Rechtsbeginselen van de Europese Unie - Fundamentele rechten - Bronnen, ontstaan en operationalisering

13 belangrijke vragen over Rechtsbeginselen van de Europese Unie - Fundamentele rechten - Bronnen, ontstaan en operationalisering

In welk artikel is vastgelegd dat de EU berust op de waarden van de rechtsstaat en eerbiediging van mensenrechten. Wat zijn de procedures waarmee dit artikel kan worden gehandhaafd?

Art. 2 VEU. Procedures: art. 7 VEU en art. 258 VWEU.

Wat bepalen de Verdragen over de toepasselijkheid van de grondrechten in het EU-Handvest en in het EVRM? Aan welke stelsels van grondrechten is de EU gebonden?

Art. 6 lid 1 en lid 3 VEU. Art. 6 lid 1 VEU: grondrechten in het Handvest. Art. 6 lid 3 VEU: grondrechten vloeiend uit het EVRM en de gemeenschappelijke constitutionele tradities van de lidstaten.

Waarom heeft het Hof van Justitie geen rol gespeeld met betrekking tot de ontwikkeling van het gemeenschappelijk buitenlands en veilgiheidsbeleid (GBVB)?

Het HvJ heeft geen rechtsmacht over Titel V van het VEU, uitgezonderd nietigheidsberoepen van natuurlijke of rechtspersonen (art. 275 VWEU), de ‘smart sanctions’, en toezicht op art. 40 VEU.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Welke drie categorieën maatregelen van lidstaten vallen binnen de werkingssfeer van het Unierecht? Waarom is het belangrijk om dit in het kader van de grondrechten te weten?

Uitvoeringsmaatregelen;
maatregelen in verband met door het EU-recht toegestane uitzonderingen;
andersoortige maatregelen.

De lidstaten moeten de grondrechten eerbiedigen als zij maatregelen nemen ‘binnen de werkingssfeer van het EU-recht’.

Welk mensenrechten schond Duitsland in de zaak Kücückdeveci en wat was het gevolg?

Geschonden was het non-discriminatiebeginsel van art. 21 Handvest. Dit grondrecht heeft als gevolg van de veroordeling in feite directe werking. De Duitse rechter dient de strijdige Duitse wetgeving buiten toepassing te laten.

Wat was de interpretatie die het HvJ gaf aan art. 51 lid 1, eerste zin, Handvest in de zaak Akerberg Fransson?

Lidstaten dienen de grondrechten te eerbiedigen ‘wanneer deze optreden binnen het toepassingsgebied van het EU-recht’. Zie toelichting bij art. 51 lid 1, eerste zin, Handvest.

Wanneer kan een Unieburger niet aankloppen bij het EVRM als de EU een mensenrecht heeft geschonden?

Bij maatregelen van Unie-instellingen, daar de EU geen lid is van het EVRM.

Wat is opvallend aan de zaken EHRM in de zaak M.S.S./België en Griekenland, en HvJEU in de zaak N.S.?

Inzake de opvang van asielzoekers kwamen beide hoven tot vergelijkbare conclusies: EHRM schending art. 3 EVRM, HvJEU: schending art. 4 Handvest.

Waarom heeft de Nederlandse kortgedingrechter in Den Haag de Wet bewaarplicht telecommunicatiegegevens buiten werking gesteld (Rechtbank Den Haag 11 maart 2015)?

Deze wet verplicht aanbieders van telefoon- en internetdiensten de verkeers- en locatiegegevens van gebruikers op te slaan. De wet maakt een inbreuk op het recht op eerbiediging van privéleven en het recht op bescherming van persoonsgegevens (zie ook C-293/12 en C-594/12, Digital Rights Ireland en Seitlinger).

Welke procedure wordt gehanteerd voor de uitbreiding van de Europese Unie?

Art. 49 juncto 6 lid 1 VEU plus de Kopenhagen-criteria. Belangrijk is hier het overnemen van het ‘acquis communautair’

Dit is een Franse uitdrukking: 'acquis' betekent letterlijk 'hetgeen dat is verworven' en 'communautair' betekent 'van de gemeenschap'. Het acquis communautaire omvat in feite de rechten en plichten die de landen van de EU met elkaar delen.

Waaruit blijkt de politieke gevoeligheid van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheisbeleid (GBVB)?

De politiekhiërarchische strucuur waarbij de Europese Raad aan de top van de pyramide staat.

Waarom draagt de Hoge Vertegenwoordiger (art. 18 VEU) twee hoeden?

Het recht van de externe betrekkingen van de Unie heeft twee motieven, meer communautair/economisch en meer intergouvernmenteel/high politics. HV is zowel mandataris van de Raad (tevens voorzitter Raad Buitenlandse Zaken) als vicevoorzitter Europese Commissie. Let op verschil communautaire en intergouvernementele methode.

communautaire  betekent: van de gemeenschap

Intergouvernementele  betekent:
Dat het gaat om besluiten die uitsluitend door nationale regeringen samen worden genomen en dus niet door een instelling die boven de lidstaten staat, zoals de Europese Unie. Intergouvernementeel duidt ook op besluitvorming op basis van unanimiteit.

Waaraan is te danken dat de Unie ook zonder expliciete externe bevoegdheden kon optreden in het kader van het externe beleid?

De doctrine van de impliciete externe bevoegdheid (implied powers-doctrine). Zie de AETR- zaak.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo