T2 - Het verloren paradijs; Tot elkaar veroordeeld: het sterke en het zwakke geslacht (tekst 7)

11 belangrijke vragen over T2 - Het verloren paradijs; Tot elkaar veroordeeld: het sterke en het zwakke geslacht (tekst 7)

Wat weet je over dualistische denkschema's in de literatuur en hoe verhouden deze zich tot de geslachtskaraktertheorie?

Met dualistische denkschema's wordt bedoeld dat steeds twee verschillende concepten gekoppeld worden aan het geslachtsverschil. Uitbeelden van wat mannelijk en wat vrouwelijk is gebeurt met twee rijtjes in het achterhoofd: mannelijke eigenschappen en vrouwelijke eigenschappen. De betreffende eigenschappen staan vaak lijnrecht tegenover elkaar. Angstig: vrouwelijk; dapper: mannelijk.

Dit is onderdeel van de geslachtskaraktertheorie. Deze theorie uit het begin van de negentiende eeuw gaat uit van een natuurlijke ongelijkheid tussen mannen en vrouwen, waardoor vrouwen niet in staat zouden zijn tot het ontwikkelen van algemene kennis, zoals mannen.

Vanaf halverwege de 19e eeuw wordt de geslachtskaraktertheorie gekoppeld aan de evolutietheorie van Darwin.

Hoe legt de evolutietheorie het verschil tussen mannen en vrouwen uit? 

Vrouwen zouden zich op een lagere trap van de evolutie bevinden als mannen. Daarom verschillen mannen onderling meer van elkaar dan vrouwen immers, hoe verder geëvolueerd, hoe meer variatie.

De aantrekkingskracht tussen mannen en vrouwen zou vooral verklaard kunnen worden door het een verlangen naar het ontbrekende. De twee geslachten vullen elkaar als het ware aan. Zo legitimeert de evolutietheorie een verdeling van de mensheid in twee compartimenten en ontstond er conceptueel iets als een mannelijk en een vrouwelijk ras.

De geslachtskaraktertheorie werd ook gebruikt om greep op de werkelijkheid te krijgen.
Kun je dit uitleggen?

Door mannen en vrouwen elk een vast rijtje fysiologische en psychische karaktereigenschappen toe te kennen gaan - omgekeerd - ook die eigenschappen zelf gelden als mannelijk of vrouwelijk. Vrouwelijkheid en mannelijkheid vertegenwoordigen daarmee verschillende waarden. Mannelijkheid staat voor kracht en dapperheid. Die categorie wordt dan ook ingezet als het gaat om het verdedigen van het kolonialisme of om het uitdrukken van nationalistische gevoelens. Vrouwelijkheid gaat een rol spelen als waarden als gemeenschapszin, altruïsme, een coöperatie in het geding zijn, bijv bij socialisme en sociaal-liberalisme.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Hoe wordt gedacht over genderbendig bij kunstenaars?

Kunstenaar-zijn betekent voor de man het bezitten van een vleugje vrouwelijkheid (gevoeligheid voor schoonheid) en voor de vrouw het bezitten van een vleugje mannelijkheid (creativiteit, scheppingskracht). De sekse-gelijkheid die zo wordt gerealiseerd, levert meer wederzijds begrip tussen beide geslachten, maar stoot seksueel gezien juist af (past in de evolutietheorie van Darwin).

Doordat ze gelijker zijn, vermindert het verlangen naar elkaar. Ze vullen elkaar minder aan, er is minder verlangen naar het ontbrekende, omdat de andere minder van het ontbrekende heeft.

Mannelijk en vrouwelijk verhouden zich in de literatuur aan het einde van de 19e eeuw als twee antipoden. Leg uit.

In de literaire uitbeelding van personages speelt vrijwel altijd het geslacht een rol. Een personage is óf vrouwelijk óf mannelijk. Het geslacht hangt samen met een hele reeks aan eigenschappen (zowel fysiek als mentaal)die niet overlappend zijn, maar juist tegengesteld.

Wat gebeurt er als de werkelijkheid niet aan het veronderstelde genderonderscheid voldoet? Bijvoorbeeld als blijkt dat vrouwen een academische graad kunnen halen of een auto kunnen besturen?

Er kunnen dan twee dingen gebeuren:

  1. Er ontstaan op den duur een wijziging in de invulling van mannelijk en vrouwelijk genderbegrip. De 'rijtjes' worden aangepast.

    of

  2. Degene die het 'afwijkende' gedrag laat zien, wordt als man of vrouw buiten spel gezet. Geleerde vrouwen zijn geen echte vrouwen, maar griezelige spelingen van de natuur, gevoelige, emotionele mannen zijn verwijfd.


Rond 1900 worden dit soort kwesties doorgaans op de tweede manier geregeld.

Welk spanningsveld is een writers gold mine?

Door de wederzijdse verschillen trokken man en vrouw elkaar aan. En ondanks alle verschillen blijven ze verlangen naar eenheid en wederzijds begrip en dus naar iets als gelijkheid. Dit levert een zinderend spanningsveld, waar menig auteur dankbaar gebruik van heeft gemaakt in zijn of haar werk.

Op basis waarvan kun je concluderen dat Bedreigde mannelijkheid ook voelbaar was in de literatuur rond 1900?

Door het buitenspel zetten van mannen en vrouwen die genderbending vertonen wordt duidelijk hoe bang men is voor de veranderende positie van de man.

De verbeelding van de sekse in de literatuur laat zien dat men er sterk op uit was om de tegenstelling tussen het mannelijke en het vrouwelijke dik aan te zetten. Tegelijkertijd wordt - juist door die nadruk - duidelijk dat er een verandering begint te komen in de visie op het sterke en zwakke geslacht.

Wanneer blijkt dat het genderonderscheid niet matcht met de werkelijkheid. Bv. Wanneer een vrouw ook in staat blijkt een diploma te halen, kunnen er 2 dingen gebeuren?

  1. Een wijziging in de invulling van het vrouwelijke enmannelijke genderbegrip; De rijtjes worden herzien en bv. Intellect is niet meer alleen geldig voor mannen.
  2. Vrouwen die mannelijke dingen doen worden niet meer gezien vrouw en worden buitenspel gezet.

Wanneer het genderonderscheid niet matcht werden de kwestie vaak op 2 manier opgelost?

Sterke geleerde en in seks geïnteresseerde vrouw zijn geen echte vrouwen, maar griezelige spelingen van de natuur;

Gevoelige, intuïtieve snel tot tranen en seksueel niet zo actieve mannen zijn geen echte mannen ze zijn verwijfd.

Wat gebeurt er als de werkelijkheid niet voldoet aan het veronderstelde genderonderscheid? Bv als een vrouw een auto kan besturen?

Dan wordt, ofwel de karaktereigenschap bijgesteld, wordt het niet meer gezien als typisch mannelijk of vrouwelijk
Of de kwestie word afgewezen en de persoon buitenspel gezet. In het geval van de vrouw is zij geen echte vrouw maar een griezelige speling van de natuur.
In het geval van de man is het een verwijfde homo.
Met deze voorstelling van zaken in termen van genderbending wordt duidelijk gemaakt dat er iets fundamenteel verkeerds aan de hand is. Ook hier ligt het spook van de degeneratie op de loer.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo