Startpagina / Samenvattingen / Rembrandt in perspectief De veranderende visie op de meester en zijn werk / hoogstraten-rembrandt-rembrandts

Zoo eigenzinnig in zyne verkiezingen': Rembrandt in de ogen van tijdgenoten, 1630-1730 - Het oordeel van een leerling: Samuel van Hoogstraten

Q: Waarin was Rembrandt heel erg goed, volgens zijn leerling Samuel van Hoogstraten?

Schilderen emoties , neerzetten compositie . Ruimtewerking (ruimtelijkheid en houding)

Q: Welk traktaat publiceerde Van Hoogstraten?

Inleyding tot de hooge schoole der schilderkunst, het omvangrijkste geschrift dat een indirect product van Rembrandt werkplaats kan worden genoemd.

33 belangrijke vragen over Zoo eigenzinnig in zyne verkiezingen': Rembrandt in de ogen van tijdgenoten, 1630-1730 - Het oordeel van een leerling: Samuel van Hoogstraten

Van Hoogstraten was een veelzijdig schilder, schrijver en Europees reiziger. Hij was Rembrandts leerling van 1642 tot waarschijnlijk 1647. In 1678 publiceerde hij zijn traktaat Inleyding tot de hooge schoole der schilderkonst. Wat vond Van Hoogstraten van de Nachtwacht?

Het werk valt te berispen: sommige van de gezichten zijn immers in het halfduister slecht te zien. Als vakman is Van Hoogstraten diep onder de indruk van Rembrandts compositie en de ruimtelijke eenheid.

Van Hoogstraten was een veelzijdig schilder, schrijver en Europees reiziger. Hij was Rembrandts leerling van 1642 tot CA.1647. In 1678 publiceerde hij zijn traktaat 'Inleyding tot de hooge schoole der schilderkonst'. Waar ging dit over?

-Van Hoogstraten gaat uit van een hiërarchie van onderwerpen waarbij stillevens onderaan komen, genrestukken op plaats 2 en de menselijke passies bovenaan.
-Een van de grondgedachten van zijn traktaat is de gelijkschakeling van beeldende kunst en literatuur, met name toneel; in beide gevallen gaat het immers om het overtuigen van de beschouwer. De verbeelding van emoties dient ertoe om de beschouwer mee te slepen in een virtuele werkelijkheid.

In hoeverre sluiten de bevindingen van Hoogstaten over Rembrandt aan bij die van Huygens?

Net als Huygens zag hij Rembrandt vooral als bekwaam schilder van hartstochten. Het ging bij Rembrandt vooral om de Lijdens de gemoedes. Van Hoogstraten ging uit van een hierarchie van van onderwerpen waar onderaan stillevens staan, genrestukken op twee en de menselijke passie bovenaan. Deze voorkeur geeft aan dat hij net als Huygens prat ging op zijn geletterde achtergrond. De verbeelding van emoties dient ertoe om de beschouwer mee te slepen in een virtuele werkelijkheid.

Waarin was Rembrandt heel erg goed, volgens zijn leerling Samuel van Hoogstraten?

Schilderen emoties, neerzetten compositie.
Ruimtewerking (ruimtelijkheid en houding)

Welk traktaat publiceerde Van Hoogstraten?

Inleyding tot de hooge schoole der schilderkunst, het omvangrijkste geschrift dat een indirect product van Rembrandt werkplaats kan worden genoemd.

Hoelang was Samuel van Hoogstraten in het atelier van Rembrandt?

1642-1647

Beroemd zijn de uitspraken van Van Hoogstraten over de Nachtwacht, waar heeft hij kritiek op en wat bewondert hij in dit werk

Hij heeft kritiek dat sommige gezichten niet te zien zijn omdat zij in het halfduister zijn gelaten.
Hij prijst het stuk om de compositie, het is niet statisch maar vertoont ruimtelijke eenheid en is het driedimensionaal.

Welke middelen had Rembrandt volgens Van Hoogstraten en Weststeijns tot zijn beschikking om zijn publiek te overtuigen?

In het licht van deze opvatting over emoties en levensechtheid moet ook een uitspraak van Vondel worden begrepen die in 1641 Rembrandt aanspoort de stem van Dominee C.Anslo te schilderen. Net als de redenaar de figuren in zijn betoog moest opvoeren als waren zij daar, moest de schilder de lichaamsbeweging en het stemgeluid van de personages suggereren. Rembrandt streeft Anslo weer te geven als hij zich van zijn lessenaar afwendt naar zijn toehorende vrouw.

Vermeld Van Hoogstraten zijn meester veel?

Slechts zelden, en wel om hem te prijzen voor zijn kwaliteiten in het schilderen van huid en lichtreflecties.

Op welke punten komt Van Hoogstraten overeen met Huygens in zijn uitspraken over Rembrandt

De wijze waarop Rembrandt hartstochten uitbeeldt, voor Van Hoogstraten staat het uitbeelden bovenaan in de hiërarchie van onderwerpen in de schilderkunst
Beiden benadrukken hun eigen geletterde achtergrond
De gelijkschakeling van beeldende kunst en literatuur.

Typerend voor Rembrandts late werk zijn statische figuren, bijvoorbeeld bij Haman en Ahasveros bij het feest van Esther. Waarom?

Omdat hij de gemoedsbewegingen juist met steeds MINDER lichaamsbewegingen probeerde te suggereren.

Van Hoogstraten vermelde Rembrandt zelden, wat vermeldt hij wel?

Om hem te prijzen, voor zijn kwaliteit in het schilderen van huid- en lichtreflectie. Als vakman is hij onder de indruk van Rembrandts compositie.

Wat kenmerkt het traktaat Inleyding tot de hooge schoole der schilderkonst van Samuel van Hoogstraten?

Indirect product werkplaats Rembrandt
Prijst Rembrandt voor kwaliteiten in schilderen van huid- en lichtreflecties.

Overtuigen toeschouwer
Schilderachtig illusionisme

Wat is het beroemdste citaat van Van Hoogstraten?

Dit gaat over de Nachtwacht. Ondanks de 'berisping' (sommige van de gezichten zijn immers in het halfduistere slecht te zien) is Van Hoogstraten diep onder indruk van Rembrandts compositie: in tegenstelling tot de meeste schuttersstukken waarin de figuren op een rij worden neergezet, vertoont dit werk ruimtelijke eenheid.

Welke middelen gebruikt Rembrandt om zijn publiek emotioneel te raken, te overtuigen

Suggereren van beweging en geluid
In zijn latere werk beeldt hij gemoedsbewegingen uit met minder lichaamsbewegingen

Van Hoogstraten schreef over retorische aspecten, maar ook over technische en stilistische aspecten en is daarmee een belangrijke bron voor Van de Wetering. Van de Wetering focust op het schilderkunstig illusionisme. een voorbeeld is de term 'kenlijkheid' (herkenbaarheid). Wat bedoelde Van Hoogstraten hiermee?

-Van Hoogstraten stelt dat ruimtewerking niet alleen met contrast van kleur en toon kan worden verkregen.
-Voor de onderdelen die het meest op de voorgrond worden verbeeld, moet de structuur van de verflaag de oppervlakte van het afgebeelde navolgen.
-Het gaat om de rulheid van de verf.

Wat bedoelt Van Hoogstraten met 'zwierich van sprong' mbt de Nachtwacht?

Rembrandt kon 24 figuren en hond weer geven in een complexe situatie.
Overtuiging, driedimensionale choreografie.

Wat was volgens Van Hoogstraten een groot verdienste van Rembrandt?

Het schilderen van hartstochten.

Wat bedoelde Van Hoogstraten met 'houding'?

Van Hoogstraten beschrijft met deze term de verhouding tussen lichte en donkere tinten op het schilderij. Houding illustreert dat een aantrekkelijke compositie in de 17e eeuw niet los te zien was van de suggestie van ruimte (het naar voren komen en wegwijken van de voorstelling). De schilder kan dmv verhoudingen tussen tonen ruimtelijkheid suggereren.

Welke opsomming geeft Van Hoogstraten over Nederlandse meesters en hun specifieke kwaliteiten?

Lucas van Leyden zou zich hebben gefocust op 'zedicheit' (vroomheid), Rubens op 'rijklijke ordinantien'(composities van veel figuren) en Anthony van Dyck op 'bevallijkheit' (gratie).

Welke techniek gebruikt Rembrandt om zijn werken kenlijk te maken, bijvoorbeeld ruimtewerking

Volgens Van Hoogstraten niet alleen door contrast van kleur en toon maar moet ook de structuur van de verflaag de oppervlaktestructuur van afgebeelde volgen.
(Zie detail van de speer uit de Nachtwacht op blz. 25)

Welk geschrift schreef van Hoogstraten, en word wel het meest omvangrijke geschrift dat een indirect product van Rembrandts werkplaat kan worden genoemd?

Inleyding tot de hooge schoole der schilderkunst.

Wie spoorde Rembrandt in 1641 aan de 'stem van dominee Anslo' te schilderen?

Joost van den Vondel.

Welke opvatting had dichter Jan Vos over het talent van Rembrandt?

Meester in blootleggen innerlijk.
Gemoedsbewegingen in beeld die geschilderde figuren verborgen wilden houden.

Wat begrijpen we beter als we deze preoccupatie met de hartstochten onderkennen?

Sommige van Rembrandts picturale oplossingen.

Wat kenmerkt dit werk Haman en Ahasveros bij het feest van Esther?

Drie figuren verbeelding verschillende emoties
Statische figuren - typerend voor Rembrandts latere werk (1660)
Laat gemoedsbewegingen met minder lichaamsbewegingen zien.

Wat is het verhaal achter Haman en Ahasveros bij het feest van Esther?

Haman was van plan Perzische joden te doden. Dit werd verijdeld door koningin Esther.
Hij probeert zijn racune in te slikken.
Koning zint op wraak.

Voor wie was hij recentelijk een belangrijke bron?

Voor Ernst van de Wetering, wiens jarenlange onderzoek beoogt Rembrandts kunstopvattingen te reconstrueren.

Hoe kon 'ruimtewerking' worden verkregen, volgens Van Hoogstraten?

Contrast kleur en toon
Onderdelen meest op voorgrond, structuur verflaag moet oppervlaktestructuur van afgebeelde navolgen. (hemelsblauw papier nooit verwarren met hemel zelf)

Van de Wetering signaleert Van Hoogstratens preoccupatie met het overtuigen van de toeschouwer maar focust daarbij op wat?

Op het schilderkunstig illusionisme.

Leg met de term 'kenlijkheid'uit hoe Ernst van de Wetering aan de hand van Van Hoogstraten uitlegt, hoe Rembrandt de toeschouwer wist te overtuigen.

Schilderkunstig illusionisme
Je kon met verschillende kleuren én oppervlakte structuren zorgen voor contrasten.
Grove en rulle passages komen meer naar voren, nauwkeurig geschilderde delen wijken meer terug.

Hoe kan de schilder door middel van de verhoudingen tussen tonen ruimtelijkheid suggereren

Schaduwen die zich verder weg bevinden, zijn doorgaans lichter van toon dan schaduwen dichtbij.

Wat illustreert 'houding' voor de 17e-eeuwer?

Aantrekkelijke compositie is niet los te zien van suggestie ruimte (naar voren en wegwijken van voorstelling)

Suggestie ruimtelijkheid dmv verhoudingen tonen
Schaduwen verder weg bevinden doorgaans lichter van toon dan schaduwen dichterbij.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Rembrandt in perspectief De veranderende visie op de meester en zijn werk | 9789491196607 | Jaco Rutgers, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding