Wat is Psychologie? - Structuralisme: waaruit bestaat het bewustzijn?

introspectie:

• Innere Wahrnehmung: vanuit leunstoel nadenken over eigen psychische functioneren
• Experimentelle Selbsbeobachtung (zelfonderzoek): In gestandaardiseerde situatie voert proefpersoon eenzelfde proef herhaaldelijk uit + reageert met eenvoudige meetbare antw = enige toelaatbare vorm v introspectie

--> "Uit welke elementen bestaat e bewuste ervaring?"

dmv introspectie de structuur vh bewustzijn ontdekken, ontleden in elementen (atomisme)

Elk complex proces= combinatie v elementen (sensaties, beelden, gevoelens)

Deze elementen dr associatie gecombineerd tot normale, bewuste ervaring.

Titchener, Külpe (Würzburg school), (Wundt)

Deels door zijn vele publicaties (naar schatting ruim 50.000 bladzijden) en deels door het feit dat veel mede grondleggers van de psychologie in andere landen, enige tijd in zijn laboratorium doorbrachten (Michotte België, Heymans Nederland).

Wundt maakte een onderscheid tussen Innerre Wahrnehmung  en Experimentelle Selbstbeobachtung. De Innere Wahrnehmung verwees naar de introspectie van de filosofen, waarbij men vanuit een leunstoel over zijn eigen psychische functioneren nadacht. De Experimentelle Selbsbeobachtung verwees naar een proefopzet waarbij de proefpersoon in een gestandardiseerde situatie werd gezet, eenzelfde proef herhaaldelijk uitvoerde en diende te reageren met eenvoudige, kwantificeerbare (waarvan de hoeveelheid of de omvang kan worden vastgesteld) antwoorden. Volgens Wundt was de Experimentelle Selbstbeobachtung de enige toelaatbare vorm van introspectie.

Hoewel dit gedurende lange tijd in inleidende (Amerikaanse) handboeken werd voorgesteld, toonde een grondiger studie in de laatste jaren van Wundts werk aan dat zijn interesses veel breder waren.

Het beeld van hem in Amerika werd grotendeels bepaald door de psychologiehandboeken van Edward Titchener ( 1867-1927). 

Titchener was een Engelsman die bij Wundt gestudeerd had en uiteindelijk naar de Cornell University in de Verenigde Staten trok.

Titchener was de persoon die de naam structuralisme lanceerde en dit min of meer vereenzelvigde met zijn eigen kijk erop.

Volgens Titchener kon elk complex proces gereduceerd worden tot een combinatie van elementaire componenten die behoorden tot het gebied van de sensaties, de beelden of de gevoelens. Sensaties omvatten visuele ervaringen, geluiden, geuren, smaken en tastgevoelens. Beelden waren ervaringen van voorwerpen die niet werkelijk aanwezig waren, zoals herinneringen. En gevoelens hadden te maken met emotionele reacties, zoals liefde, geluk en jaloersheid. Titchener veronderstelde dat deze elementen door een associatieproces gecombineerd werden tot de normale bewuste ervaring.

Om te leren complexe ervaringen uiteen te trekken in een reeks van elementaire componenten door middel van introspectie

Velen vonden de introspectie steriel en van weinig praktisch nut. Bovendien bleek de methode al snel onbetrouwbaar te zijn, omdat verschillende introspectionisten het niet met elkaar eens werden over de elementaire delen van eenzelfde ervaring ( en er geen enkele mogelijkheid bestond om na te gaan wie het nu bij het rechte eind had)

In het bijzonder de verschillen tussen de bevindingen van Titchener en de Würzburg school onder leiding van Oswald Külpe (1862-1915) toonden de zwakte van de introspectieve methode aan.