Startpagina / Samenvattingen / Rembrandt in perspectief De veranderende visie op de meester en zijn werk / rembrandt-rembrandts-piles

Zoo eigenzinnig in zyne verkiezingen': Rembrandt in de ogen van tijdgenoten, 1630-1730 - De bizarre Rembrandt: internationale roem

Q: Wat schreef John Elsum in 1700 over Rembrandts ruwe penseelvoering en houding?

-'De ware kunst is het verbergen van de kunst' ( Ars est celare artem ). Deze opmerking werd traditioneel in verband gebracht met Titiaans schetsmatige penseelvoering. -Juist gespeelde nonchalance werd nastrevenswaardig, in de 17e eeuw ook in de Hollandse burgersamenleving en benadrukt in een artistieke context. Het lijkt niet onmogelijk dat ook Rembrandt heeft gestreefd naar het verbergen van grote kunstvaardigheid achter de schijn van ruwe schoonheid.

51 belangrijke vragen over Zoo eigenzinnig in zyne verkiezingen': Rembrandt in de ogen van tijdgenoten, 1630-1730 - De bizarre Rembrandt: internationale roem

Wat zorgde voor oververhitting, zodat schilders wiens economische verwachtingen niet uitkwamen hun succes buitengaats beproefden?

De groei van de Nederlandse kunstmarkt.

Wat is de oorzaak dat Nederlandse schilders gedurende de 17de eeuw naar het buitenland vertrokken

De groei van de Nederlandse kunstmarkt

Hoe beoordeelt de Piles Rembrandt in zijn Weegschaal van schilders (1708) ?

-De Piles was vol lof over het kleurgebruik van Rembrandt en vergelijkt hem met Titiaan, het grote voorbeeld vanaf de 16e eeuw.
-In de weegschaal geeft De Piles cijfers voor compositie, tekening, kleurgebruik en expressie. Rembrandt behoort tot de subtop, hij scoort slecht op tekenkunst.

Beschrijf de kritiek van Filippo Baldinucci op Rembrandt en zijn werk?

Filippo kende Rembrandt van 2 collecties in Rome en Florence, maar sprak zijn afkeur uit over De Nachtwacht v.w. de verwarde compositie (figuren waren moeilijk te onderscheiden). Hij verweet Rembrandt ook het sociale decorum niet te respecteren (verleende soms geen auditie aan vorsten) en hij bezocht soms plekken van publieke verkoping om schilderachtige voorwerpen te kopen. Filippo meende daarbij dat Rembrandt op iedereen neerkeek. Rembrandts eigenzinnige presentatie was, in Baldinucci's opvatting, gekoppeld aan zijn idiosyncratische schilderwijze.

Welke kritiek had Filippo Baldinucci op Rembrandt?

Koppeling schilderwijze aan gebrek sociaal decorum: eigenzinnig als persoon en schilder.
Nachtwacht verwarde compositie
Provinciaalse achtergrond
Meer waardering prenten.

In 1715 verwerpt Jonathan Richardsons in zijn An essay on the theory of painting het schema van De Piles. Wat is zijn kritiek?

Hij vond dat een beter beeld zou ontstaan als elementen als gratie en grandeur ook werden beoordeeld.

Fransman André Félibien zag de tekortkomingen van Rembrand, maar was toch positief over zijn ruwe manier. Hoe verantwoorde hij deze werkwijze?

Optisch fenomeen. Werken vanaf een afstandje bekijken.

In 1686 portretteerde Filippo Baldinucci in zijn beschrijving van de kopergraveerkunst Rembrandt. Wat was zijn kritiek?

Hij sprak zijn bijzondere afkeur uit over de nachtwacht vanwege de verwarde compositie waarin de figuren moeilijk van elkaar te onderscheiden zijn. Hij ging hierbij af op het oordeel van de Deense Bernhard Keil.
Baldinucci verweet Rembrandt het sociaal decorum niet te respecteren.
Rembrandts presentatie was gekoppeld aan zijn idiosyncratische schilderwijze. hij was evenals onaangepast en anders in zijn doen en laten, en zeer extravagant in zijn wijze van schilderen. Hij ontwikkelde een manier die helemaal de zijne was, geheel zonder duidelijke contourlijnen, in zeer vormeloze, grove penseelstreken, die met zeer krachtige donkere tinten over elkaar aangebracht zijn.

Wat schreef John Elsum in 1700 over Rembrandts ruwe penseelvoering en houding?

-"De ware kunst is het verbergen van de kunst" (Ars est celare artem). Deze opmerking werd traditioneel in verband gebracht met Titiaans schetsmatige penseelvoering.
-Juist gespeelde nonchalance werd nastrevenswaardig, in de 17e eeuw ook in de Hollandse burgersamenleving en benadrukt in een artistieke context. Het lijkt niet onmogelijk dat ook Rembrandt heeft gestreefd naar het verbergen van grote kunstvaardigheid achter de schijn van ruwe schoonheid.

Beschrijf het verschil tussen de verklaringen van Felibien en De Piles voor Rembrandts idiosyncratische wijze van schilderen?

Felibien probeert Rembrandts persoonlijke wijze met een optisch fenomeen te verklaren. de atmosfeer die zich tussen toeschouwer en schilderij vormt, zorgt ervoor dat wat van dichtbij een wanorde lijkt, van de juiste afstand bezien overtuigend is (een idee oorspronkelijk ontwikkeld oor Leonardo da Vinci).
De Piles merkt de specifieke penvoering op van Rembrandt, ''elke lijn net elke penseelstreek in zijn schilderij, geeft aan de gezichten een levendig en levensecht effect, zodat je geraakt wordt door de waarachtigheid van zijn eigen talent." . Ook plaatste De Piles de specifieke penvoering in de context van de marktstrategieën.

Fransman Roger de Piles zag de tekortkomingen van Rembrand, maar was toch positief over zijn ruwe manier. Hoe verantwoorde hij deze werkwijze?

Context marktstrategieën van meester.

Hoe werd Rembrandts werkwijze in Italië wel getypeerd?

Als 'maniera gagliarda'. Een term die enerzijds verwijst naar een robuuste, gedurfde of energieke handeling, maar anderzijds ook naar originaliteit en inventiviteit ( een 'ingegno gagliardo' ofwel een stoutmoedige geest).

Wat valt er over Baldinucci's kritiek op te merken?

Zijn kritiek kan gekleurd zijn door zijn overtuiging dat Rembrandt het doopsgezinde geloof aanhing. Het is waarschijnlijker dat het beeld van Rembrandt als provinciaalse maar zelfbewuste meester ook in Italie een gemeenplaats werd. De eigenheid die aanvankelijk positief werd gewaardeerd, kreeg nu een negatieve connotatie.

De tocht naar Italië was met name populair omdat de klassieke beeldhouwkunst de basis vormde voor de in intellectueel opzicht meest hoogstaande schilderijen. Wat was de relatie van Rembrandt met Italië?

Rembrandt was erom berucht dat hij niet naar Italië was gereisd. In de weinige Italiaanse bronnen waarin hij genoemd wordt, keren vooral de negatieve aspecten terug van de Nederlandse kritiek in zijn werk. Toch was zijn naamsbekendheid in Italië uitzonderlijk. Hij verkreeg er zelfs enkele belangrijke opdrachten.

Waarom schatte Elsum Rembrandt zelfpresentatie op juiste waard, volgens Weststeijn?

Het simuleren van ruwheid en het verbergen van kunstvaardigheid: Elsum was misschien de enige criticus die de zelfpresentatie van Rembrandt na zijn dood op de juiste waarde schatte.
De ware kunst is het verbergen van kunst Deze uitdrukking kent zijn oorsprong in handleidingen van hovelingen (gespeelde nonchalance was nastrevenswaardig). De eerdere opmerkingen van Huygens over Rembrandts eenvoud moet mogelijk in dezelfde context worden gezien: Huygens waardeerde net name de indruk van natuurlijkheid.

Hoe verantwoorde de Engelse dichter John Elsum de werkwijze van Rembrandt?

Hij verborg zijn kunst dmv ruwheid.
Verwijzend naar code wenselijk gedrag hovelingen. Gespeelde nonchalance.

Wat weerspiegelt deze term misschien wel?

Rembrandts beruchte eigenwijsheid qua lijnvoering en onderwerpkeuze.

Waar verwijst maniera gagliarda bij Rembrandt naar

Zijn eigenwijsheid qua lijnvoering en onderwerpkeuze

Wat verweet Flilppo Baldinucci, een Florentijnse abt?

Dat Rembrandt het sociale decorum niet respecteerde. Hij meende dat Rembrandt 'op iedereen neerkeek'.

In 1686 portretteerde Filippo Baldinucci Rembrandt, in zijn kritische beschrijving van de kopergraveerkunst. Wat was zijn kritiek?

-Hij sprak zijn bijzondere afkeur uit over de Nachtwacht vanwege de verwarde compositie waarin de figuren moeilijk van elkaar te onderscheiden zijn. Hij ging hierbij af op het oordeel van de Deense Bernhard Keil.
-Baldinucci verweet Rembrandt het sociaal decorum niet te respecteren: hij verleende geen audiëntie aan bezoekende vorsten en was ook anderszins onaangepast in zijn gedrag en zijn schilderkunst
-Rembrandts eigenheid, die eerder positief werd gewaardeerd, kreeg bij Baldinucci een negatieve connotatie

Filippo Baldinucci schrijft een boek met levensbeschrijvingen van Europese meesters, Rembrandt is de enige Noord-Europese kunstenaar die hij in zijn biografie opneemt, hij kende zijn werken in twee collecties in Rome en Florence maar spreekt vooral zijn afkeur uit over de Nachtwacht, op welke punten heeft hij kritiek

Verwarde compositie, figuren zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden
Hij respecteerde niet het sociale decorum, als hij aan het werk was dan liet hij zich door niemand storen zelfs niet door vorsten
Hij kocht bizarre kledingstukken die hij schilderde en volgens Baldinucci is dit een bewijs dat hij op iedereen neerkeek
Hij was volks en smerig en onaangepast
Hij ontwikkelde een eigen vorm van schilderen en etsen die afweek van de geldende kunstopvatting

Waarom is de naamsbekendheid van Rembrandt in het buitenland bijzonder?

Hij had niet in Italië gereisd, terwijl andere kunstenaars dat wel hadden gedaan. (Rubens, Van Dyck, Van Laer)

Welke opdrachten kreeg Rembrandt uit Italië?

Altaarstuk kapel Genua (niet geleverd)
Aristoteles bij buste van Homerus (1652) - Don Antonio Ruffo.

André Félibiens schrijft een werk over de belangrijkste oude en moderne schilders, dit 10-delig werk ontstond tussen 1666-1668 en reflecteert de smaak van de nieuwe academisch in Parijs en Rome. Ook Rembrandt komt aan bod in dit werk, hoe oordeelt Félibiens over Rembrandt

Hij zegt als eerste dat de ruwe manier van schilderen een bewuste stellingname ten opzichte van de fijne gangbare werkwijze was
Hij waardeert Rembrandts portretten door de ruwe werkwijze krijgen deze een effect van ruimtelijkheid als men ze op een juiste afstand bekijkt

Waar keert Rembrandt vermeend idiosyncratische werkwijze ook terug?

In Franstalige kritiek. Maar André Félibien was overwegend positief in zijn oordeel over Rembrandt en analyseerde als eerste zijn 'ruwe manier' als een bewuste stellingname ten opzichte van de 'fijne' werkwijze.

Wat was de kritiek van Andre Felibiens in zijn 'Gedachtenwisselingen over leven en werk van de belangrijkste oude en moderne schilders' (1666-1688)?

-De gedachtenwisselingen reflecteren de smaak van de nieuwe academies in Parijs en Rome. Felibiens was desondanks overwegend positief in zijn oordeel over Rembrandt en analyseerde als eerste zijn ruwe manier als een bewuste stellingname ten opzichte van de fijne werkwijze.
-Hij benadrukt het concept houding: de juiste verhouding tussen gradaties van toon en kleur die hij eenheid noemt: een relatieve eenheid van kleuren en hun onderlinge menging dragen sterk bij aan het bewerkstelligen van kracht en levensechtheid in schilderijen. Een grotere of kleinere afstand van het werk heeft veel invloed op het effect van een dergelijke eenheid.

Een andere verklaring voor Rembrandts penseelvoering levert Roger de Piles die zijn oordeel vormt aan de hand van Rembrandts etsen, welke

Hij waardeerde de etsen om hun chiaroscuro en lijnvoering die de gezichten een levensecht effect geven. Hij merkt op dat Rembrandt een bijzondere aanleg voor etsen had, maar plaatst dit toch in de context van marktstrategieën van Rembrandt

Wat vond Roger de Piles van het werk van Rembrandt in zijn 'Abregé de la vie des peintres, avec des reflections sur les ouvrages' (korte schilders-biografieën) uit 1699?

-Hij waardeerde Rembrandts etsen vooral om hun chiaroscuro en lijnvoering. De Piles merkt op dat de specifieke penvoering Rembrandts bijzondere aanleg reflecteert, maar plaatst dit in de context van de marktstrategieën van Rembrandt, net zoals zijn gewoonte om verschillende versies van prenten uit te brengen voor verzamelaars.
-Hij koppelt Rembrandts artistieke vermogens aan zijn achtergrond, maar op een negatieve wijze: hij vindt in Rembrandts werk geen poëtische gedachten, geen smaak en geen elegante tekening maar slechts datgene wat de natuurlijke omgeving van zijn land oplevert.

Félibiens verklaart Rembrandts wijze van schilderen vanuit optisch perspectief, welke verklaring geeft Piles voor Rembrandts techniek

Rembrandts provinciale achtergrond, als zoon van een molenaar ontleende zijn kunstvaardigheid aan de kwaliteit van zijn geest en zijn overdenkingen.

Ondanks zijn kritiek is De Piles vol lof over Rembrandts kleurgebruik. Waar blijkt dat uit?

Uit de cijfers die hij uitdeelt aan schilders in zijn 'Balance des peintres' : Rembrandt behoort tot de subtop wat betreft kleurgebruik - hij krijgt een 17 voor kleurgebruik (topscorer Titiaan krijg een 18) en een 15 voor compositie. De magere 6 voor tekenkunst deelt hij met Caravaggio: beide meesters waren blijkbaar, in de ogen van de Franse criticus, in gelijke mate afgeweken van de gewenste klassieke vormentaal.

Welke verklaring geeft De Piles voor Rembrandts werkwijze?

Vanuit zijn provinciaalse achtergrond waarbij hij uitgaat van de gemeenplaats dat Rembrandt, als zoon van een molenaar,' zijn kunstvaardigheid slechts ontleende aan de kwaliteit van zijn geest en zijn overdenkingen. In zijn werk moet men niet zoeken naar een correcte lijnvoering of inzicht in de klassieke: hij gaf zelf toe dat zijn doel de navolging van de levende natuur was'.

Ook in Engeland werd Rembrandt gewaardeerd, hoewel uitspraken daarover zeldzaam waren. Wat was de mening van John Richardson en John Elsum?

-John Richardson (an essay on the theory of painting, 1715) merkte op dat Rembrandt bij De Piles zelfs Michelangelo overtrof wanneer men al zijn punten optelde. Hij vond dat er een beter beeld zou ontstaan als 'gratie' en 'grandeur'ook werden beoordeeld.
-John Elsum (Sculptura; or, the history and art of chalcography and engraving on copper, 1700) prees 'the incomparable Rembrandt, whose etchings and engravings are of a particular spirit' (compliment of niet?).

Waar koppelt de Piles Rembrandts artistieke vermogens aan? Net als Huygens en Sandrart?

Aan zijn geboortegrond.

Toch is Piles ook positief over de wijze van werken van Rembrandt, wat vindt hij vooral positief en met wie vergelijkt hij Rembrandt

Het kleurgebruik en hij vergelijkt hiermee Rembrandt met Titiaan

In welke context kunnen we de volgende regels van John Elsum zien: 'Rembrandt! thy Pencil plays a subtil Part - This Roughness is contriv'd to hide thy Art'

-In de context van de toenmalige hofcultuur, waar de codes voor wenselijk gedrag zich hadden gestandaardiseerd en gespeelde nonchalance nastrevenswaardig gedrag was geworden
-De uitdrukking 'de ware kunst is het verbergen van de kunst' * werd in de 17eE, via de handleidingen voor hovelingen vanuit Italië en Frankrijk, in de Hollandse burgersamenleving geïntroduceerd en (onder meer door Van Hoogstraten) benadrukt in een artistieke context.
-Opmerkingen over Rembrandts eenvoud moeten mogelijk ook in deze context geplaatst worden: met name de indruk van natuurlijkheid werd gewaardeerd.
*Ars est celare artem: Ovidius Pygmalion

Hoe kan de artistieke 'eigenwijsheid' van Rembrandt worden geplaatst?

Baldinucci - Rembrandt aanhanger doopsgezinde geloof (zgn. Ketterse sekte)
Beeld van R. als provinciaalse en zelfbewuste meester - gemeenplaats Italië

Eigenheid die eerst positief was, werd nu negatief beoordeeld.

Waarover is De Piles in het algemeen vol lof?

Over het kleurgebruik van Rembrandt, hij vergelijkt hem met Titiaan, die vanaf de zestiende eeuw werd gezien als het grote Europese voorbeeld voor schilders in olieverf.

In 1708 publiceert Piles een boek waarin hij bekende schilders op een aantal punten vergelijkt en hij hun een cijfer geeft. Op welke punten worden de schilders met elkaar vergeleken

compositie
tekening
kleurgebruik
expressie

Wat waardeert André Fébiliens in Rembrandts portretten?

Ruwe manier schilderen bewuste stellingname tegen fijne manier.
Grote kracht als je ze vanaf een afstandje bekijkt

Verklaring middels optisch fenomeen: Atmosfeer beschouwer en schilderij - wat dichtbij wanorde lijkt, vanaf afstand juist overtuigend!

Waar zijn de nuances van De Piles' oordeel zichtbaar?

In zijn Balance des peintres, een tekst uit 1708 die bekende schilders tegen elkaar afweegt met cijfers voor compositie, tekening, kleurgebruik en 'expressie'.

André Fébiliens benadrukt het concept 'houding'. Wat wordt hiermee bedoeld?

Juiste verhouding tussen gradaties van toon en kleur (eenheid)
Als je er vanaf een afstandje naar kijkt, lopen de kleuren in elkaar over.

Welke beoordelingen krijgt Rembrandt in de Balance des peintres?

Voor kleurgebruik en compositie hoge cijfers maar voor tekenkunst slechts een 6, het minimum in De Piles' schema.

In 1700 schrijft John Elsum meer in detail over Rembrandt in een gedicht zegt hij in een laatste zin: This Roughness is contriv'd to hide thy art
c-IdWaarom is deze zin een interessante toevoeging aan de Nederlandse en Zuid-Europese Rembrandt kritiek

Elsum zegt dat de ware kunst is het verbergen van de kunst, achter een schijn van ruwheid wordt de grote kunstvaardigheid verborgen. Deze ruwe manier zorgde voor een gelaagd soort kunst.

Waar prees John Evelyn, Rembrandt voor?

Voor zijn etsen

Wat waardeert Piles in Rembrandt?

Kleurgebruik. Vergelijking Titaan.

Waar werd dit concept, gangbaar in Italië en Frankrijk in de zeventiende eeuw ook geïntroduceerd?

In de Hollandse burgersamenleving en benadrukt in een artistieke context, onder meer door de bereisde Samuel van Hoogstraten.

Jonathan Richardson verwierp het schema van De Piles in 1715. Wat deed hij anders?

Hij gaf Rembrandt meer punten dan Michelangelo en Parmigiano (50 vs 37)
Ook beoordeling gratie en grandeur.

Wat deed Elsum misschien wel als enige criticus?

De zelfpresentatie van Rembrandt als kunstenaar 'zoo eigenzinnig in zyne verkiezingen', na zijn dood op de juiste waarde schatten.

De ware kunst is het verbergen van de kunst (dichter John Elsum).Wat wordt hiermee bedoeld?

Oorsprong handleiding hovelingen.
Gespeelde nonchalance.
Introductie 17e eeuwse burgersamenleving Nederland. (Al gangbaar in Italië en Frankrijk)
Mogelijk streefde Rembrandt ook naar het verbergen van grote kunstvaardigheid achter schijn van ruwheid.)

Felibien overwegend positief oordeel over Rembrandt. Ruwe manier schilderen als bewuste stellingname tov de fijne werkwijze. In welk genre van Rembrandt waardeert hij dit vooral?

Portretten.
Vooral als je ze van een afstandje bekijkt - grote kracht en ruimtelijkheid.

Hoe keek George de Piles naar Rembrandt?

Positief over lijnvoering, kleurgebruik
Context marktstrategie
Provinciaalse achtergrond als beperking.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Rembrandt in perspectief De veranderende visie op de meester en zijn werk | 9789491196607 | Jaco Rutgers, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding