Rembrandt op papier. De rol van prenten bij het vestigen van Rembrandts reputatie als schilder - De papieren faam van Rembrandts voorgangers - Het voorbeeld van Rubens

19 belangrijke vragen over Rembrandt op papier. De rol van prenten bij het vestigen van Rembrandts reputatie als schilder - De papieren faam van Rembrandts voorgangers - Het voorbeeld van Rubens

Wie was zich eveneens terdege bewust van het nut van gravures naar zijn schilderijen bij het verspreiden van zijn faam?

De Vlaamse schilder Peter Paul Rubens.

Ook Pieter Paul Rubens was zich bewust van het nut van het verspreiden van prenten in 1620 verschenen de eerste gedateerde prenten uit een langlopende campagne om schilderijen op prent uit te geven. Hij geeft opdracht aan Lucas Vorsterman om deze te vervaardigen. Vanaf 1619 vraagt hij privileges aan, veel van zijn prenten dragen een drievoudig privilege. Wat waren de voordelen van deze werkwijze

  1. Door zelf het initiatief te nemen kreeg Rubens controle welke inventies op welke manier verspreid werden
  2. Hij kon kwaliteit garanderen
  3. Hij verdiende aan de verkoop

Wanneer verschenen de eerste gedateerde prenten uit een serie die door Rembrandt was gestart?

In 1620, van de hand van de Zaltbommelse graveur Lucas Vorsterman waaronder De kruisafneming en Suzanna en de ouderlingen.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Van wiens hand waren de eerste 'Rubens-prenten'?

Van de hand van de uit Zaltbommel afkomstige Lucas Vorsterman.

In 1620 verschenen de eerste gedateerde prenten uit een langlopende campagne, die door Rubens was gestart om zijn schilderijen in prent te laten brengen.  Wat was het voordeel voor Rubens?

Door zelf het initiatief te nemen, kreeg Rubens controle* over welke inventies op welke manier onder een groot Europees publiek verspreid werden. Hij kon kwaliteit garanderen en kon bovendien de vruchten plukken van de verkoop van prenten.

* Veel van de in Rubens' werkplaats tot stand gekomen prenten dragen bovendien een drievoudig privilege (verleend door de bestuurders van de Spaanse Nederlanden, de Franse koning en de Staten Generaal van de Verenigde Provinciën)

Waaruit blijkt dat Rembrandt het Rubens-model voor ogen had toen hij prenten uitbracht?

Enerzijds omdat hij een aantal ambitieuze, grote prenten uitbracht, anderzijds uit de onderwerpen en de composities van de desbetreffende bladen. Rembrandts versie zijn geen directie kopieen, hij zal getracht hebben Rubens te verbeteren en te overtreffen. Maar die prenten moesten ook zijn eigen bekendheid als schilder van historiestukken vergroten

Er zijn 45 prenten naar schilderijen van Rubens gemaakt. Hoe ging dat in zijn werk?

-Rubens en zijn medewerkers maakten zgn. 'modelletti'  naar de grote geschilderde composities: uitgewerkte tekeningen of schetsen in olieverf op papier of paneel die als voorbeeld dienden voor de graveurs.
-Belangrijk hierbij was het omzetten van de veelkleurigheid van het schilderij in zwart, wit en grijstinten.

Vanaf wanneer werkte Rubens nauw samen met diverse professionele graveurs?

Vanaf circa 1620 tot aan zijn dood in 1640.

Het schilderij moest omgezet worden in zwart-wit en verschillende grijswaarden.
Rubens bemoeide zich met het uitwerken van de koperplaten, waaruit blijkt dit

Er zijn proefafdrukken in onvoltooide vorm bekend waar Rubens met pen en inkt verbeteringen aan heeft gebracht, instructies voor de graveur welke passages nog verder uitgewerkt moesten worden

Waaruit blijkt dat door de productie van prenten de bekendheid van Rubens toeneemt

Tot 1620 kreeg hij voornamelijk opdrachten in en rond Antwerpen, na 1620 krijgt hij steeds meer opdrachten uit het buitenland

Rubens nam zelf het initiatief en vroeg privileges aan. Wat waren de voordelen?

  • Controle over welke inventies op welke manier onder groot Europees publiek verspreid werden
  • Garantie kwaliteit
  • Plukt vruchten van verkoop   

Waar bemoeide Rubens zich ook mee?

Met het proces van het uitwerken van de koperplaten. Van veel van zijn prenten zijn proefdrukken bekend in een onvoltooide vorm, die door de meester onderhanden zijn genomen met pen en inkt. Hij instrueerde daarmee de graveur welke passages nog verder uitgewerkt, verdonkerd of anderszins aangepast moeten worden.

Van 1620 tot aan zijn dood in 1640 werkte Rubens met professionele graveurs samen.
Zij maakten 45 prenten  naar zijn schilderijen.  Hoe gingen zij te werk?

  • Rubens maakte modelletti: uitgewerkte tekeningen of schetsen in olieverf voorbeeld graveurs.
  • Veelkleurigheid schilderij omzetten in zwart, wit en grijswaarden.
  • Rubens instrueerde de graveurs.   

Wat is op zijn minst frappant?

Dat er vanaf circa 1620 een stroom aan internationale opdrachten op gang kwam. Of dit het resultaat was van zijn prentproductie valt natuurlijk niet met zekerheid te zeggen.

Waaruit blijkt dat Rembrandt het Rubens-model voor ogen had toen hij in de jaren 30 relatief grote prenten uitbracht

De schilderijen die hij door Van Vliet liet reproduceren en de onderwerpen en composities van de bladen. Deze zijn gebaseerd op prenten van Lucas Vorsterman (naar schilderijen van Rubens), geen exacte kopieën hij heeft geprobeerd Rubens te evenaren of overtreffen

Wat kenmerkte 1620 voor Rubens?

  • Verspreiding schilderijen middels prenten
  • Succesvol in Antwerpen
  • Belangrijke opdrachten kerken, autoriteiten
  • Ook internationale opdrachten!   

Wat kopieerde verschillende van Rubens' collega's?

Diens succesformule. Bv. Jacob Jordaens en Rembrandt.

Waaruit blijkt dat Rembrandt het 'Rubensmodel' voor ogen had toen hij vanaf 1630 een aantal grote prenten uitbracht?

  • - Hij bracht zelf prenten uit naast dat Van Vliet zijn schilderijen reproduceerde.
  • - Onderwerpen en composities lijken op die van Rubens (Kruisafneming)
  • - Geen directe kopie, maar belangrijk om hiermee zijn bekendheid te vergroten.

Al uit verschillende vroege literaire bronnen, zoals Giorgio Vasari's kunstenaars vite weten we, dat prenten konden bijdragen aan de verspreiding van de reputatie van een kunstenaar.


In welk opzicht verschilt de rol van Titiaan en Rubens bij de productie van prenten naar hun schilderijen van die van bijvoorbeeld Lucas van Leyden en Albrecht Dürer, maar ook van Michelangelo en Rafael?

  • Titiaan en Rubens maakten - net als Michelangelo en Rafael - zelf geen prenten.
  • Maar... Ze namen wel zelf het heft in handen.
  • Initiatief tot vervaardiging prenten naar hun schilderijen. Voor en na hen werd dat nog door uitgevers of bezitters kunstwerken geïnitieerd.
  • Waren zich bewust belang prenten voor verbreiding faam.
  • Ze hielden zo de hoge kwaliteit in handen.

  • Lucas van Leyden en Dürer gingen hun eigen prenten maken, meer op zichzelf staande kunstwerken.     

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo