Startpagina / Samenvattingen / Rembrandt in perspectief De veranderende visie op de meester en zijn werk / rembrandt-hollandse-eeuw

De Gouden Eeuw en Rembrandt - Historiografische traditie

Q: Uit welke 2 delen van Thoré is de plaats van Rembrandt als beste schilder op te maken en uit welk artikel.

De delen Musées de la Hollande uit 1858 en 1860 en het artikel in de Gazette des Beaux Artz.

38 belangrijke vragen over De Gouden Eeuw en Rembrandt - Historiografische traditie

Théophile Thoré heeft als eerst een hiërarchie aangebracht in de waardering voor de Hollandse schilderkunst die nog steeds wordt gebruikt. Ook bracht hij een rangorde in de 17de-eeuwse schilders aan, welke

Rembrandt
Frans Hals
Johannes Vermeer
Rest beginnend met de realisten

Uit welke 2 delen van Thoré is de plaats van Rembrandt als beste schilder op te maken en uit welk artikel.

De delen Musées de la Hollande uit 1858 en 1860 en het artikel in de Gazette des Beaux Artz.

Théophile Thoré heeft als eerste een duidelijke hiërarchie aangebracht in de waardering voor de Hollandse schilderkunst van de Gouden Eeuw. In Musées de la Hollande (1858-1860) wordt de 1e plaats ingenomen door Rembrandt, gevolgd door Frans Hals en Vermeer en daarna de Hollandse realisten. Thoré waardeert Rembrandt als nabootser van de werkelijkheid bij uitstek. Hoe werd er tussen 1700 en 1800 gedacht over de rangorde van de 17e eeuwse Hollandse meesters?

Rembrandt had toen weliswaar een prominente positie, maar hij werd toch vooral gezien als een van de belangrijkste meesters en niet als dé belangrijkste. Hij deelde deze positie met fijnschilders zoals Gerard Dou en Frans van Mieris de Oude, en met de Italianisanten, zoals Nicolaes Berchem en Philips Wouwerman (en niet met Hals en Vermeer, die als ontdekkingen van Thoré moeten worden beschouwd).
NB. de in de 18e eeuw zo gewaardeerde fijnschilders en Italianiserende landschapsschilders werden door Thoré juist weer lager ingeschat.

Wat is op te maken uit de twee delen van zijn onvolprezen Musées de la Hollande, die respectievelijk in 1858 en 1860 verschenen onder het pseudoniem William Bürger en uit zijn baanbrekende artikel over Johannes Vermeer?

Dat de eerste plaats wordt ingenomen door Rembrandt, waarna Frans Hals en Vermeer volgen met de rest op gepaste afstand: te beginnen met de zogenoemde Hollandse realisten, de schilders die met hun stillevens, landschappen en genrestukken de indruk wekken hun directe omgeving weer te geven.

Onder welk pseudoniem schreef Thore Musees de la Hollande.

William Burger.

Wat zijn het belangrijkste verschillen met de rangorde uit de 18de eeuw

Rembrandt was niet de belangrijkste schilder maar één van de belangrijkste. Deze positie deelde hij met fijnschilders en italianisanten.

In hoeverre kan een hiërarchie van meesters in Rembrandts eigen tijd aan de hand van bronnen gereconstrueerd worden? Hoe wordt dit geïllustreerd?

Nauwelijks. Voor zover er überhaupt over werd nagedacht zal die bovendien aan verandering onderhevig geweest zijn gezien de ontwikkelingen in de schilderkunst in de loop van de 17e eeuw.
-Een illustratie hiervan zijn de dagboekaantekeningen van Constantijn Huygens uit ca. 1630, waaruit duidelijk wordt dat hij Rembrandts talent al vroeg herkende en bemiddelde bij een opdracht voor de stadhouder. Op zijn lijst met 'vermaarde meesters dezer nederlanden' uit 1647 (kandidaten voor de decoratie van de Oranjezaal) komt Rembrandt echter niet voor.

In 1829 stelde John Smith een oeuvrecatalogus samen en aan 33 canonieke Hollandse schilders wijdt hij een sectie, een eeuw later wordt een tentoonstelling gehouden in Burlington House over Dutch Art 1450-1900, welke verschillen zijn er tussen deze tentoonstelling en het werk van Smith

Minder aandacht voor het werk van fijnschilders en italianisanten dan bij Smith
Schilders worden tentoongesteld die nog niet door Smith genoemd worden zoals: Hals, Vermeer, Paulus Potter en Hendrick Avercamp
Rembrandt is bij de tentoonstelling de dominante vertegenwoordiger van de 17de-eeuwse schilderkunst

Waar ging het artikel in de Gazette des Beaus arts van Thore over en wat werd hieruit opgemaakt.

Het artikel ging over Johannes Vermeer, en er is op uit te maken dat de beste schilder Rembrandt is en dat Hals en Vermeer volgen met op gepaste afstand de de zogenaamde Hollandse realisten.

Hoe veranderde het beeld van de top van de Hollandse schilderkunst gedurende de 19e eeuw, en waar blijkt dit uit (2)?

-Aan het begin van de 19e eeuw lag de nadruk nog op de fijnschilders en Italianisanten (Jan en Andries Both, Philips Wouwerman). Dit weten wij uit de oeuvrecatalogi van kunstkenner en kunsthandelaar John Smith (v.a. 1823).
-Aan het begin van de 20e eeuw verschoof het zwaartepunt van de fijnschilders en Italianisanten weer naar Rembrandt (nr1!), Frans Hals, Johannes Vermeer, Paulus Potter en Hendrick Avercamp. Dit blijkt uit de tentoonstelling Dutch Art 1450-1900 in Burlington House (1929)

Hoe moeten Hals en Vermeer worden beschouwd?

Als ontdekkingen van Thoré. Vóor diens publicaties was voor hun werk weinig interesse. De in de achttiende eeuw zo gewaardeerde fijnschilders en Italianiserende landschapsschilders werden door Thoré juist weer veel lager ingeschat.

Wilhelm Martin bouwde zijn 2 delig overzichtswerk De hollandsche schilderkunst in de 17e eeuw (1935) geheel op rondom Hals en Rembrandt. Wat was zijn visie?

Rembrandt was voor hem den grootsten onzer schilders en de uitgesproken burgerlijke, onafhankelijke, realistische Hollandse meester, maar bovenal de schilder van het innerlijk.

Tot halverwege de 19de eeuw is er geen specifieke hiërarchie van Hollandse meesters, ook wordt er tot dan geen onderscheid gemaakt tussen Vlaamse en Hollandse kunst. Door Thoré en Eugène Fromentin worden de Hollandse meesters tegenover de Vlaamse geplaatst. Volgens Fromentin was het jaar 1609 beslissend voor de kunst in beide gebieden. Waarom

Met het sluiten van het 12-jarig bestand ontstond het Hollandse volk en daarmee de kunst, ook keerde Peter Paul Rubens in dat jaar terug naar België waardoor de Belgische kunst een nieuwe richting insloeg.

Een specifieke hiërarchie van Hollandse meesters was eerder dan halverwege de 19e eeuw niet aan de orde. Een onderscheid tussen de Vlaamse en Hollandse kunst werd pas in de 2e helft van de 19e eeuw gemeengoed na de afscheiding van België (1830). Door wie en hoe werd toen dit onderscheid gemaakt?

-Door Eugene Fromentin - Les maitres d'autrefois Belgique-Hollande (1876). Volgens Fromentin was het jaar 1609 beslissend voor de kunst in beide gebieden. Met het sluiten van het 12-jarig bestand (1609-1621) ontstond nl. het Hollandse volk en daarmee de Hollandse kunst, terwijl met de terugkeer van Rubens uit Italië in dat jaar de Belgische kunst een nieuwe richting kreeg.
-De Hollandse schilders stelden zich, volgens Fromentin, tevreden met om zich heen kijken, wat leidde tot het geprezen realisme, terwijl de Vlamingen zich bezighielden met het verbeelden van de verhalen uit de Bijbel en de antieke mythologie.

Waaruit blijkt dat het beeld van de top van de Hollandse schilderkunst van de zeventiende eeuw aan verandering onderhevig is?

Uit de oeuvrecatalogi die de Engelse kunstkenner en handelaar John Smith vanaf 1829 samenstelde. Hij wijdde aan 33 canonieke Hollandse schilders een sectie in zijn achtdelige werk.
Precies een eeuw later ontbraken vele meesters die nog bij Smith een plek hadden op de tentoonstelling Dutch Art 1450-1900, gehouden in Burlington House in Londen.

Wanneer krijgt Rembrandt de onaantastbare positie die hij heden ten dage nog heeft? Waarin zien we dat terug?

-Pas in de loop van de 19e eeuw. Voor de schilderkunst van de 17e eeuw was 'realisme' het sleutelwoord, en Rembrandt was daarvan de grootste vertegenwoordiger.
-We zien dat terug in de inrichting van musea en tentoonstellingen en in kunsthistorische overzichtswerken

Wat waardeert Thoré aan Rembrandt?

Hoe hij de werkelijkheid nabootst.

In de 17de eeuw kent men nog niet zo'n hiërarchie onder de schilders. Constantijn Huygens prijs Rembrandts talent in 1630 en geeft hem in 1632 de opdracht om voor de stadhouder een aantal schilderijen te maken, in 1647 ontbreekt Rembrandts naam op het lijstje van schilders die door Huygens gekozen zijn voor de decoratie van de Oranjezaal van Huis Den Bosch, wat is hiervan de reden

Rembrandts manier van schilderijen was waarschijnlijk niet meer in overeenstemming met de mode

Wat was de tussen 1700 en 1800 de rangorde van de 17e eeuwse schilders

Rembrandt had toen wel een prominente positie zowel in kunstliteratuur als in verzamelingen, maar werd niet gezien als de belangrijkste meester, maar één van de.

Wat was de mening van Johannes van Vloten over Rembrandt in zijn Nederlands Schilderkunst van de 14e tot de 18e eeuw voor het Nederlandse volk geschetst uit 1874?

Rembrandt was voor Van Vloten de kunstenaar die boven allen uitblonk en hij werd niet zozeer met andere Hollandse kunstenaars vergeleken, maar met zijn grote Vlaamse collega Rubens. Rubens was volgens Van Vloten vol uitwendig, Rembrandt vol innerlijk leven, wat uiteraard het hoogste goed was. Hij baseerde die kwalificatie van Rembrandt in de eerste plaats op zijn gebruik van licht.

Wanneer krijgt Rembrandt de onaantastbare positie die hij heden ten dagen nog heeft?

Pas in de loop van de negentiende eeuw. Er verschijnen overzichten over de Nederlandse schilderkunst van diverse auteurs waarin Rembrandt een prominente plaats inneemt.

In de 19de eeuw krijgt Rembrandt de positie die hij vandaag nog heeft, Gustav von Waagen beschouwt Rembrandt als beste Hollandse meester alleen nog overtroffen door Rubens die hij als belangrijkste vertegenwoordiger van de Nederlanden zag. Thoré en Fromentin beoordelen de Hollandse schilderkunst als zelfstandige school. Zij schatten Rembrandt als hoogste in, waarom

Vanwege zijn realisme, karaktervolle eenvoud en diepgang

Wanneer kwamen Rembrandts tijdgenoten weer uit zijn schaduw tevoorschijn?

Pas tijdens het Rembrandt Research Project (Bob Haak in Hollandse schilders in de Gouden Eeuw (1984).

Wat was voor de schilderkunst van de 17de eeuw het sleutelwoord

Realisme

Welke schilders werden door Thoré juist weer lager ingeschat?

Fijnschilders
Italianiserende landschapschilders.

Théophile Thoré bracht zijn overzichtswerk uit rond 1858. Waarin verschilt zijn opvatting over rangordes met de gangbare uit 1700 -1800?

Théophile Thoré

Rembrandt de beste
Sloeg fijnschilders en Italianisanten minder aan.

1700 - 1800
Rembrandt niet de belangrijkste
Ook waardering

Fijnschilders Van Mieris de Oude, Gerard Dou.
Italianisanten: Nicolaes Berchem.

Meer waardering Hals en Vermeer

Welke schilders waren in de oeuvrecatalogus van John Smith te zien maar ontbraken op de tentoonstelling Dutch Art?

Adriaen van der Werff
Italianisanten: Jan en Andries Both, Philips Wouwerman
Nicolaes Berchem.

Is in de tijd van Rembrandt de hierarchie van meesters aan de hand van bronnen te reconstueren.

Nee, bovendien zal deze aan verandering onderhevig zijn, gezien de ontwikkeling van de schilderkunst in de loop van de 17e eeuw.

Toen Huygens in 1647 een lijst moest maken van schilders voor de decoratie van huis ten Bosch, stond Rembrandt hier toen op?

Nee, hoewel Huygens hem in zijn dagboek al vroeg opmerkte als talentvol schilder.

Wanneer werd een onderscheid gemaakt tussen de Vlaamse en Hollandse kunst?

In tweede helft 19e eeuw (na 1850)
(België afgescheiden van Nederland)

Waarom was 1609 beslissend voor de kunst in Belgie en Holland, volgens Eugene Fromentin?

Twaalf jarig bestand ==> ontstaan Hollandse volk en kunst.
Terugkeer Peter Paul Rubens uit Italië naar België. Nieuwe richting Belgische kunst. |

Waarom was het voor 1850 nog geen gemeengoed om over de Hollandse schilderkunst van de Gouden Eeuw twee spreken?

Belgie scheidde zich later af van Nederland.
Thoré en Fromentin benoemden in toen pas specifieke burgerlijke kwaliteiten Hollands realisme.

1876 - Fromentin plaatste Hollandse meesters tegenover Belgen.

Waaruit bleek dat Rembrandt in jaren veertig minder populair was geworden?

Hij stond niet op lijstje Constantijn Huygens met schilders die in aanmerking kwamen voor schilderen scenes uit Christus Passie voor Oranjezaal Huis ten Bosch
Rembrandt schilderijen kwamen waarschijnlijk niet overeen met de laatste mode.

Wat was de opvatting van de Duitse kunsthistoricus Gustav von Waagen over Rembrandt?

Rembrandt beste Hollandse meester
Rubens belangrijkste vertegenwoordiger in Nederlanden als geheel.

Wat waardeerden de Franse kunstcritici Théophile Thoré en Eugene Fromentin in Rembrandt?

Realisme
Karaktervolle eenvoud, diepgang
Als hoogste ingeschat

Benoem een verdienste van Thoré en Fromentin?

Beoordeling Hollandse schilderkunst als zelfstandige school.
Zorgden met hun publicaties voor waardering breed publiek Hollandse meesters en Rembrandt in het bijzonder.

Hoe waardeerde wilhelm Martin, destijds directeur Mauritshuis het werk van Rembrandt?

De grootste schilder
Uitgesproken burgerlijke onafhankelijke realistische Hollandse meester
Schilder innerlijk.
Meest aangrijpend: Terugkeer van de Verloren Zoon.

Wie traden in de voetsporen van Wilhelm Martin wat betreft waardering voor Rembrandt?

Jacob Rosenberg
Seymour Slive

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Rembrandt in perspectief De veranderende visie op de meester en zijn werk | 9789491196607 | Jaco Rutgers, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding