Algemene regels - Dressuur

9 belangrijke vragen over Algemene regels - Dressuur

Hoe is volgens de Franse filosoof foucault de manier waarop machtsuitoefening wordt gepraktiseerd en gehoorzaamheid wordt afgedwongen het beste te begrijpen?

Door nar instellingen zoals het weeshuis, de kazerne en de school te kijken.

De Franse filosoof Michel Foucault (1926 - 1984) beschreef een praktijk waarin algemene regels slechts dienen om de mens op een efficiëntere manier tot gehoorzaamheid te dwingen. Hoe noemde hij deze praktijken?

Contra-recht.

Wat bedoelt Foucault met dressuur?

Foucault gaf de naam dressuur aan een rechtssysyteem dat zich baseert op efficiëntie en discipline. Fabrieksmatige scholen, werksituaties en maatschappijen waarin een algemeenheid van regels, strak aangestuurd de efficiëntie moest verhogen en het persoonlijke karakter verdween. Deze veralgemenisering van regels maken dat het individu, het individuele geval weggedrukt wordt onder het ijzeren credo "regels zijn regels", dat voor iedereen altijd zo geldt, omdat het nou eenmaal de regels zijn. Er wordt geen verantwoording gegeven, men kan zich nergens op beroepen noch het systeem bekritiseren.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

De Franse filosoof Michel Foucault (1926-1984) beschreef een praktijk waarin algemene regels slechts dienen om de mens op een efficiëntere manier tot gehoorzaamheid te dwingen. Hoe noemde hij deze praktijken en hoe werkte dit?

Dit heet 'contra-recht'. Er werd eerder gekeken naar weeshuizen, kazernes en scholen dan centrale overheidsinstellingen. Het systeem dat Foucault aanduidde met de termen 'dressuur' en 'discipline' was een strak systeem van bevelen > regels hoefden geen redenen te behelzen.

Wat voor systeem duidde Foucault aan met de termen 'dressuur' en 'discipline'?

Een strak systeem van bevelen.

Wat is volgens Fuller het onderscheid tussen de termen 'recht' en 'sturing' ('managerial direction')?

Recht bestaat uit algemene regels die worden opgesteld teneinde het mogelijk te maken dat mensen in vrijheid hun eigen doeleinden kunnen nastreven.

Sturing (of 'managerial direction') bestaat uit algemene regels die worden uitgevaardigd teneinde het doel van de superieur efficiënter te bereiken.

In welke opzichten druist deze praktijk in tegen de eisen die Fuller formuleert?

De regels kunnen niet dienen als redenen op basis waarvan verantwoording en kritiek mogelijk is. Tevens wordt uit dit fragment duidelijk dat er geen sprake is van wederkerigheid. In dat opzicht is het signaal 'neem plaats' van een andere aard dan algemene regels die ook de regelgever binden als 'meeste stemmen gelden' of 'de vervuiler betaalt'. Dit komt pregnant tot uitdrukking in Foucault's observatie dat er geen redenen worden gegeven voor de bevelen. Het woord 'regels' kan in deze context beter vervangen worden dor de termen 'orders' of 'bevelen'.

Hoewel de foucault's fragment zou kunnen voldoen aan de eisen van Fuller, is het reglement toch nauwelijks recht te noemen als we kijken naar de vier functies van recht (paragraaf 3). Waarom niet?

  1. Heuristische functie > Niet veel aan de hand, beoordelaar kan uit reglementen opmaken hoe hij het gedrag van de normadressaat moet beoordelen.
  2. Rechtvaardigende functie > Kan gediend worden, maar het is maar de vraag of deze regels ook kritiek mogelijk maken op de beoordelaar.
  3. Coördinerende functie > Werkt hier niet. Men moet zich voegen naar het doel van de superieur en maakt het niet mogelijk dat burgers hun eigen doeleinden kunnen kiezen en nastreven.
  4. Beperkende functie > Lukt hier ook niet, omdat de superieur bij ieder wijziging kan verwijzen naar het doel.

Wat is het onderscheid tussen de termen 'recht' en 'managerial direction' die Fuller benoemde?

Het onderscheid is gradueel; het zijn twee uitersten op een glijdende schaal.

Iets kan meer of minder lijken op de situatie in de 18e eeuwse schoolklas van Foucault, net zoals iets meer of minder tegemoetkomt aan de eisen van Fuller. 

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo