Vergelden en voorkomen - Vergelding

14 belangrijke vragen over Vergelden en voorkomen - Vergelding

Hoe kan men op een radicaal andere opvatting komen omtrent de rechtvaardiging van straf?

  • Bij Beccaria hebben we gezien dat zijn contracttheorie resulteert in een utilistische visie op straf
  • Dat is niet noodzakelijk, men kan uitgaan van een contracttheorie als rechtvaardiging voor staatsgezag en op grond daarvan tot een radicaal andere opvatting komen omtrent de rechtvaardiging van straf

Wat voor mensbeeld hanteerde Kant?

  • Een dualistisch mensbeeld, hiermee wordt bedoeld dat Kant een scherp onderscheid maakt tussen twee aspecten van de mens.
  • Enerzijds is de mens een natuurlijk wezen. Daarbij moeten we denken aan zijn fysieke constitutie, erfelijke dispositie, natuurlijke neigingen en hartstochten
  • Anderzijds echter kan de mens ook worden opgevat redelijk wezen
  • Hiermee bedoelde Kant dat de mens niet alleen verstandelijke vermogens heeft, maar ook op het menselijke geweten en de mogelijkheid tot moreel redeneren.

Geef aan waarom Kant het niet eens is met Beccaria:

Kant vindt dat de mens als redelijk en moreel wezen (homo noumenon) onderscheiden moet worden van de mens als natuurlijk wezen (homo phenomenon). Hij vindt dat straf zijn rechtvaardiging vindt in zijn vereffening. Hij vindt dat nut en voordeel geen criteria mogen zijn in de rechtvaardiging van straf.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat bedoelde Kant met dat de mens een redelijk wezen is?

Kant doelde hiermee niet alleen op het feit dat de mens verstandelijke vermogens heeft, maar ook op het menselijk geweten en de mogelijkheid tot moreel redeneren.

Waarom hechte Kant veel waarde aan zijn mening dat de mens een redelijk wezen is?

Omdat het ons tot mensen maakt, in de zin van vrije en verantwoordelijke personen. Zou de mens slechts geleid worden door passies, driften en genetische constitutie dan zouden we hem niet als vrij maar als gedetermineerd moeten opvatten: als speelbal van factoren die zich aan zijn controle onttrekken. En dat zou betekenen dat hij niet verantwoordelijk te stellen valt.

Wat is Kant's opvatting over straf?

  • Wat is een gerechtvaardigde straf? Dat is straf die verdiend is.
  • Straf dient de (publieke) reactie te zijn aan het gepleegde delict.
  • Straf kan dus niet worden gerechtvaardigd met het oog op toekomstig nut, zoals Beccaria meent, maar kan alleen dan gerechtvaardigd worden als het een reactie is op een delict dat iemand gepleegd heeft.

Waarom is Kant tegen de contractstheorie (als het om straffen gaat)?

Omdat je niet kunt stellen dat mensen vooraf instemmen met straf. Dit zal een mens nooit doen. De mens heeft de straf niet gewild, maar de strafbare handeling.

Waarop doelt Kant als hij zegt dat iedereen een 'aangeboren persoonlijkheid'  heeft?

Daarmee doet hij op de rechten die ieder heeft als persoon. En met 'persoon' doelt hij op een redelijk handelend en vrij wezen.
De mens heeft volgens Kant geen rechten omdat hij een natuurlijk wezen is, dat streeft naar zelfbehoud (zoals Locke dacht), want dan zouden dieren en planten ook rechten hebben.
Kant meent dat men van mensenrechten moet spreken, omdat alleen de mens een redelijk wezen is dat in staat is tot moreel verantwoord handelen. Alleen van vanwege het feit dat de mens tevens homo noumenon (redelijk mens) is, kan hij rechtssubject zijn.

Wat is irrelevant voor Kant bij het opleggen van straf?

 

Of de straf nut oplevert.

Wanneer wordt een mens volgens Kant verlaagd tot een homo phenomenon (natuurlijk wezen) ipv van een homo noumenon (redelijk wezen)?

Als we de mens uitsluitend gebruiken als instrument om een doel te bereiken. Door hem te verlagen tot instrument (als een efficiënt werkende werknemer) verwordt hij niets meer dan een dier of een ding.

Welke denkfout begaat Beccaria volgens Kant?

Beccaria maakt geen onderscheid tussen de redelijke en de natuurlijke mens. Hij gaat volgens Kant onterecth uit van 1 persoon (phenomenon en noumenon). Volgens Kant kan echter alleen de redelijke mens (homo noumenon) de grondslag vormen van de legitieme maatschappij. Wetgeving kan alleen door het redelijke en morele aspect van het mens-zijn ontstaan.

Wat wordt er verstaan onder 'ius talionis'?

= vergeldingsrecht. Heeft de dader iemand gedood dan moet hij sterven.

Welk criterium hanteert Kant voor de rechtvaardiging van straf?

Het gelijkheidsbeginsel, dat bij Kant wordt ingevuld als het beginsel van vergelding.
Kant gaat ervan uit dat het plegen van een strafbaar feit om vereffening vraagt: om herstel van de geschokte rechtsorde. Straf vindt zijn rechtvaardiging in die vereffening. Die vereffening die vervolgens alleen mogelijk als de reactie van de straffende overheid even zwaar is als het delict dat is begaan. vb wie iemand door zal zelf sterven.

Hoe ziet Kant de legitimiteit van overheidsgezag?

Volgens Kant zijn we slechts in staat tot zelfwetgeving op grond van redelijke en morele aspecten van ons mens-zijn. De uitkomst van de beraadslagingen van redelijke mensen is een wetgeving die redelijk is en uitdrukt wat men zou moeten willen als men redelijk zou nadenken en die niet wordt geleid door eigenbelang.
Bij de bepaling van de legitimiteit van overheidsgezag vragen we niet wat een homo phenomenon zou hebben kunnen willen (diens overwegingen hebben betrekking op privebelangen, zoals zelfbehoud), maar we vragen ons af of redelijke mensen ermee zouden hebben kunnen instemmen (homo noumenon).

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo