Veranderend mensbeeld rond 1900 Herman Simissen - R.H.A. Corbij 'Burgers en wilden: negentiende-eeuwse

8 belangrijke vragen over Veranderend mensbeeld rond 1900 Herman Simissen - R.H.A. Corbij 'Burgers en wilden: negentiende-eeuwse

Het darwinisme en de evolutietheorie worden wel een aangewezen als de oorzaak van de opkomst van de rassentheorie en de eugenetica in de negentiende eeuw. Leg uit dat dit niet zo eenvoudig is.

De evolutietheorie is volgens Corbij vaak gebruikt om de vooroordelen over rassen te gebruiken. In bepaalde opzichten is het zelfs tegenstrijdig met de rassentheorie omdat de evolutietheorie ervan uit gaat dat alle bestaande vormen af te leiden zijn van een gemeenschappelijke voorouder. Terwijl de rassentheorie er van uitgaat  leert dat er verschillende soorten mensen zijn.

Ernst Haeckel was bekend door zijn recapitulatietheorie. Wat hield die theorie in?

Alle organisme in zijn embryonale stadia doorlopen hun eigen ontwikkelings-evolutiefase. Zo zou een menselijk embryo in een vroegere fase op een volwassen vis lijken.

Haeckels recapitulatietheorie was koren op de molen van hen die een zuiverder samenleving wilden. Leg dat uit.

Rationeel gezien, schreef Haeckel in 1904, kan het dode van een kreupele zuigeling geen moord worden genoemd. En volgens Haeckel lijken volwassenen van lagere rassen op kinderen van hogere rassen. Deze theorieën van Haeckel en de eugenetici, werden maar al te graag aangenomen door nationalisten met politieke motieven.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

De leefomstandigheden in de achterbuurten van Londen was ellendig schreef Charles Booth: 'deze mensen leidden een leven als wilden'. Francis Galton had verkennend onderzoek gedaan en kwam met een oplossing. Welke was dat?

Hij formuleerde een klassiek geval van post hoc ergo propter hoc. De mensheid kon alleen een hoger beschavingspeil bereiken door waardevolle individuen voorrang te geven boven zwakke, ontaarde, of zieke mensen. Hij had deze conclusie getrokken  omdat bleek dat uit vooraanstaande families de meeste talenten voorkwamen. Een typisch geval van: post hoc ergo propter hoc.

Noem drie visies op de oorsprong van verschillende rassen.

De eerste: het monogenisme zag de mensheid volgens het Heiligschrift als eenheid. Deze overtuiging maakten de verschillen tussen rassen kleiner. (heiligschrift als eenheid).
De tweede: het in de negentiende eeuw wijdverbreide polygenisme van Paul Broca neigden ertoe om rassen als afzonderlijke soorten te zien. (polygenisme, rassen als afzonderlijke soorten)
De derde: De selectietheorie van Darwin leidde alle vormen af van één gemeenschappelijke voorouder. Deze overtuiging stond op gespannen voet met Brocas idee van polygenisme. (selectietheorie, alle vormen zijn afgeleid van één gemeenschappelijke voorouder)

Onder invloed van het darwinisme werd de positie van de mens gerelativeerd. Wetenschappelijke doorbraken, eind negentiende eeuw, zoals van theorie van overerving en aangeboren eigenschappen, leidden daar naar toe dat er verschillende mensen zijn die tot een ander ras behoren. Leg dat uit.

Net als diersoorten, verbeterd en verfijnd konden worden door bijvoorbeeld de techniek van het fokken werd het racisme mogelijk. De houding waarbij mensen zich op grond van ras beter voelen dan de andere mensen, die tot een ander ras behoren.

Raymond Corbey laat zien een wetenschappelijke visie op de evolutietheorie en visies op ras, klasse en sekse niet eenduidig was.             Leg dat uit.

De evolutietheorie werd vaak uitgelegd of zo gemanipuleerd dat zij klopte met wijdverbreide vooroordelen, zoals 'wilden' en vrouwen intellectueel inferieur zijn aan de westerse mannen.
Soms werden wetenschappelijke vindingen gebruikt om vooroordelen te onderbouwen met wetenschappelijke gegevens om politieke redenen en leidde niet tot nieuwe oordelen.

Welk standpunt hadden polygenisten en darwinisten?

Polygenisten benadrukten niet de eenheid, maar de verscheidenheid van de mensheid. Daarentegen ging het darwinisme uit van een theorie van natuurlijke selectie, waarbij alle bestaande rassen een gemeenschappelijke voorouder zouden zijn voortgekomen. Dit duidt op een de eenheid van het menselijk ras.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo