

Erna: verklaringen gezocht vr deze gegevens + indien mgl getoetst: nagaan of voorspellingen obv verklaring bevestigd w in nieuw onderzoek

Vóór h onderzoek:

1. Onderzoeksvraag formuleren, meestal obv vroeger onderzoek + theorie 

(hoe gedetailleerder vraag, hoe nauwkeuriger observatie, hoe meer kans op bevredigend antwoord)

theorie= samenhangend geheel v ideeën, gebruikt om fenomeen te verklaren. Meestal resultaat v jarenlang onderzoek+nadenken.

2. Literatuurstudie ==> onderzoeksvraag nauwkeuriger formuleren + weten welke valkuilen vermijden

De natuurwetenschappelijke methode

1. nauwkeurige observatie en beschrijving van het onderzoeksonderwerp
2. objectieve registratie van feiten
3. repliceerbaarheid van onderzoeksresultaten = een andere psycholoog moet het onderzoek op exact dezelfde manier kunnen herhalen
4. cumulatief = o.b.v. vroegere bevindingen en ideeën (belang literatuurstudie = nagaan of er al iets bekend is over de problematiek, daardoor kan de onderzoeksvraag nauwkeurigere geformuleerd worden)

Een objectieve registratie van de feiten, uitgevoerd op een manier die nauwkeurig genoeg beschreven wordt, zodat een andere wetenschappelijk gevormde psycholoog die op exact dezelfde manier kan herhalen (dit wordt de eis tot repliceerbaarheid van de onderzoeksresultaten genoemd).

Vervolgens worden verklaringen voor deze gegevens gezocht en, indien mogelijk, getoetst door na te gaan of voorspellingen op basis van de verklaring bevestigd worden in nieuw onderzoek.

Vragenlijsten, interviews, opiniepeilingen, psychologische tests en archiefdata. Aanvullend: men kan ook informatie over een fenomeen verzamelen door vragen te stellen aan mensen die ervaring hebben met dit onderwerp. Hiervoor kan een vragenlijst gebruikt worden, een reeks van vragen die de ondervraagden in hun eigen tempo beantwoorden, gewoonlijk zonder dat de onderzoeker aanwezig is.

Experimenteel onderzoek, omdat het probleem van storende variabelen tot een minimum herleid kan worden en zekerder conclusies getrokken kunnen worden. Bij experimenten is er een variabele die gemanipuleerd wordt (de onafhankelijke variabele), een variabele die gemeten wordt (de afhankelijke variabele) en variabelen die constant gehouden worden (de controlevariabelen).

De beste onderzoeksvragen kan men formuleren als men een theorie heeft. Een theorie is een samenhangend geheel van ideeën dat gebruikt wordt om een fenomeen te verklaren. Meestal is een theorie het resultaat van jarenlang onderzoek en nadenken. Een onderzoeksvraag vloeit soms voort uit een toevallige observatie of uit gesprekken met vrienden en collega's, maar over het algemeen zal ze gebaseerd zijn op vroeger onderzoek en al bestaande theorieën.

Gestructureerd en ongestructureerd. In of de vragen van te voren vast liggen of niet. Bij een gestructureerd interview heeft de ondervrager een vaste lijn van vragen die in een bepaalde volgorde aan bod komen. Bij een ongestructureerd interview liggen de vragen niet van tevoren vast, maar wordt ingehaakt op wat de ondervraagde zegt.

Door het vele onderzoek dat al heeft plaatsgevonden is de kans immers groot dat anderen al rond het thema hebben gewerkt. Men zal een literatuurstudie uitvoeren om te kijken wat al bekend is over de problematiek. Door deze literatuurstudie kan men de onderzoeksvragen nauwkeuriger formuleren en weet men welke valkuilen vermeden moeten worden.

Er bestaan verschillende onderzoekstechnieken die men kan gebruiken afhankelijk van de vraag die men wil beantwoorden en de mate van controle die men over een situatie heeft.

Het beschrijvende onderzoek

Het correlatie-onderzoek. Men onderzoekt de correlatie tussen variabelen. Een correlatie verwijst naar de mate waarin twee variabelen met elkaar samenhangen, naar de mate waarin wijzigingen in de ene variabele gepaard gaan met wijzigingen in de andere variabele.

Als de conclusies die getrokken worden over de oorzaak-gevolgrelaties tussen de variabelen gerechtvaardigd zijn. Kan de onderzoeker met recht en reden besluiten dat de verandering in de afhankelijke variabele aan de onafhankelijke variabele te wijten was? De belangrijkste reden waarom men de interne validiteit in twijfel trekt, is dat er toch nog ergens een andere variabele is die samenhangt met de onderzochte onafhankelijke variabele en de resultaten beïnvloed kan hebben.