Rechtsbeginselen van de Europese Unie - Het autonome karakter van het Europees Recht

13 belangrijke vragen over Rechtsbeginselen van de Europese Unie - Het autonome karakter van het Europees Recht

Waarmee wordt het Europees Recht afgebakend?


Door het kader waarbinnen dit recht tot stand wordt gebracht. De kaders worden gevormd door de samenwerking van lidstaten. Primair Unierecht wordt door lidstaten tot stand gebracht en gewijzigd. Verder zijn in de Raad vertegenwoordigde lidstaten betrokken bij totstandkoming van afgeleid of secundair Europees Recht.

Kenmerken van het Europees recht

  1. Eu recht = een bijzondere, autonome, supranationale rechtsorde
  2. Eu recht wordt door jurisprudentie aangesterkt
  3. Eu recht gaat voor het (nationale) Nederlandse recht: juristen kunnen die toetsing ook laten plaatsvinden. Dankzij het EU recht heeft de Nederlandse rechter de mogelijkheid om het (nationale) Nederlandse recht o.g.v. Het EU recht buiten toepassing te kunnen verklaren. Het EU recht gaat zo ver dat je zelfs kan winnen van de Tweede Kamer.

Verschil volkenrecht en Europees recht:

Waar het volkenrecht wordt gezien als een aangelegenheid van de lidstaten onderling, zodat het aan die lidstaten is om te beslissen over de gevolgen van dit recht voor de rechtspositie van hun onderdanen, staat het de lidstaten van de Europese Unie niet langer vrij om hierover te beslissen.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Op welke vraag wordt in het arrest Van Gend en Loos antwoord gegeven en wat was het antwoord?

Heeft een bepaling van het Werkingsverdrag onmiddellijke werking als intern recht? De gemeenschap in het volkerenrecht een nieuwe rechtsorde vormt ten bate waarvan de staten hun soevereiniteit hebben begrensd en waarbinnen niet slecht deze lidstaten, maar ook hun onderdanen gerechtigd zijn. Dat het gemeenschapsrecht onafhankelijk van de wetgeving der lidstaten ten laste van particulieren verplichtingen in het leven roept, maar ook geëigend is rechten te scheppen welke zij uit eigen hoofde kunnen geldig maken.

Wanneer heeft het EU recht een rechtstreekse werking?

Nationaal recht mag niet de doorwerking van het EU recht belemmeren. Als de bepaling duidelijk en onvoorwaardelijk is (Van Gend en Loos) dan heeft het een rechtstreekse werking. Dus de verbodsbepaling is duidelijk en helder. Echter heeft niet alles in het VWEU of EU recht een rechtstreekse werking! Dit geldt bijvoorbeeld in art. 19 VWEU, waarin er een 'kan' bepaling is.

Op welke wijze uit het autonome karakter van het recht van de Unie zich in de besluitvormingsprocedures?

Niet altijd bestaat een veto voor elke lidstaat, zoals in het volkenrecht.

Hoe kunnen de rechten worden geschept welke particulieren uit eigen hoofde kunnen geldig maken?

  • Door uitdrukkelijke toekenning vanwege het verdrag
  • Als weerslag van de duidelijke verplichtingen welke het verdrag zowel aan particulieren als aan lidstaten en gemeenschappelijke instellingen oplegt.

Mogen de lidstaten onderling nog volkenrechtelijke verdragen sluiten?

Ja, die vrijheid is er waar Europees recht geen bevoegdheden heeft, als geen sprake is van gevolgen voor gemeenschappelijke regels of de strekking daarvan kan wijzigen: zie bijvoorbeeld C-370/12, Pringle, r.o. 99 e.v.

99    
De verwijzende rechter vraagt of het ESM-verdrag een internationale overeenkomst is waarvan de werking gevolgen kan hebben voor de gemeenschappelijke regels op het gebied van het economisch en monetair beleid. Hij verwijst daartoe naar punt 1 van de preambule van dat verdrag, waarin is bepaald dat het ESM de taken zal overnemen die momenteel door de EFSF en het EFSM worden vervuld.
100
In dit verband zij eraan herinnerd dat de Unie krachtens artikel 3, lid 2, VWEU „exclusief bevoegd [is] een internationale overeenkomst te sluiten indien [...] die sluiting gevolgen kan hebben voor gemeenschappelijke regels of de strekking daarvan kan wijzigen”.
101
Daaruit vloeit tevens voort dat het de lidstaten verboden is onderling een overeenkomst te sluiten die gevolgen kan hebben voor gemeenschappelijke regels of de strekking daarvan kan wijzigen. De argumenten die in deze context zijn aangevoerd vormen echter geen aanwijzing dat een overeenkomst als het ESM‑verdrag dergelijke gevolgen zou hebben.

Wanneer kunnen onderdanen en lidstaten over en weer recht ontlenen aan het Unierecht?

Zodra het Unierecht voldoende duidelijke en onvoorwaardelijk een verplichting ten opzichte van de lidstaten bevat.

Wat wordt verstaan onder de autonomie van het Unierecht en uit welke twee eigenschappen bestaat het?




Dat het effect van Unierecht in de nationale rechtsorde een aangelegenheid van het Unierecht is.
- Rechtstreekse werking (zie 26/62, Van Gend en Loos) en
- Voorrang (zie 6/64, Consta/ENEL). Het Unierecht heeft voorrang boven het nationaal recht van de lidstaten. (zie IV-7)

Hoe wordt de voorrang van Unierecht gezien in Duitsland door het Bundesverfassungsgericht?

In Duitsland accepteert het Duitse federale constitutionele hof (Bundesverfassungsgericht) de voorrang van het Unierecht alleen zolang dat Unierecht voldoende waarborgen biedt tegen schendingen van de grondrechten.

Wat overwoog het Hof in Costa Enel r.o. ?

Er is een eigen rechtsorde die met de inwerkingtreding van het verdrag in de rechtsorde van de lidstaten is opgenomen en waarmee nationale rechters rekening dienen te houden. Lidstaten hebben door voor onbepaalde tijd een Unie op te richten, voorzien van eigen organen van rechtspersoonlijkheid en handelingsbevoegdheid en vertegenwoordigingsbevoegdheid op het internationale vlak, en in het bijzonder praktische bevoegdheden hun soevereiniteit, zij het op een bepekt terrein, hebben begrensd en derhalve een rechtsstelsel in het leven geroepen, dat bindend is voor zowel hun onderdanen als henzelf.

Waaruit bestaat de autonomie van het Unierecht en hoe zijn deze eigenschappen met elkaar verbonden?

  1. Rechtstreekse werking
  2. Voorrang

Unierecht heeft werking als intern recht. Op basis van door Unierecht beheerste voorwaarden kan een onderdaan zich voor de nationale rechter beroepen op een regel van Unierecht. Rechtstreekse werking is een vorm van doorwerking. Wanneer doorwerkende regel van Unierecht onverenigbaar is met een regel van nationaal recht zal de regel van nationaal recht het onderspit delven.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo