Startpagina / Samenvattingen / Rechtsfilosofie / wet-overheid-grondslag

Staatsnoodrecht

Q: Wat is het concept rechtsstaat? (4 Rechtsstatelijke beginselen)

1. Legaliteit : Overheidshandelen gebonden aan wet 2. Machtenscheiding: checks en Balance invoeren 3. Toezicht door onafhankelijke rechter: altijd onafhankelijke controle op uitvoering van macht bij toepassing wet 4. Grondrechten: bepaalde materiele rechten zijn verankerd in de wet en de overheid moet zich in relatie daartoe beperken.

Q: Wat nou als de wet geen bevoegdheid aan de rechter toekent om zo'n wet ongeldig te verklaren? Toetsingsverbod 120GW (2 mogelijke oplossingen)

1. De rechter moet deze wet begrijpen als een missslag waarvan de schade zoveel mogelijk moet beperken. 2.De rechter moet ondanks dat hij de wet niet mag toetsen, wel aangeven dat er sprake is van naar zijn oordeel strijdigheid met fundamentele rechts beginselen van de rechtstaat

Q: De rechter heeft op momenten van ongeschreven staatsnoodrecht geaccepteerd dat er bevoegdheid was te vinden in de wet voor het optreden van de overheid in buitengewone omstandigheden. Noem een aantal uitspraken hierover.

HR 30-10-1946 Londense wet besluiten: de vraag of de regering die besluiten had gemaakt tijdens WW2 wel gebondenheid tot wetgeving had? Rechter oordeelde ja Hoge raad sprak uit: of er gebondenheid tot wetgeving bestaat is een vraag van de beleid en staat niet ter veroordeling van de rechter. Brainich staatsnoodrecht (1993): ongeschreven recht is niet een vrijbrief voor willekeur

6 belangrijke vragen over Staatsnoodrecht

Wat is het concept rechtsstaat?
(4 Rechtsstatelijke beginselen)

1. Legaliteit: Overheidshandelen gebonden aan wet
2. Machtenscheiding: checks en Balance invoeren
3. Toezicht door onafhankelijke rechter: altijd onafhankelijke controle op uitvoering van macht bij toepassing wet
4. Grondrechten: bepaalde materiele rechten zijn verankerd in de wet en de overheid moet zich in relatie daartoe beperken.

Bij zo een rechtelijke toetsing zijn er 3 situaties die de rechter kan tegenkomen:

A. Een wettelijke grondslag: overheidshandelen in een NS (art 103 GW) rechter kan hier toetsen

B. Er is geen wettelijke grondslag: de rechter kan in zo'n situatie dus niet toetsen aan de wet. Hij moet toetsen aan ongeschreven rechtelijke beginselen.
(kan dit handelen van overheid begrepen worden als rechtmatig)

c. Wettelijke grondslag gecreëerd: voor een bevoegdheid die niet verder vastgesteld is door het recht, kan de rechter deze wet niet toetsen

Wat nou als de wet geen bevoegdheid aan de rechter toekent om zo'n wet ongeldig te verklaren? Toetsingsverbod 120GW (2 mogelijke oplossingen)

1. De rechter moet deze wet begrijpen als een missslag waarvan de schade zoveel mogelijk moet beperken.
2.De rechter moet ondanks dat hij de wet niet mag toetsen, wel aangeven dat er sprake is van naar zijn oordeel strijdigheid met fundamentele rechts beginselen van de rechtstaat

De term uitzonderingstoestand heeft voor schmitt een andere betekenis dan de term art 103 GW.

De overheid handelt in zo een situatie op een wijze die geen grondslag in de wet heeft.

Zien we Schmitt challenge terug in de NL rechstaat?

Nee, NL orbeert zo veel mogelijk het handelen van de overheid in Noodsituaties te binden aan het recht.

De rechter heeft op momenten van ongeschreven staatsnoodrecht geaccepteerd dat er bevoegdheid was te vinden in de wet voor het optreden van de overheid in buitengewone omstandigheden. Noem een aantal uitspraken hierover.

HR 30-10-1946 Londense wet besluiten:
de vraag of de regering die besluiten had gemaakt tijdens WW2 wel gebondenheid tot wetgeving had? Rechter oordeelde ja
Hoge raad sprak uit: of er gebondenheid tot wetgeving bestaat is een vraag van de beleid en staat niet ter veroordeling van de rechter.
Brainich staatsnoodrecht (1993): ongeschreven recht is niet een vrijbrief voor willekeur

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Rechtsfilosofie

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding

Staatsnoodrecht

6 belangrijke vragen over Staatsnoodrecht

Wat is het concept rechtsstaat?(4 Rechtsstatelijke beginselen)

Bij zo een rechtelijke toetsing zijn er 3 situaties die de rechter kan tegenkomen:

Wat nou als de wet geen bevoegdheid aan de rechter toekent om zo'n wet ongeldig te verklaren? Toetsingsverbod 120GW (2 mogelijke oplossingen)

De term uitzonderingstoestand heeft voor schmitt een andere betekenis dan de term art 103 GW.

Zien we Schmitt challenge terug in de NL rechstaat?

De rechter heeft op momenten van ongeschreven staatsnoodrecht geaccepteerd dat er bevoegdheid was te vinden in de wet voor het optreden van de overheid in buitengewone omstandigheden. Noem een aantal uitspraken hierover.

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Wie is de soererein in de Europese rechtsorde?

Rechtsfilosofie

Zwaartepunten van het vermogensrecht

Praktisch Goederenrecht

Werkboek Aansprakelijkheidsrecht

Kern van het bestuursrecht

Bestuursrecht Deel 1 systeem; bevoegdheid; b…

Strafprocesrecht

Strafrecht met mate

Strafrecht met mate. Editie 2019

Het beslissingsmodel van 348/350 Sv

Inleiding tot het Recht

aantekeningen inleiding tot het recht

Wat is het concept rechtsstaat?
(4 Rechtsstatelijke beginselen)