Samenvatting: Rechtssociologie

Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van Rechtssociologie

• WG 1: De ontstaansgeschiedenis van de rechtssociologie: perspectieven uit Nederland en de verenigde staten

• Welke 3 historische fasen van rechtssociologisch onderzoek kan men onderscheiden?

  1) Relatie tussen recht en maatschappij
  2) Van Law-on-the-books naar law-in-action
  3) Naar inter-disciplianair en methodologisch goed verantwoord onderzoek. 

• Welke drie denkers zijn belangrijk bij de historische fasen van rechtssociologisch onderzoek?

  1) Durkheim
  2) Weber
  3) Marx

• Wat waren de standpunten van Durkheim omtrent de sociologie?

  1) Mechanische vs organische solidariteit 
  Mechanische solidariteit: uniformiteit zorgt voor solidariteit
  Organische solidariteit: wederzijdse afhankelijkheid van groepen
  2) Repressieve vs restitutieve sancties
  Repressief: inbreuk op de normen wordt gezien als inbreuk op de samenleving -> heftige reactie van de maatschappij
  Restitutief: burgerlijk/administratief recht -> tussen burgers onderling

• Wat waren de standpunten van Weber omtrent de sociologie?

  1) Ontwikkeling van een relatief autonoom juridisch veld
  2) Dit juridische veld faciliteerde de ontwikkeling van het kapitalisme -> Karl Marx

• Wat waren de standpunten van Marx omtrent de sociologie?

  1) Onderscheid tussen de elite en de arbeidersklasse (proletariaat) in de kapitalistische maatschappij -> de elite buitte het proletariaat uit.
  2) Recht diende als ondersteuning van het behoud van deze kapitalistische maatschappij
  - Eigendom
  - Regelgeving die de illusie geeft dat er rechtvaardigheid heerst (ter bescherming)

• Wat is de algemene ontwikkeling van de rechtssociologie in Nederland?

  Deze is van het Instrumenteel functionalisme (1964-1970) veranderd naar het Ideëel functionalisme (1970-1978).

• Wat houdt het instrumenteel functionalisme in?

  Tijdsgeest 
  
  - Optimistische kijk op sociale wetenschappen 
  - Optimisme over beleid en sociale controle
  
  Rechtssociologie:
  - overwegend positivistisch onderzoek
  - veel onderzoek naar effectief beleid 

• Wat houdt het ideëel functionalisme in?

  Tijdsgeest:
  - Teleurstelling in de overheid -> sociale bewegingen , protest
  - Scepsis over objectieve sociaal-wetenschappelijke inzichten
  
  
  Rechtssociologie:
  - meer interpretatief werk
  - meer aandacht voor 'acces to Justice' 
  -> focus op de complexiteit van het individu, zoveel mogelijk rechtvaardiging naar burgers toe. 

• Wat is het verschil tussen Law-on-the-books en Law-in-action?

  De wet zoals die opgeschreven en gepresenteerd wordt (law-on-the-books) is vaak heel anders dan hoe het er in het echt uit ziet (law-in-action). 
  
  Discrepantie tussen het recht zoals het geconcretiseerd is in de wet en de jurisprudentie en het daadwerkelijk leven van het recht, wat geheel sociaal is.

• Wat is het 'model of protection' en waarom is het problematisch?

  Dit is een model waarbij men bescherming kan halen tegen discriminatie, het probleem hiervan is echter dat er heel weinig gebruik van wordt gemaakt. Dit komt omdat het initiatief bij het slachtoffer ligt (= problematisch). 
  
  Dit heeft te maken met de etic of survival: victims view of the law