Samenvatting: Rechtsgeschiedenis

Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van Rechtsgeschiedenis

• 0 Inleiding

  Dit is een preview. Er zijn 5 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 0
  Laat hier meer flashcards zien

• Voor welke periode in de geschiedenis is codificatie kenmerkend?

  Voor de moderne tijd.
  Na de codificatie van Justinianus duurt het even voordat in Europa tot codificatie wordt overgegaan.
  Voorbeelden zijn de Code Civil (1804 code napoleon) en het Nederlandse codificatieartikel in de Staatsregeling (1798 bataafse republiek).

• 0.1 Inleiding

  Dit is een preview. Er zijn 11 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 0.1
  Laat hier meer flashcards zien

• Wat is de lijn van Meijers?

  De lijn van Meijers is dat de rechtsgeschiedenis door haar kritische belichting van het verleden het beste middel om de betrekkelijke waarde van de rechtsinstellingen van het heden te begrijpen.
  
  Zij laat ons de ontwikkeling der rechtsbeginselen i.v.m.  de zich wijzigende maatschappelijke omstandigheden en geestelijke stromingen zien.
  
  Zij kan ons bevrijden van overgeleverde rechtsbegrippen, dien hun historische rol vervuld hebben, maar voortleven krachtens de suggestieve kracht, die van het bestaande uitgaat.

• Wat meent Hans Ankum?

  Ankum meent dat rechtshistorisch onderwijs voor juristen noodzakelijk is, waarbij het van belang is dat de lijn die Meijers heeft uitgezet in het hoog te houden.
  
  Het recht is - volgens Ankum - een historisch verschijnsel 'dat verandert onder invloed van veranderingen in economisch-sociale verhoudingen en religieuze en maatschappelijke opvattingen, zoals de rechtswetenschap zich wijzigt onder invloed van wijzigingen in het wijsgerig denken en in het denken over mens en maatschappij.'

• Wat zijn de drie pijlers van rechtsunificatie?

  Een codificatie, een hoogste rechter en goed academisch juridisch onderwijs.

• Wat zijn de drie voorwaarden voor een codificatie?

  Een op schrift gestelde wet.
  Van een overheid die gezag uitoefent over haar onderdanen. 
  Waarvan het machtswoord van de overheid het recht exclusief en dus volledig maakt.

• 0.1.1 Leerdoel

  Dit is een preview. Er zijn 5 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 0.1.1
  Laat hier meer flashcards zien

• Wat zijn de leerdoelen van de cursus Rechtsgeschiedenis?

  1. Welke Romeinsrechtelijke rechtsbronnen zijn er bijeengebracht in de codificatie van Justitianus?
  
  2. Op welke wijze functioneert deze compilatie in de ME en moderne tijd in het juridische onderwijs en als secundair recht, het ius commune?
  
  3. Hoe verhoudt het Corpus iuris civilis zich in deze periode t.o.v.  andere rechtsbronnen?
  
  4. Op welke wijze heeft het wetenschappelijk onderzoek van juristen naar het Corpus iuris civilis bijgedragen aan de moderne codificaties in Frankrijk, Duitsland en Nederland?

• 1 Wetgeving uit de periode voor de XII tafelen

  Dit is een preview. Er zijn 34 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 1
  Laat hier meer flashcards zien

• Waarom wordt de twaalftafelenwet uit Rome in dit boek gebruikt als het beginpunt van de rechtsgeschiedenis?

  Betreft hier een belangrijk moment in de rechtsgeschiedenis omdat er een directe lijn is van het in de vijfde eeuw v. Chr. Op twaalf tafelen vastgelegde recht, via de in de zesde eeuw na Chr.  samengestelde codificatie van Justinianus en de middeleeuwse recept van dit recht bijeengebracht in het corpus iuris Civilis, naar de moderne codificaties in West-Europa. Terug naar de bron dus, of zoals de Romeinse jurist Gaius het in de tweede eeuw na Chr.  schreef: 'Stellig is het begin het belangrijkste deel van alle dingen'.

• Wat is het verschil tussen wetsartikelen in een moderne wetgeving (bijvoorbeeld het BW) en de Codex Hammurabi?

  
  In de Codex Hammurabi zijn privaatrecht- en strafrecht, materieel recht en procesrecht nog niet gescheiden zoals dit in moderne codificaties gebruikelijk is.

• Waar ontstonden de eerste steden en staten?

  Mesopatamië is de bakermat van technieken voor grootschalige landbouw. Hier ontstonden de eerste steden en staten. Het is ook de oudste cultuur waar de geschiedenis van het recht bestudeerd kan worden, omdat uit deze regio zowel wetsteksten als een grote hoeveelheid op schrift vastgelegde overeenkomsten bekend zijn.

• Was de Codex Hammurabi een codificatie?

  
  Ja, er kan van uitgegaan worden dat de Codex Hammurabi positief recht was ten tijde van de heerschappij van koning Hammurabi. Van delen van de tekst van de Codex Hammurabi op de zuil die in het Louvre wordt tentoongesteld, zijn acht andere fragmenten van vergelijkbare teksten van de Codex Hammurabi bekend. Uit de periode van Hammurabi zijn ook veel kleitabletten bewaard gebleven en hieronder zijn rechtszaken waarin de rechtsregels uit de Codex Hammurabi zijn toegepast. De zuil bevat dus wel degelijk positief recht.