Rembrandt: alle schilderijen - Hofstede de Groot: Rembrandt als biljartspeler

27 belangrijke vragen over Rembrandt: alle schilderijen - Hofstede de Groot: Rembrandt als biljartspeler

Wat verschijn in 1905 van de hand van de Nederlandse kunsthistoricus Cornelis Hofstede de Groot, de assistent van Bode?

Het eerste deel van zijn tiendelige Beschreibendes und kritisches Verzeichnis der Werke der hervorragendsten holländischen Maler des XVII. Jahrhunderts, een kritische en zeer uitgebreide bewerking van de catalogus van Smith.

In 1907 verscheen Hofstede de Groots eerste deel van zijn Beschreibens und kritisches Verzeichnis der Werke der hervorragendsten hollandische Maler der XVII Jahrhunderts. Wat was zijn bedoeling hiermee?

Het was een kritische en zeer uitgebreide bewerking van de catalogus van Smith. Het was een systematische benadering van het oeuvre van de besproken schilder, gebaseerd op zijn uitgebreide verzameling met aantekeningen en foto's uit oude en recente museum en veilingcatalogi, aangevuld met zijn observaties uit eigen waarneming door heel Europa.

Wie was Cornelis Hofstede de Groot?

  • Assistent Wilhelm Bode
  • Gaf in 1905 eigen catalogue raisonné Rembrandt uit.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

In 1907 verschijnt het 1ste deel van Hofstede de Groots 10-delige Beschreibendes und kritisches Verzeichnis der Werke der hervorragendsten holländischen Maler des XVII Jahrhunderts, dit is een bewerking van de catalogus van Smith. Hij liet zich door een aantal jonge Duitse kunsthistorici assisteren, wat was het doel van zijn catalogus

Een systematische benadering van het oeuvre van elk van de door hem besproken schilders

Hoe heette Hofstede de Groot zijn catalogus, en waarvan was het een zeer uitgebreide versie van?

Beschreibendes und kritisches Verzeichnis der Werke der Hervorragendsten hollandische Maler der XVII.Jahrhundert.Dit was een zeer kritische en zeer uitgebreide bewerking van de catalogus van John Smit.

Wat kenmerkt aanpak Cornelis Hofstede de Groot?

  • Bewerking John Smiths Catalogue raisonné
  • Kaartenbaksysteem
  • Bekeek schilderijen met eigen ogen 

Hofstede de Groot kwam tot een lijst van 675 werken van Rembrandt. Wat kun je hierbij opmerken?

-Hofstede de Groot was zich er volledig van bewust dat zich op deze lijst ook kopieën, vervalsingen en foutieve toeschrijvingen moesten bevinden. Sommige van de door hem opgenomen werken, had zij net zo min als Smith in het echt gezien en kende hij slechts uit primaire bronnen, uit beschrijvingen in veilingcatalogi of van foto's.
-Van 675 schilderijen kon hij de actuele verblijfplaats opgeven, of hij had ze met eigen ogen gezien. Deze hield hij voor echte Rembrandts.

Wat stond De Groot met deze catalogus voor het oog, en waar was het op gebaseerd?

Hem stond een systematische benadering van elk oevre van de door hem besproken schilderijen gebaseerd op zijn uitgebreide verzameling met aantekeningen, foto's uit musea's en veilingcatalogi, aangevuld met eigen waarnemingen door heel Europa, en vanaf 1908 ook de Verenigde Staten.

Waarin resulteerde Hofstede de Groots aanpak?

In het geval van Rembrandt in een lijst met 988 nummers, waarvan sommige onderverdeeld waren in varianten. Hij was zich er volledig van bewust dat zich hieronder kopieën, vervalsingen en foutieve toeschrijvingen  moesten bevinden.

Wat kun je vertellen over de ordening die Hofstede de Groot toepaste?

Allereerst ordende hij de werken telkens in een vaste volgorde: Bijbelse Geschiedenis (Oude en Nieuwe testament), mythologie, wereldlijke geschiedenis, allegorie, genre, portret (beginnend met de zelfportretten), landschap, stilleven, onbekende onderwerpen.
Ook nam hij een chronologische lijst op met de gedateerde werken, die als het ware de ruggengraat konden vormen van het toegeschreven oeuvre en van de stilistische ontwikkeling van de schilder.

Wat merkte De Groot op in de inleiding van het eerste deel van het Verzeichnis op over Smith?

Door de beperkingen van transport in Smith zijn tijd van voor de fotografie, kon hij natuurlijk nooit alle werken hebben kunnen zien van zijn catalogus.

Wat kenmerkt de catalogus Verzeichnis van Cornelis Hofstede de Groot?

  • Systematische benadering oeuvre schilders, gebaseerd uitgebreide verzameling aantekeningen en foto's, uit catalogi en op basis eigen waarneming.
  • Voordelen: fotografie en mogelijkheden reizen. 

Hoeveel werken beschouwde Hofstede de Groot als een 'echte' Rembrandt?

675 werken waarvan hij de actuele verblijfplaats kon opgeven of die hij met eigen ogen had aanschouwd. Daarmee was het aantal aan Rembrandt toegeschreven schilderijen sinds de publicatie van Smith meer dan verdubbeld.

Wat waren de kritieken op het werk van Hofstede de Groot?

- de kwaliteitsverschillen tussen de aan Rembrandt toegeschreven werken waren zo groot dat ze onmogelijk allemaal van Rembrandt konden zijn, zelfs als men rekening hield met zijn artistieke ontwikkeling.
- Van veel leerlingen van Rembrandt kennen we nauwelijks of geen gesigneerde werken, hetgeen er op zou moeten duiden dat hun werken onder de naam van Rembrandt in omloop zijn.

Hofstede de Groot heeft voor Rembrandt een lijst met 988 nummers, waarvan hij erkend dat er kopieën, vervalsingen en foutieve toeschrijvingen tussen moeten zitten. Om een ordening aan te brengen had hij een systematiek ontwikkeld, welke

  1. Ordening in een vaste volgorde: Bijbelse geschiedenis (eerst oud dan nieuw), mythologie, wereldlijke geschiedenis, allegorie, genre, portret, landschap, stilleven, onbekende onderwerpen.
  2. Achterin een chronologische lijst met gedateerde werken
  3. Lezer kon zien of de samensteller het schilderij had gezien of alleen uit een beschrijving kende (zelf gezien titel in hoofdletters gedrukt)

Waarom vergeleek Hofstede de Groot Rembrandt met een biljartspeler?

Volgens Hofstede de Groot  had zelfs Rembrandt, de beste biljartspelers, ook wel eens dagen waarop hij minder goed presteerde.
Hij maakte de vergelijking om de de kritiek van de 'leunstoelgeleerden' op zijn werk te pareren

Welk systematiek had De Groot ontwikkeld om de 988 schilderijen van Rembrandt te ordenen?

-Allereerst ordende hij de  werken  telkens in vaste volgorde: Bijbelse geschiedenis(oude-,nieuwe testament), mythologie, wereldlijke geschiedenis, allegorie, genre, portretten (beginnende met zelfportretten v.d. schilder).
-Achterin nam hij een chronologische lijst met gedateerde werken op
-Belangrijk was het of De Groot een schilderij had gezien: in dat geval was de titel van het schilderij in hoofdletters gedrukt.

Hofstede de Groot bekent dat hij tot de etwas weitherzige Gruppe van Rembrandt onderzoekers behoort, wat bedoelt hij hiermee, denk eraan dat hij 675 werken voor echt houdt

Deze onderzoekers zijn erop uit om Rembrandts oeuvre te vergroten gebruik makend van een gezonde dosis kritiek

Wat was de kritiek van de kamergeleerden op de werkwijze van De Groot?

-Ze beweerden dat het verschil in kwaliteit tussen schilderijen zo groot was dat ze onmogelijk allemaal aan de meester konden worden toegeschreven.
-Veel schilderijen van leerlingen waren niet gesigneerd, wat moest wijzen dat hun werken --onder de naam van Rembrandt in omloop zouden zijn.

Wat was het uitgangspunt van het Verzeichniss van Cornelis Hofstede de Groot?

Bewerking John Smiths A catalogue raissonné
  • 33 Nederlandse schilders
  • 7 Nederlandse kunstenaars (Hals, Vermeer - die kregen juist geen aandacht Smith!)  

Tegenover deze groep staat de Hyperkritik van eine mehr skeptische Gruppe, wat doet volgens Hofstede de Groot deze groep

Deze wil onechte of mindere werken uit het gecodificeerde oeuvre te schiften en deze toe te schrijven aan leerlingen van Rembrandt

Wat bracht De Groot hier tegen in?

-Dat zelfs de beste schilder, net als de biljartspeler, ook wel eens een slecht dag had. Altijd was er sprake van tijdelijke terugval en van mindere periode.
-van Bol, Flinck, Eeckhout en Maes durven we aardig te zeggen wat ze geschilderd hebben, maar het is ondenkbaar dat de mindere leerlingen verwart zouden worden met de meester.

Welke bezwaren hadden de Hyperkritiker tegen Hofstede de Groot

  1. De kwaliteitsverschillen tussen de aan Rembrandt toegeschreven werken waren zo groot dat ze onmogelijk allemaal van hem konden zijn
  2. Van veel van Rembrandts leerlingen kennen wij nauwelijks gesigneerde werken zodat ze wel onder zijn naam in omloop moesten zijn gebracht

Welke systematiek paste Hofstede de Groot toe om orde te brengen in het oeuvre van Rembrandt en andere schilders?

Ordening in:
  1. Bijbelse geschiedenis (OT, NT)
  2. Mythologie
  3. Wereldlijke geschiedenis
  4. Allegorie
  5. Genre
  6. Portret (begint met zelfportret schilder)
  7. Landschap
  8. Stilleven
  9. Onbekende onderwerpen
Achterin - chronologische lijst met gedateerde werken.        

Welk argument gebruikt Hofstede de Groot tegen de critici

Er bestaat geen enkele menselijke activiteit die zich ononderbroken ontwikkeld van onvolkomen naar volkomen. Er is altijd sprake van terugval, dus ook bij Rembrandt.
Wat betreft de leerlingen, van de besten kan men zeggen wat ze geschilderd hebben, van de minder getalenteerde is het ondenkbaar dat hun werk zou kunnen doorgaan voor dat van Rembrandt

Hoe gaf Hofstede de Groot aan dat hij het schilderij met eigen ogen had gezien?

Titel schilderij in hoofdletters

Wat bracht Hofstede de Groot in tegen alle kritiek?

  • Ook Rembrandt kon mindere dagen hebben
  • Van de beste leerlingen weten we wat ze hebben geschilderd. Rest kan niet voor Rembrandt doorgaan. 

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo