Veranderend mensbeeld rond 1900 Herman Simissen - F. Kok, 'filosofie rond 1900: de mens in het tijdperk van massa en machine

9 belangrijke vragen over Veranderend mensbeeld rond 1900 Herman Simissen - F. Kok, 'filosofie rond 1900: de mens in het tijdperk van massa en machine

Nietzsche maakt in zijn 'Genealogie der Moraal' onderscheid tussen twee soorten mensen. Welke zijn dat?

De ene is onderdanig, predikt waarden zoals nederigheid volgzaamheid: slaven. De andere is edel en onvervaard staat voor alles wat sterk is en krachtig; de Übermensch.

Volgens Nietzsche is de mens een speelbal van de veranderlijke wereld. Toch, zegt Nietzsche kan met behulp van kennis en redeneervermogen, zelf bepalen hoe hij zijn leven wil inrichten.
Leg dat uit.

Nietzsche vindt de Übermensch een krachtig en soeverein mens. Hij heeft het leven lief en aanvaardt haar onvoorwaardelijk. De Übermensch wil leven zoals het is. Amorfati. Hebt u lot lief.

Blom begint met de uitspraak van Virginia Woolf uit 1923 waarin hij stilstaat bij de fundamentele verandering van de samenleving op sociaal, religieus, politie en kunstzinnig gebied. Volgens Virginia Woolf was in 1910 deze verandering begonnen. Deze uitspraak past goed in het straatje van Philipp Blom en zijn centrale stelling van zijn boek. Leg dat uit.

Blom wil in zijn Boek 'De duizelingwekkende jaren'  nieuwe visie geven op de jaren 1900- 1914. Deze jaren werden door historici romanschrijvers uitgelegd als rustige stabiele jaren die abrupt werd onderbroken door de Eerste Wereldoorlog. De uitspraak van Woolf over 1910  onderbouwt Bloms betoog.
Wat is er wél veranderd.
De menselijke aard is niet veranderd. Wat wel veranderd is de omgang de omgang met allerlei oerdriften die altijd al in de menselijke aard verankerd waren. Deze onveranderlijke kern van de mensheid wordt niet langer onderdrukt, maar openlijk getoond
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Noem de meest invloed rijke filosofen van de late negentiende eeuw.

Arthur Schopenhauer, Karl Marx en Friedrich Nietzsche. Zij hielden zich bezig met de vraag wat de belangrijkste drijfveren van de mens waren.

Er was geen duidelijk mensbeeld, geen definitief eenduidig mensbeeld, maar één beeld wordt sinds de negentiende eeuw in meer of mindere mate gewantrouwd. Welk beeld is dat?

Het beeld dat de mens een rationeel, onafhankelijk mens zou zijn.

De twijfelachtige houding ten opzichte van de moderniteit aan het einde van de negentiende eeuw was gemeengoed onder intellectuelen. Wat was die ambivalente houding?

Angst, pessimisme en antisemitisme aan de ene kant en aan de andere kant een onstuitbaar geloof in de toekomst.

Volgens Aristoteles is rationaliteit de essentie van het  mens zijn.
Om zich ten volle te ontplooien moet de mens zijn redelijke vermogens kunnen ontplooien.  Hoe dachten denkers als Schopenhauer, Nietzsche en Freud hier over?

Zij zagen de mens eerder als een wezen dat, net als andere organismen, grotendeels werd bepaald door zijn driften en instincten en onderbewustzijn.

Wat waren de belangrijkste aspecten van het veranderende mensbeeld rond 1900?

De belangrijkste aspecten was de teloorgang van de idee van de rationele vrije, autonome  mens. Denkers als Nietzsche, Schopenhauer en Freud zagen de mens, net als andere organismen grotendeels bepaald door zijn onbewuste driften, gevoelens en instincten.

Bij dit nieuwe mensbeeld hoorde ook een herwaardering van morele waarden. Noem aantal.

Kracht, een sterke wil, het instinct tot zelfbehoud, mannelijkheid en strijdvaardigheid wonnen aan belang.
Andere waarden, zoals zwakte, conformisme, burgerlijkheid en religie werden juist het mikpunt van kritiek. Nietzsche richtte zij pijlen op de christelijk moraal, omdat het christendom de kant koos voor alles wat zwak, laag en mislukt is.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo