De sociale genese van het recht en legitimiteit - Rationeel legaal gezag - Formeel rationeel recht

Question

Wat beschouwde Weber als de meest wezenlijke ontwikkeling in de moderne westerse samenleving? Wat vormde daar volgens hem een o.a. een uitdrukking van?

Answer 1

Het rationaliseringsproces op vele domeinen van het maatschappelijk leven. Dit is zijn centrale thema voor alle sociologieën.

Het moderne recht zag hij ook als uitdrukking van rationalisering van maatschappelijke verhoudingen.

Answer 2

"Rationeel" onderscheidt verschillende aspecten van het westerse recht:

1. In zijn algemeenheid wordt geïmpliceerd dat juridische beslissingen gefundeerd zijn op procedures die intellectueel navolgbaar zijn. Zo moeten zij bijv. in het teken staan van waarheidsvinding - geen magie.

2. Beslissingen kunnen beargumenteerd worden waardoor zij voorspelbaar worden.

3. Juridische oordelen worden geleid door algemene regels die van toepassing zijn op afzonderlijke casus; geen casuïstische besluitvorming!

Answer 3

Formeel rationeel recht: om onderscheid te maken tussen politieke of ethische beslissingen en rationeel recht, omdat alle door algemene regels kunnen worden bepaald.

Ethische/politieke juridische beslissingen zouden door materiële rationaliteit gekenmerkt worden, terwijl het recht zich juist heeft verzelfstandigd van ethische of politieke waarden en daardoor formeel van karakter is.