Algemene regels - Categorieën
20 belangrijke vragen over Algemene regels - Categorieën
Waarmee mag de overheid zich bemoeien vanuit het perspectief van de democratische rechtsstaat?
Rechtstaat: Zijn er terreinen - beschermd door mensenrechten – waar de overheid zelfs met toestemming meerderheid niet in mag treden? In het bijzonder: niet strafbaar stellen?
Wat schrijft John Stuart Mill in zijn boek on Liberty?
• Vaststellen grenzen overheidsmacht en de samenleving vooral belangrijk in democratie (risico van verlies van wantrouwen in de overheid hoort niet bij een democratie)
• Verlies wantrouwen + voorkomt het risico dictatuur meerderheid (vrijheid minderheden niet respecteren)
• Geen ad hoc bepaling (niet per geval bekijken of de vrijheid van mensen kan worden ingeperkt: helder en eenduidig beginsel)
• Volwassen individu is soeverein over zichzelf is het uitgangspunt (geen dwang uitgeoefend), maar inpraten en advies geven mag wel
• Geen dwang, geen toezicht
Wat bedoelt Mill met privé versus publieke sfeer? En is dit onderscheid nog houdbaar in onze tijd?
• Handelingssfeer waarin samenleving en overheid hooguit een indirect belang hebben
• Hoe mensen leven en zich gedragen
– Alleen het individu raken (zelf handelende persoon)
– Of volwassen en wilsbekwame andere personen die vrijwillig instemmen
• Is het onderscheid ‘privé-publiek’ nog houdbaar in onze tijd? Het onderscheid is ingewikkelder geworden om twee redenen: 1. Welk gedrag is nog privé? Bijvoorbeeld social media die in privé worden gemaakt, maar toch snel publiek worden
2. Wanneer is de sfeer privé, wanneer raakte het alleen het individu? Bijvoorbeeld belastingbetaler
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Voor mijn 1e tentamen haalde ik een 6. Toen ben ik gaan zoeken naar manieren om beter te leren en ben ik Study Smart tegen gekomen. Sindsdien heb ik een 9,0 - 8,0 - 7,6 - 8,0 - 8,0 gehaald. Ik raad het echt íédereen aan die het maar horen wil. Ik ben er zo blij mee!!
Met mijn oude methode was ik geslaagd voor maar 3 van de 8 vakken. Sinds ik mijn aantekeningen digitaal maak in study smart, ben ik voor alle vakken de éérste keer geslaagd. StudySmart neemt voor mij de stress van slagen of niet slagen weg.
Door StudySmart gaat het op zo veel vlakken beter met mij. Eerst had ik continu studiestress en ik had nergens tijd voor. Nu voel ik mij rustig en zelfverzekerd (door gebruik van het programma). Eerst haalde ik meestal een 7, nu vaak een 8 of zelfs een 9.
Hey Chris, ik wil je echt hartelijk danken voor het ontwikkelen van het platform. Ik haalde hiervoor altijd rond de 6/10 voor m'n tentamens, nu een 8,6, een 7,9 en een 7,6!!
Sinds ik Study Smart gebruik, is mijn gemiddelde 1 punt gestegen. Ik heb zelfs een statistisch vak met een 10/10 afgerond terwijl ik slecht ben in statistiek. Nu volg ik extra vakken omdat vorig jaar zo goed ging door Study Smart. Veel dank!
Sinds ik ben gaan leren met StudySmart ben ik geslaagd voor al mijn examens!!! Geen herexamens!! Eerst was ik al blij met een voldoende en nu haal ik alleen maar goede cijfers. Veel dank!
Ik heb alle vakken die ik met Study Smart heb geleerd gehaald. Met rechten ben ik van een 5 naar een 8 gegaan! Ik weet nu zeker dat ik al mijn vakken gewoon ga halen.
Ik dacht altijd dat ik goed studeerde. Mijn cijfers waren ook prima. Ik had mij nooit kunnen voorstellen dat ik zo veel beter en sneller zou studeren door het toepassen van deze vaardigheden.
Ik voel mij voor het eerst 100% zeker over de manier waarop ik leer. Ik heb nu het complete overzicht en de structuur die ik nodig had
Door Study Smart kreeg ik weer plezier in het studeren en haalde ik direct betere cijfers. Alles ging ineens beter. Ik raad Study Smart enorm aan aan scholieren en studenten.
Met dit plaform kan ik super snel en gestructueerd studeren. Ik ben nooit meer de weg kwijt in de stof of in mijn aantekeningen en maak veel sneller goede samenvattingen.
Eerst waren mijn aantekeningen een zooitje. Nu gebruik ik Study Smart en studeer ik super gestructureerd. Het helpt mij om tijd te besparen waardoor ik ook andere dingen kan doen die ik belangrijk vind.
Leerlingen die met het systeem hebben gewerkt hebben gewoon een beter resultaat behaald. Het systeem past alle leertrucjes zo toe, dat zowel de kinderen die goed scoren, maar ook zij die minder scoren, aan hun trekken komen.
Hey Chris, ik wil je enorm bedanken. Het vak waar ik vorig jaar nog net een 5,5 voor haalde, heb ik nu voor ditzelfde vak maar liefst een 9,7 gehaald! Mede dankzij jouw methode! Heel erg bedankt!
Het grootste effect is dat mijn kind veel enthousiaster is over school! Elke ouder wilt graag dat zijn kind het goed doet op school, en Study Smart draagt daar aan bij.
Dankzij StudySmart heb ik vorig jaar al mn examens gehaald en ook veel betere punten gehaald. Maar bovenal heb ik nu gewoon een heel goede studiemethode onder de knie, waarmee ik zeker weet dat ik de rest van mijn studie gewoon ga halen.
Wat houdt het schadebeginsel van Mill in (HC)?
Samenleving/overheid mogen alleen ingrijpen in leven en handelen van
– Volwassen en wilsbekwaam lid
– Van een beschaafde samenleving (geen barbaren of burgeroorlog)
– Tegen diens wil
Om schade aan anderen te voorkomen of te bestraffen / corrigeren
Wat voor gevolgen heeft het schadebeginsel van Mill ten aanzien van verplichtingen en geen recht om in te grijpen?
– Verplichting belangen van anderen niet te schaden (nalaten)
– Verplichting tot handelen jegens specifieke personen (voorbeeld kinderen).
– Verplichting bijdrage te leveren (handelen) aan verdediging van samenleving en leden (voorbeeld
dienstplicht of watersnoodramp)
Geen recht om in te grijpen (daarom is deze visie radicaal voor die tijd)
– Om schade aan persoon zelf te voorkomen/bestraffen (indien volwassen en wilsbekwaam)
– Om vulgair, schokkend of immoreel maar onschadelijk gedrag in privé sfeer te verbieden/bestraffen
Wat betekent het negatieve begrip vrijheid van Mill?
• Vrijheid van
• Geweten
• Meningsuiting
• Handelen met inachtneming van schadebeginsel
• Vergaderen (meningen met elkaar te delen)
• Mill: negatief begrip:
– Afwezigheid dwang/inmenging /toezicht /straf
– Vrijheid VAN
Wie maakt het onderscheid tussen negatieve en positieve vrijheid? En wat betekent positieve vrijheid? Wat voor kritiek en door wie kan worden geuit op positieve vrijheid?
• Isaiah Berlin (1909-1997): negatieve-positieve vrijheid onderscheid
• Positief begrip:
– Vrijheid TOT (om iets te doen)
– Vermogen tot (capaciteit hebben)
– Mogelijkheid tot (voorwaarden aan omgeving)
– Vb vermogen en mogelijkheid om onderwijs te volgen (capaciteit om te leren en school in de buurt zijn) of fietsen kan niet zonder weg
– Vereist vaak inmenging van overheid -> communistische regimes in die tijd -> negatieve vrijheid moet worden ingeperkt om zo aan de positieve vrijheid te voldoen (leerplicht bij volwassenen)—> kritiek van Berlin
Waarom is Mill tegen het paternalisme en moralisme?
• Paternalisme
– Ingrijpen in leven en vrijheid van een persoon
– Zonder/tegen diens instemming
– Omdat dat in diens belang is Mill: de overheid mag de mensen adviseren en voorlichting geven, maar mag niet gepaard gaan met ingrijpen door middel van drang/dwang.
• Moralisme
– Ingrijpen in leven en vrijheid van een persoon
– Zonder/tegen diens instemming
– Omdat gedrag vulgair, schokkend, moreel verwerpelijk, maar onschadelijk is Mill: vanwege de heersen Victoriaanse opvatting in zijn tijd
Wat wordt bedoelt met utilsime (HC)? Wie zijn aanhangers daarvan?
• Niet bedoelingen van mensen, maar gevolgen van handelingen voor het nastreven van het grootste geluk (Greatest Hapiness Principle)
• Stroming van consequentialisme: gevolg is van belang en niet de intentie
• Utilisme: nut en welzijn
• Mill: Vrijheid geen `intrinsiek’ recht (fundamenteel en onvervreemdbaar recht), dit is opvallend, maar wel verklaarbaar vanuit het oogpunt van utilisme.
• Vrijheid belangrijk instrument voor bloei van maatschappij. Niet als doel op zich
• Empirische vraag waar mensen gelukkig van worden
• Dus uiteindelijk toch akkoord gaan met ingrijpen overheid? Nudging? Hij moet dit onderkenen en dat doet hij uiteindelijk ook.
Wat is het verschil tussen Mill en Devlin?
- Individueel (Mill) en collectief beginsel (Devlin)
- Smal (Mill: evident direct iemand in belangen geschaad en ingrijpen) en ruim schadebegrip (Devlin: iets in publieke moraal geschaad worden dan schade en ingrijpen)
Wat is een overeenkomst tussen Mill en Devlin?
- Beide gaan uit van een schadebeginsel
- Schadebeginsel is instrumenteel t.b.v.
verder gelegen doel
– Grootste geluk grootste aantal mensen
(Mill - smal schadebeginsel)
– Instandhouding samenleving (Devlin -
ruime schadebeginsel)
- Geen van beiden verdedigt vrijheid of moraal als intrinsiek goed
- Mill: als moralisme of paternalisme tot meer geluk zou leiden, dan vrijheid opgeven
Wat zet Beccaria uiteen in ‘dei delitti e delle pene’?
Nog steeds veel invloed en vroeger (invloed Benthem).
1. Straf alleen gerechtvaardigd als het preventie dient: utilistisch antwoord.
2. Straf alleen gerechtvaardigd indien in overeenstemming met Lockeaans contract
Wat schrijft Beccaria over het doel van straf (preventie)?
• Tegen vergeldingsleer (in die tijd heersende opvatting):
– Doel van straf kan niet leedtoevoeging zijn
– Doel kan ook niet zijn misdrijf ongedaan te maken (gelijke munt door terug te betalen van straf klopt in sommige gevallen niet)
• Doel is
– Speciale preventie
– Algemene/generale preventie
• Leed moet groter zijn dan voordeel van misdrijf
• Maar niet te wreed
– Risico op ongevoeligheid
– Risico op averechts effect: ontlopen straf door nieuwe misdrijven te plegen
– Wat is ‘juiste’ verhouding misdaad-straf? Proportionaliteit is niet haalbaar hierbij
– Risico dat straffen niet worden toegepast, omdat mensen ze te wreed te vinden
Wat is het doel van overheidsgezag (wat legitimeert overheidsgezag)?
• Gedachte-experiment van de natuurtoestand (geen overheid)
• De aard van de mensen zijn onafhankelijk, vrij en gelijk
• Alleen aan natuurrecht onderworpen (geen overheidsrecht)
– Mensen hebben het recht en plicht om zelfbehoud na te streven van leven, vrijheid en eigendommen
– Mensen hebben het recht om aanvallers (overtreders van het natuurrecht) te straffen
• Onzekerheid: handhaven natuurrecht door individuen niet effectief en niet efficiënt (John Locke)
Wat houdt Beccaria's contracttheorie in?
• Individuen hebben ingestemd met overheid
• Deel van hun vrijheid voorwaardelijk opgegeven
• Met doel dat overheid hen beter beschermt dan zij dat zelf kunnen (voorwaardelijk)
• Daarom mag de overheid onderdanen straffen (recht over genomen van burgers die dit in de natuurstand mochten)
• Natuurrecht: individuen hebben recht en plicht tot zelfbehoud
• Beccaria leidt daaruit af: daarom kunnen zij niet hun leven aan de overheid overdragen
• Daarom is doodstraf niet legitiem (in strijd met natuurrecht, want zelfbehoud)
Wat wordt bedoeld met Benthams panopticon (koepelgevangenis)?
• Bentham bouwt voort op Beccaria
• Niet op contracttheorie, maar alleen op preventietheorie
• Straf gerechtvaardigd als slechts een van de middelen om ‘greatest happiness of the greatest number’ te realiseren (ook beïnvloeden via moraal)
• Panopticon: mensen verbeteren door ze onder (ervaring/gevoel van) permanent toezicht te stellen (toezichthouders kijken en op toezichthouder toezicht gehouden door burgers)
• Lessig: architectuur (Benthem draagt architectuur aan om mensen te verbeteren/preventie - Benthem noemt dat panopticon)
• Foucault: dressuur (permanent onder toezicht zetten - gevangen zijn dressuur), Orwell 1984, Big brother 1999
• Implicaties recht + ICT: moderne surveillance technieken (camera’s)
Welk begrip van vrijheid hanteert Mill? Welke hanteert Kant?
- Mill: vrijheid is afwezigheid van inmenging, dus geen dwang of drang
Welke visie heeft Kant ten aanzien van de contracttheorie?
- Kant: het gaat om de vraag waarmee mensen zouden instemmen als ze redelijk nadachten
Wat is Kant zijn retributivisme ten aanzien van rechtvaardiging van straf?
• Vereffening is rechtvaardiging van straf
- Preventie speelt geen enkele rol voor rechtvaardiging van straf
• Gebaseerd op gelijkheidsbeginsel: proportionaliteit tussen misdrijf en straf
- Op moord staat de doodstraf
- Lijkt vergeldingsdenken —> op oog om oog en tand om tand, maar dat is niet hetzelfde
• Misdrijf te straffen daarmee neemt hij de misdadiger serieus als persoon (homo noumenon)
Wat zijn overeenkomsten tussen utilistische rechtvaardiging van straf en dressuur?
- Dressuur is sturingsinstrument voor de overheid om doel (nut, greatest happiness, veiligheid) te realiseren (p 254)
- Geen wederkerigheid en machtsinperking
- Straf is legitiem als hij effectief is (verbetert of afschrikt) ongeacht of mensen als verantwoordelijke personen worden aangesproken en of de straf ‘verdiend’ is
Kant
- Kant is tegen dressuur: mens is redelijk wezen
- Aanspreken op verantwoordelijkheid
- Alleen dressuur gebruiken bij mensen die geen redelijk wezen zijn (ontoerekeningsvatbaar)
- Mens is doel in zichzelf, nooit louter als middel behandelen (256)
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden
