Stress, gezondheid en welzijn - Lichamelijke effecten van stress - Fysiologische reactie op stress

12 belangrijke vragen over Stress, gezondheid en welzijn - Lichamelijke effecten van stress - Fysiologische reactie op stress

Beschrijf de fight of flight reactie. En noem de definitie van acute stress.

Acute stress: een tijdelijk, kortdurend, patroon van arousal als reactie op een stressor, met een duidelijk begin en een beperkte duur.

Fight or flight:
  • begint met abrupte en sterke fysiologisch arousal veroorzaakt door autonoom zenuwstelsel
  • versnelde hardslag, ademhaling, verhoogde bloeddruk en transpiratie
  • zenuwstelstel, hormonen en spieren bereiden ons bijna onmiddellijk voor op wat komen gaat
  • hierdoor kunnen we effectief en efficiënt reageren, kan levensreddend zijn
  • nadelen: bij chronische stress ben je voortdurend 'op je hoede' en put je jezelf uit en neemt je afweer af

Wat betekend alarmfase

Het eerste stadium van het aanpassingssyndroom, waarin het lichaam zijn hulpbronnen mobiliseert om de stressor het hoofd te bieden.

Waarschuwingssysteem

Hypothalamus geeft twee parallelle alarmsignalen af. Hormoonstelsel wordt daarmee geactiveerd, vooral bijnieren. De bijnieren geven een stroom steroïden (hormonen) af aan de bloedbaan; door deze stoffen krijgt het lichaam meer kracht en uithoudingsvermogen. Ook wordt er endorfinen afgegeven waardoor het lichaam minder bewust wordt van pijnprikkels.

Algemene arousal veroorzaakt door:
toename van adrenalinehormonen
reactie van het sympathische zenuwstelsel

Als de stressor niet verdwijnt, komt het organisme in stadium 2 terecht.

Wat betekend weerstandsfase

Het tweede stadium van het aanpassingssyndroom, waarin het lichaam zich lijkt aan te passen aan de aanwezigheid van de stressor.

het aantal witte bloedcellen neemt toe om het lichaam te helpen infecties te bestrijden.

Arousal neemt af door:
Afname afscheiding adrenaline
Tegenreactie van parasympathisch zenuwstelsel    

Als de stressor niet verdwijnt komt het organisme in stadium 3 terecht.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

De lichamelijk reactie op een stressor is algemeen en is geen specifieke adaptie. Wat wordt hiermee bedoeld? Noem de 3 fases.

De reactie is altijd hetzelfde.
1. alarmfase:
  • algemeen arousal door:
    • toename adrenaline
    • reactie van het sympathische zenuwstelsel
  • Als stressor niet verdwijnt volgt fase 2
2. weerstandsfase:
  • afname afscheiding adrenaline e
  • tegenreactie van parasympathisch zenuwstelsel
  • Als stressor niet verdwijnt volgt fase 3
3. uitputtingsfase:
  • algemeen arousal van fase 1 komt terug
  • krachtige respons van parasympathisch zenuwstelsel tegen arousal
  • als stressor niet verdwijnt volgt de dood

Wat betekend uitputtingsfase

Het derde stadium van het aanpassingssyndroom, waarin het lichaam zijn hulpbronnen volkomen uitput.

lichaam heeft rust en herstel nodig om het fysiologisch functioneren naar een acceptabel niveau terug te brengen.

Verhoogde bloeddruk kan tot hoofdpijn leiden; door een langdurig verhoogde bloeddruk wordt het risico op hersenbloedingen en hartaanvallen verhoogd.

Wat gebeurt er in de alarmfase bij een lichamelijke reactie op een stressor?

Dit is de 1e fase van het aanpassingssyndroom, waarin het lichaam zijn hulpbronnen mobiliseert om de stressor het hoofd te bieden. Dit lijkt op fight-or-flight reactie.


hypothalamus geeft 2 parallel alarmsignalen af:


1. via de hypofyse wordt de bijnierschors aangestuurd om
      • steroïdehormonen aan te maken, deze zorgen voor kracht en uithoudingsvermogen
      • endorfine worden afgegeven om minder pijn te voelen
2. Stuurt de sympathische afdeling van het autonome zenuwstelstel berichten naar de interne organen en klieren om het lichaam voor te bereiden op actie

Wat betekend cortisol

Een corticosteroïde die bij de fight-or-flightreactie wordt gevormd.
Bij mannen hoger dan bij vrouwen.

Noem de bijzonderheden van de weerstandsfase bij de lichamelijke reactie op een stressor.

  • Als stressor niet niet verdwijnt maar niet sterk genoeg is om persoon te doden volgt weerstandsfase
  • lichaam doet een laatste poging om zich aan te passen aan de aanwezigheid van de stressor, probeert de effecten van de stressor te bestrijden
  • fysiologische kenmerken van alarmfase blijven
  • weerstand is er alleen tegen oorspronkelijke stressor. Als er een andere stressor bij komt kan dit zorgen voor bezwijken (door uitputting van 1e stressor)

Noem de bijzonderheden van de uitputtingsfase bij de lichamelijke reactie op een stressor.

  • Het lichaam put zijn hulpbronnen volkomen uit
  • korte termijn zorgt verhoogde bloeddruk voor hoofdpijn, op lange termijn voor hersenbloedingen en hartaanvallen
  • door overbelasting spijsverteringsstelsel maagzweren en overgewicht
  • vetafzetting in de bloedvaten, hierdoor risico op hersenbloeding
  • uitputting afweerstelsel kans op infecties en andere ziekten
  • in hersenen worden neuronen minder goed aangemaakt, met name in de hippocampus
  • hersenen veranderen waardoor kans op drepressie toeneemt
  • langdurig gebruik van steroïden (bv bodybuilders) zorgt dat lichaam in uitputtingsfase komt. Levensgevaarlijk!

Wat is de tegenhanger van de fight-or-flight reactie? Noem de bijzonderheden.

Model van tend-and-befriend.
  • vrouwen moeten de nakomelingen beschermen
  • hierdoor is aanvallen niet handig omdat zij of haar nakomelingen gewond kunnen raken
  • hierdoor is vluchten niet handig omdat zij nakomelingen in de steek laat
  • tend-and-bedriend: verzorgen en vriendschap sluiten
  • tend: nakomelingen koesteren en beschermen
  • befriend: sociale ondersteuning

Waardoor reageren mannen en vrouwen vaak anders op een stressor?

  • Mannen hebben hoger corisol. Dit is de belangrijkste corticosteroide bij de fight-or-flight reactie
  • oxytocine komt ook vrij bij stressor, hebben mannen en vrouwen beiden, zorgt bij vrouwen (ws in combi met oestrogeen) voor hechtingszoekend gedrag
  • hoge concentratie van oxytocine zorgt voor ook voor kalmte en afname van angst, belangrijk bij koestering

Wat is verantwoordelijk voor de overleving bij stressoren?

Zowel de fight-or-flight reactie als het model van tend-and-befriend, voor zowel individuen als van relaties en groepen.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo