Inleiding: wat is rechtssociologie - Verschillende functies van recht - De normatieve functie van recht

7 belangrijke vragen over Inleiding: wat is rechtssociologie - Verschillende functies van recht - De normatieve functie van recht

Welk soort normen schrijft voor welk gedrag in bepaalde omstandigheden goed of slecht is, waarmee uitdrukking wordt gegeven aan waarden en idealen?

1. Materiële normen, zoals in het strafrecht maar ook in het privaatrecht bij bijv. de rechtvaardiging van de manier waarop de aansprakelijkheid voor schade in bepaalde situaties verdeeld wordt.
2. Formele normen, bij de vraag op welke wijze de samenleving regels mag stellen en deze normen aan mensen mag opleggen.

Wat is een belangrijk normatief aspect van recht?

Dat het recht een structuur creëert waarin de burger in een rechtstaat tegenover de staatsmacht wordt beschermd en hen een zekere vrijheid en autonomie garandeert, door afbakening van bevoegdheden van wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht, plus door beginselen als Rule of Law, rechtszekerheid, privacy en gelijkheid.

Wat heeft de zaak Dutroux aangetoond i.v.m. de machtenscheiding?

Dat deze van wezenlijk belang is voor de rechtsstaat, omdat als rechters vanwege hun politieke herkomst benoemd worden, er van hun onafhankelijkheid t.o.v. de wetgevende macht onvoldoende overblijft.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat is volgens de rechtssociologen Philip Selznick en Philippe Nonet de bijzondere kwaliteit van in het recht vastgestelde waarden?

Rechtsregels zijn gefundeerd op een bijzondere procedure die machthebbers

  • aan regels bindt
  • afhoudt van willekeur
  • dwingt de normen en regels die zij stellen te preciseren en expliciet te maken

Kan men wettelijke regels als een index opvatten waarin in de samenleving bestaande waarden en idealen direct weerspiegeld worden? Leg uit.

Nee, omdat:
1. het karakter (kwaliteit) van waarden en idealen verandert wanneer zij in de wet worden neergelegd: het recht is eenzijdig georiënteerd op uiterlijk gedrag; waarden en idealen ook op motieven en intenties. (Denk echter ook aan Selznick en Philippe).
2. het recht soms waarden en idealen selecteert waarover nauwelijks overeenstemming bestaat.

Hoe denken Selznick en Philippe over de kwaliteit van in het recht neergelegde waarden en idealen?

Zij menen juist dat in het recht vastgelegde waarden een bijzondere kwaliteit hebben. Rechtsregels zijn gebaseerd op een bijzondere procedure die machthebbers aan regels bindt en hen afhoudt van willekeurige besluiten en hen dwingt hun normen en regel te preciseren en expliciet te maken. De kwaliteit van het recht ligt dan in:
1. de begrenzing van het arbitraire element in besluitvorming;
2. de grotere mogelijkheid die duidelijk gearticuleerde waarden aan mensen geven om zich een mening te vormen over de morele kwaliteit van die waarden.

Wat is het belang van rechtssociologie bij de weerspiegeling van waarden en idealen in het recht? Noem 2 voorbeelden.

Nagaan waarom opvattingen van bepaalde groepen wel en andere niet kunnen worden herkend in wettelijke regels.
1. Door Marx beïnvloedde rechtssociologen menen dat het recht direct de op de productieverhoudingen gefundeerde macht van bepaalde groepen (klassen) weerspiegelt.
2. Verwant met Marx is de conflictsociologie, die echter de machtsverschillen tussen groepen in de samenleving minder eenzijdig toeschrijft aan de productieverhoudingen.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo