Juridische beslissingen - Moeilijkheden van rechterlijke oordeelsvorming

14 belangrijke vragen over Juridische beslissingen - Moeilijkheden van rechterlijke oordeelsvorming

Wat zijn juridische beslissers?

Iedereen die in concrete gevallen een beslissing moet nemen met behulp van juridische regels. Rechters, subsidieverstrekkers, vergunningverleners etc.

Wat doen juridische beslissers als zij een concreet geval krijgen voorgelegd?

Ze doen twee dingen tegelijk:
- ten eerste moeten ze een feitelijke gebeurtenis (het kopen van een paard) vertalen in een juridische categorie;
- ten tweede moeten ze het bijzondere geval weten te scharen onder het bereik van een algemene regel.

Welke twee dingen doen juridische beslissers tegelijkertijd?

  1. Ten eerste moeten ze een feitelijke gebeurtenis (koop van een paard, het nalaten van een dure ring) vertalen in een juridische categorie.
  2. Ten tweede moeten ze het bijzondere geval weten te scharen onder het bereik van ene algemene regel.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Geef de 2 moeilijkheden die kleven aan het toepassen van algemene regels weer?

1) feitelijke gevallen moeten in juridische categorieën worden ondergebracht
2) moeten bijzondere gevallen onder de algemene regels worden geschaard

Hoe komen we tot een juridische categorie?

Uit een groot aantal gebeurtenissen en handelingen worden alleen die gebeurtenissen en handelingen geselecteerd die juridisch relevant zijn, dat wil zeggen die vallen in een juridische categorie en die voorkomen in een juridische regel.

Advocaten van strijdende partijen zullen hun best doen de zaken zo voor te stellen dat de regel erop van toepassing is die voor hun cliënt het gunstigst uitpakt.

Wat moet een juridisch beslisser doen als het bezig is om van feitelijk naar juridisch en terug te gaan?

Hij moet uit een groot aantal gebeurtenissen en handelingen alleen die gebeurtenissen en handelingen selecteren die juridisch relevant zijn, dat wil zeggen die vallen in een juridische categorie en die voorkomen in een juridische regel.

Wat is de positie van Hart?

Hart neemt een tussenpositie in. Hij vindt dat het recht niet alles bepaald, wel veel. Alleen in moeilijke gevallen komt de rechter zelf tot vrije invulling

Wat doet een juridische beslisser als hij bezig is; van feitelijk naar juridisch en weer terug?

Om een individueel geval op te lossen door middel van juridische regels moeten die individuele vallen worden begrepen als elementen van juridische categorie.
Er komen twee kwesties aan de orde:
- De vraag welke regel de meeste toepasselijke is
- welke feiten er nader onderzocht moeten worden.

de voorwaarden dienen als zoeklicht.

Wat is het probleem met de pogingen van de wetgever om sturen door middel van een algemene regel?

  • Algemene regels passen zelden perfect op de gevallen die zij willen regelen
  • De gekozen categorieen waarin men normadressaten, handelingen, tijden en plaatsen generaliseert, zijn vaak ofwel te ruim ofwel te nauw gekozen, zodat de regel vaak ofwel meer gevallen minder gevallen dekt dan de wetgever zou willen in het licht van het doel van de regeling

Wat doet een juridische beslisser als hij bezig is van bijzonder naar algemeen en terug te gaan?

Een algemene regel blijkt zelden te passen bij het bijzondere geval. Eén enkel geval kan tot twee categorieën tegelijk behoren. (moord/doodslag). Een regel kan in het bijzondere geval onrechtvaardig zijn (euthanasie vroeger moord met voorbedachte rade). Rechter gaat op zoek naar noodconstructies.

Noem de moeilijkheden in het zoeken naar een algemene categorie:

  1. regels en begrippen overlappen elkaar;
  2. geen enkele regel lijkt van toepassing;
  3. regels die een onrechtvaardige of onwenselijke uitkomst geven;
  4. een combinatievorm van 1,2 en 3

Wat is de positie van Dworkin?

Dworkin vindt dat het recht alles bepaald, maar je moet recht wel ruim opvatten. Volgens hem bevat het recht niet alleen regels maar ook beginselen en beleidsoverwegingen. Deze beginselen worden vooral meegewogen in moeilijke gevallen. Hij vindt dat het recht in alle gevallen spreekt.

Wat is de moeilijkheid als de rechter de algemene regel wil toepassen op bijzondere gevallen?

De regel dekt ofwel te veel ofwel te weinig gevallen.

Wat wordt bedoeld met de cirkelgang waar een rechter in belandt bij de vertaling van juridisch-feitelijk als algemeen-bijzonder?

De juridische beslisser probeert de feiten te vertalen in juridische categorieën, maar daartoe moet hij eerst selecteren welke feiten hij relevant vindt. Dat kan hij echter pas bepalen op grond van de regels die hij als mogelijk toepasselijk in zijn achterhoofd heeft.

De interpretatie van de regel hangt dus af van de kwalificatie van de feiten en de kwalificatie van de feiten hangt af van de interpretatie van de regel.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo