Inleiding: wat is rechtssociologie - De betekenis van het recht
11 belangrijke vragen over Inleiding: wat is rechtssociologie - De betekenis van het recht
Welke verschillende functies van het recht worden in het studieboek onderscheiden? Geef daarbij aan hoe die verschillende functies soms met elkaar kunnen conflicteren.
1) ordenende functie
2) instrumentele functie
3) geschilbeslechtingsfunctie
4) normatieve functie
Conflicteren verschillende functies:
Voorbeeld: De overheid dient de privacy van individuen te respecteren. Dit belemmert effectieve wetgeving, omdat de overheid zo een bepaald maatschappelijk domein niet onbeperkt onder toezicht kan stellen. Dit is een spanning tussen de normatieve en de instrumentele functie.
Welke 4 ontwikkelingen in de maatschappij wijzen op een juridisering van de samenleving?
- er zijn meer wetten
- er worden meer procedures gevoerd
- mensen beroepen zich bij onderlinge conflicten in toenemende mate op het recht
- het aantal juristen is sterk gegroeid
Waarom wordt wellicht het recht tegenwoordig meer beschouwd als primaire uitdrukking van goed en kwaad?
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Hoe komt het dat mensen na 1950 zich toenemend beroepen op het recht?
Waarom heeft het recht in de moderne samenleving een dubbelzinnige betekenis?
Signalen grotere betekenis:
- Meer wetten
- Meer procedures gevoerd
- Aantal juristen groeit
- Sterke aanwijzingen dat mensen zich in toenemende mate op recht beroepen
Signalen mindere betekenis:
- Stijging van criminaliteit (kan ook verklaart worden door betere registratie en beter opsporing en vervolging)
- Minder verwachtingen dat met behulp van wetgeving maatschappelijke ontwikkelingen gestuurd kunnen worden
Waarom lijkt de groter wordende betekenis van het recht gerelativeerd te moeten worden?
De uitspraak betreffende groeiende betekenis wordt op een tweetal manieren gerelativeerd. Welke manieren zijn dat?
- Het recht heeft niet het monopolie op het creëren van gedragsregelmatigheden
- Veranderingen in handelingspatronen die het recht (al of niet) teweegbrengt worden in belangrijke mate bepaald door deze sociale verhoudingen en normen.
Hoe komt de scepsis over de sturingsmogelijkheden van de samenleving door wetgeving tot uitdrukking?
Leg uit wat verstaan wordt onder ‘rechtspluralisme’. Ga daarbij ook in op de herkomst en politieke betekenis van het begrip.
Rechtspluralisme verwijst naar de situatie waarin binnen een natie verschillende groepen naast elkaar leven, elk onder het regime van eigen recht. Aanvankelijk ging de aandacht vooral uit naar de verhouding tussen inheems gewoonterecht en statelijk recht in voormalige koloniën.
Soms is de inzet een heftige politieke belangenstrijd waarbij verschillende etnische bevolkingsgroepen strijden voor hun autonomie en recht op zelfregulering. Wat recht is en wat niet, heeft dan direct politieke gevolgen.
In paragraaf 2 wordt het sociologisch denken uiteengezet met behulp van de begrippen rol, institutie en organisatie. Passen deze begrippen binnen beide in paragraaf 3 gepresenteerde sociologische benaderingen?
Nee, de begrippen rol, institutie en organisatie passen in de benaderingen die in paragraaf 3.3 als gematigd extern beschreven zijn. Rollen, instituties en organisaties veronderstellen gestandaardiseerde wederzijdse verwachtingen van gedrag. Daarin kan men pas inzicht verkrijgen wanneer men zich rekenschap geeft van de interpretaties en beweegredenen van mensen.
Waarom wordt in het boek gesproken over juridisering van de samenleving, ondanks dat het moeilijk is over de betekenis van het recht in het algemeen te spreken?
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden