De retoriek van de ordening

11 belangrijke vragen over De retoriek van de ordening

Wat is het chique woord voor ‘ordening’ en wat wordt hiermee bedoeld?

Dispositio = ordening = de inhoud zo strategisch mogelijk ordenen om zoveel mogelijk aandacht, begrip en aanvaarding te krijgen

Welke vier mogelijkheden zijn er voor het rangschikken van argumenten?


1. Toevoeging
2. Weglating
3. Verplaatsing
4. Vervanging

Wat is de standaardordening van een klassiek strafpleidooi vanuit de rol van de aanklager? (Hermagoras)

1. Exordium – inleiding
2. Narratio – verhaal/uiteenzetting
3. Propositio – stellingname
4. Partitio - aankondiging inhoud
5. Argumentatio – argumentatie
a. Conformatio – bewijsvoering
b. Refutatio - weerlegging
6. Digressio – uitweiding
7. Peroratio – slot
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart


Welke drie dingen gebeuren er in de inleiding/het exordium?

1. Aandacht trekken
2. Begrip mogelijk maken
3. Welwillend stemmen

Wat gebeurt er in de propositio en wat is het effect hiervan?

De stellingname/tenlastelegging/hoofdstandpunt van het betoog wordt gepresenteerd.



Het vergroot de helderheid van het betoog en bevordert het begrip van de opvolgende argumentatie.

Welke onderdelen van de standaardindeling van betogen zijn argumentatief en welke onderdelen zijn niet-argumentatief?

Argumentatief: propositio, partitio en arguemntatio
Niet-argumentatief: exordium, narratio, digressio en perorratio

Wat is Cicero’s opvatting over de standaardindeling van Hermagoras?


De indeling is té schematisch. Logos, ethos en pathos zijn verkeerd verdeeld. Door de hele rede moet er sprake zijn van ethos en pathos. Niet alleen in het begin en aan het eind.

Wat is kenmerkend voor de standaardordening van een betoog van een verdediger vergeleken met die van een aanklager?

- Er is geen narratio
- In de prepositio wordt een verdedigingslinie gekozen
- De argumentatio bestaat alleen uit een refutatio, de confirmatie blijft achterwege
- De emotie aan het slot speelt bij beide een belangrijke rol, alleen bij de verdediger gaat het om het oproepen van de emotie medelijden en bij de aanklager om de emotie verontwaardiging.

Wanneer mag er van de standaardordening afgeweken worden?

Wanneer de omstandigheden niet normaal zijn, zoals bj Cicero's rede voor Milo.

Hoe ziet de ordening van een politieke rede eruit? (Aristoteles)

Zelfde opbouw/structuur, maar hier en daar een iets andere invulling.

Narratio heeft de vorm van een introductie over het oude beleid en het nieuwe beleid.

Het gaat om politieke bewijslastpunten in plaats van gerechtelijke.

Pathos aan het slot heeft de vorm van bezorgdheid en angst opwekken voor in de situatie wanneer het voorgestelde beleid niet uitgevoerd zou worden.

Hoe ziet de ordening van een gelegenheidsrede eruit?

Zelfde opbouw/structuur, alleen narratio en argumentatio worden ineengeschoven.
Reclames hebben de AIDA-structuur (Attention, Interest, Desire, Action).

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo