Richtlijnen - KNGF Richtlijn Heup en knie artrose
19 belangrijke vragen over Richtlijnen - KNGF Richtlijn Heup en knie artrose
Wat is het klinisch beeld bij heupatrose?
- webkit-textsize-adjust>45 jaar,
- pijnklachten > 3maanden met name bij belasten,
- bij zitten geen verergering van pijn,
- pijn in lies of het dijbeen en soms in de bil of lage rug,
- verminderde endorotatie, exorotatie, extensie en flexie,
- een benig eindgevoel,
- krachtsverlies van heup abductoren,
- startpijn en/of- stijfheid bij bewegen
- pijn bij palpatie over het ligamentum inguinale
Hoe is het beloop van heup- en knieatrose?
- Zeer heterogeen.
- Een langzaam voortschrijdend proces, waarbij perioden van relatieve stabiliteit zonder veel symptomen worden afgewisseld met periode met klachten
- Ontwikkelingssnelheid atrose afhankelijk van prognostische factoren
Wat zijn risicofactoren voor het ontstaan van heup en/ of knieatrose?
- Leeftijd
- Ras
- Genetische aanleg
- Geslacht
- Overgewicht
- Gegeneraliseerde artrose
- Malignement (knie)
Intrinsieke Biomedische factoren:
- Trauma in verleden
- Gewrichtsaandoening (septische- reactieve of kristalatritis)
- Congenitaal (bijv heupdysplasie)
- Operatie (bijv meniscus)
- Spierzwakte
- Laxiteit
Extrinsieke biomedische factoren:
- Overgewicht
- Zwaar beroep (veel tillen/ hurken/ knielen)
- Sport (mn topsport voetbal/ ballet)
- Zitten in hurkhouding
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Voor mijn 1e tentamen haalde ik een 6. Toen ben ik gaan zoeken naar manieren om beter te leren en ben ik Study Smart tegen gekomen. Sindsdien heb ik een 9,0 - 8,0 - 7,6 - 8,0 - 8,0 gehaald. Ik raad het echt íédereen aan die het maar horen wil. Ik ben er zo blij mee!!
Met mijn oude methode was ik geslaagd voor maar 3 van de 8 vakken. Sinds ik mijn aantekeningen digitaal maak in study smart, ben ik voor alle vakken de éérste keer geslaagd. StudySmart neemt voor mij de stress van slagen of niet slagen weg.
Door StudySmart gaat het op zo veel vlakken beter met mij. Eerst had ik continu studiestress en ik had nergens tijd voor. Nu voel ik mij rustig en zelfverzekerd (door gebruik van het programma). Eerst haalde ik meestal een 7, nu vaak een 8 of zelfs een 9.
Hey Chris, ik wil je echt hartelijk danken voor het ontwikkelen van het platform. Ik haalde hiervoor altijd rond de 6/10 voor m'n tentamens, nu een 8,6, een 7,9 en een 7,6!!
Sinds ik Study Smart gebruik, is mijn gemiddelde 1 punt gestegen. Ik heb zelfs een statistisch vak met een 10/10 afgerond terwijl ik slecht ben in statistiek. Nu volg ik extra vakken omdat vorig jaar zo goed ging door Study Smart. Veel dank!
Sinds ik ben gaan leren met StudySmart ben ik geslaagd voor al mijn examens!!! Geen herexamens!! Eerst was ik al blij met een voldoende en nu haal ik alleen maar goede cijfers. Veel dank!
Ik heb alle vakken die ik met Study Smart heb geleerd gehaald. Met rechten ben ik van een 5 naar een 8 gegaan! Ik weet nu zeker dat ik al mijn vakken gewoon ga halen.
Ik dacht altijd dat ik goed studeerde. Mijn cijfers waren ook prima. Ik had mij nooit kunnen voorstellen dat ik zo veel beter en sneller zou studeren door het toepassen van deze vaardigheden.
Ik voel mij voor het eerst 100% zeker over de manier waarop ik leer. Ik heb nu het complete overzicht en de structuur die ik nodig had
Door Study Smart kreeg ik weer plezier in het studeren en haalde ik direct betere cijfers. Alles ging ineens beter. Ik raad Study Smart enorm aan aan scholieren en studenten.
Met dit plaform kan ik super snel en gestructueerd studeren. Ik ben nooit meer de weg kwijt in de stof of in mijn aantekeningen en maak veel sneller goede samenvattingen.
Eerst waren mijn aantekeningen een zooitje. Nu gebruik ik Study Smart en studeer ik super gestructureerd. Het helpt mij om tijd te besparen waardoor ik ook andere dingen kan doen die ik belangrijk vind.
Leerlingen die met het systeem hebben gewerkt hebben gewoon een beter resultaat behaald. Het systeem past alle leertrucjes zo toe, dat zowel de kinderen die goed scoren, maar ook zij die minder scoren, aan hun trekken komen.
Hey Chris, ik wil je enorm bedanken. Het vak waar ik vorig jaar nog net een 5,5 voor haalde, heb ik nu voor ditzelfde vak maar liefst een 9,7 gehaald! Mede dankzij jouw methode! Heel erg bedankt!
Het grootste effect is dat mijn kind veel enthousiaster is over school! Elke ouder wilt graag dat zijn kind het goed doet op school, en Study Smart draagt daar aan bij.
Dankzij StudySmart heb ik vorig jaar al mn examens gehaald en ook veel betere punten gehaald. Maar bovenal heb ik nu gewoon een heel goede studiemethode onder de knie, waarmee ik zeker weet dat ik de rest van mijn studie gewoon ga halen.
Wat zijn prognostische factoren voor een ongunstig beloop van heup- en knieatrose?
- Veel pijn
- Verminderde kracht quadriceps
- Grote radiologische aantoonbare afwijkingen (knie<heup) bij initiële presentatie
- Veel beperkingen in ADL
- Hoge leeftijd (knie<heup)
- Vrouwelijk geslacht (knie<heup)
- Genetische aanleg
- Overgewicht (knie>heup)
- Slechtere algehele gezondheid
- Musculoskeletal e comorbiditeit
- Overige comorbiditeiten (DM2/ HVZ)
- Psychosociaal functioneren (depressie, angst, coping stijl, cognitie)
Wat zijn specifiek rode vlaggen voor heup- en/of knieatrose?
- Warme en gezwollen (rode) knie
- Onverklaarbare hevige pijn in heup en/of knie
- Zwelling in de lies
- Ernstige slotklachten in de knie
- (Hevige)pijn in rust en zwelling (zonder trauma)
Bij aanwezigheid van een of meer gewrichtsvervangende prothesen (postoperatief):
- Krijgen van koorts 38,5 of hoger
- Indien de wond erg gezwollen en rood blijft
- Indien wond blijft lekken
- Plotselinge hevige pijn in gewricht met prothese, al dan niet na val of ander trauma
- Meer pijn in knie die niet minder wordt door pijnstillers
- Niet meer op been kunnen staan, terwijl dit eerder wel kon
- Krijgen van kuitpijn tijdens optrekken tenen
- Roodgekleurd onderbeen en krijgen van pijn in het onderbeen
Bij de stepped carestrategie binnen de conservatieve behandeling bij heup- en knieatrose zijn verschillende fasen. Benoem de fasen met de maatregelen
DiagnostiekFase 1: anamnese + lichamelijk onderzoek
Fase 2: anamnese + LO + inventarisatie pijngedrag + psychosociale factoren
Fase 3: rontendiagnostiek+ consult 2e lijn
Maatregelen
Fase 1:
- voorlichting,
- leefstijladviezen (bewegen, voeding),
- medicatie (paracetamol)
Fase 2:
- voorlichting,
- oefentherapie,
- Verwijzing dietist,
- medicatie ((topicale)NSAID/ opioiden)
Fase 3:
- Multidisciplinaire (team) behandeling
- Knie-injecties: corticosteroïden
Evaluatie:
Fase 1: na 3 maanden
Fase 2: na 3-6 maanden
Fase 3: na 3 tot 6 maanden
Welke meetinstrumenten en tests worden ingezet bij diagnosticering heup- of knieartrose?
Aanbevolen
- NRPS
- HOOS/ KOOS
- PSK
- 6MWT
Optioneel:
- TUG
- AAQ (animated activity questionnaire)
- MILAS (Modified IOWA Level of Assistance)
- CST 30sec (chair to stand test)
- SLST: Single leg stand test
Hoe ziet oefentherapie pre- en of postoperatief eruit bij heup- en knieatrose?
- overweeg oefentherapie bij verhoogde kans vertraagd herstel na OP.
- Houd rekening met risicofactoren voor vertraagd herstel na operatie of complicaties
- Volg FITT-factoren
- Leer patient tevens lopen met hulpmiddelen
postoperatief heup:
- bied oefentherapie aan bij verhoogd risico op vertraagd herstel/complicaties.
- Volg FITT-factoren
postoperatief knie:
- overweeg oefentherapie bij verhoogde kans op vertraagd herstel na OP.
- Volg FITT-factoren op.
->bij geen verhoogd risico: beperk oefentherapie tot het aanleren van oefeningen die patient zelfstandig thuis doet.
Welke niet-oefentherapeutische interventies kunnen bij heup- en knieatrose worden aangeboden?
Welke interventies worden afgeraden bij behandeling van heup- en knieatrose?
- Massage/ passieve mobilisaties(hier vallen actieve ROM-oefeningen niet onder)
- TENS (alleen kortdurend voor pijnvermindering, ter ondersteuning oefentherapie bij forse pijnklachten)
- Continuous passive motion/ met apparaat (na operatie);
- Elektromagnetisch veld/ Low level laser therapie/ shock wave/ ultrasound/ thermotherapie (warm/koudetherapie)
- Taping
Heup- en knieartrose: wanneer is er sprake van indicatie 1?
- behoefte aan advies, instructie en praktische handvatten bij het oefenen en bewegen
- behoefte aan meer inzicht aandoening
- behoefte aan meer inzicht in gezond-heidseffecten van passende oefeningen en een actieve leefstijl en eigen rol
- behoefte aan meer inzicht praktische mogelijkheden om deel te nemen aan reguliere of aangepaste sport- en beweeg aanbod om voldoende lichamelijke activiteit te behouden
Acties:
- pas geen begeleide oefentherapie toe, uitsluitend instructies over zelfstandig oefenen.
- Monitor juiste uitvoering in combinatie met voorlichting/ advies en een beweeg plan.
Heup- en knieartrose: wanneer is er sprake van indicatie 2?
- patient heeft begeleiding nodig om zelfstandig een oefenprogramma uit te kunnen voeren en voldoende lichamelijke activiteit te verkrijgen en te behouden
- hulpvraag van patient kan te maken hebben met verschillende aspecten, bijv: zelfmanagement, sociale steun en beschikbaarheid van beweeg-mogelijkheden
Acties: volg de algemene FITT-factoren
Wanneer wordt er gestopt met een behandeling voor heup- en knieatrose?
- Hulpvraag beantwoord/ doel bereikt
- Tussen evaluaties geen of weinig therapeutisch effect wordt bereikt
- Sprake van contraindicaties
- Geen therapietrouw
Heup- en knieatrose: met welke restricties en aanpassingen moet bij hartfalen rekening gehouden worden?
- Symptomen van verslechtering (onverwachte kortademigheid/ toenemende of beginnende AP-klachten/ onverwachte toename gewicht (+2kg in 2-3dgn), zichtbaar vocht vasthouden, toenemende vermoeidheid bij bekende activiteiten/ aanhoudende duizeligheid/ hartkloppingen/slaapproblemen door dyspneu/ verlies eetlust -> stel oefentherapie uit, neem contact op met behandelend arts
- NHYA klasse 3: start met perifereweerstandtraining om de perifere bloeddruk en cardiale belasting bij aerobe training te verminderen
- Verminderd herstellend vermogen: monitor herstel training. Binnen 3-4 uur na training moet normale ADL activiteiten kunnen worden hervat. Verlaag trainingsintensiteit wanneer dit meer is.
- Vermoeidheid: patienten met hartfalen hebben beperkte hoeveelheid energie: voorkom ernstige vermoeidheid vnl NHYA klasse 3
Heup en knieatrose: Wat zijn algemene aanpassingen voor DM2 bij oefentherapie?
- Zorg voor voldoende hydratatie en inname van koolhydraten voor de trainingssessie.
- Controleer patiënten met diabetes mellitus type 2 regelmatig op wondjes aan de voeten en sensorische gebreken.
- Check trainingsschoeisel.
- Start met intervaltraining en niet met duurtraining bij laagbelastbare patiënten.
- Bij koorts: stel de trainingssessie uit tot de lichaamstemperatuur is hersteld.
- Raadpleeg een arts bij ontwikkeling of verergering van aandoeningen die verband kunnen houden met diabetes, zoals
- hypertensie,
- angina pectoris,
- hartritmestoornissen,
- tachycardie in rust,
- claudicatio intermittens,
- nuchtere hyperglykemie,
- frequente episoden van hypoglykemie,
- wonden aan de onderste ledematen,
- cachexie,
- autonome neuropathie
- visusstoornissen.
Heup en knieartrose: met welke restricties en aanpassingen moet bij obesitas rekening gehouden worden?
- Verhoogde stress, druk en pijn in gewrichtsdragende gewricht: verminder gewichtsdragende oefeningen bij toename kniepijn. OVerweeg hydrotherapie
- Slechte thermoregulatie tijdens inspanning: verminder trainingsintensiteit bij warm weer
- Kortademigheid: verminder trainingsintensiteit, overweeg intervaltraining
- Bewegingsangst: coach zelfvertrouwen, start met lagere intensiteit, geef positieve feedback
- Gebrek aan motivatie: voorlichting gewichtsverlies en pijnverlichting
Heup en knieatrose: wat zijn de algemene aanpassingen bij obesitas?
- Geef voorlichting over gewichtsverlies en pijnverlichting.
- Stimuleer de patiënt om af te vallen en/of verwijs de patiënt door naar een diëtist.
Heup en knieatrose: wat zijn de algemene aanbevelingen bij hypertensie?
- Besef dat medicijnen die de bloeddruk verlagen, zoals bètablokkers, de maximale inspanningstolerantie negatief kunnen beïnvloeden en de hartslagfrequentie kunnen verminderen tijdens inspanning.
- Alleen bij patiënten met een hoge bloeddruk (die bètablokkers uitsluitend gebruiken om de bloeddruk te verlagen en niet vanwege angina pectoris of ritmestoornissen) vindt men een afname van trainbaarheid en kunnen er dus minder trainingseffecten verwacht worden.
- Bètablokkers en diuretica kunnen een negatieve invloed hebben op de thermoregulatie.
- Als de bloeddruk verhoogd is: overleg met de huisarts. Indien de bloeddruk verhoogd blijft ondanks medicatie: vermijd hoogintensieve krachttraining.
Heup en knieartrose: met welke restricties en aanpassingen moet je rekening houden bij hypertensie?
- Verhoogd risico op hoge bloeddruk: vraag eerst inspanningstestn voordat patient op hoogintensieve intensiteit te belasten (40-60% VO2max)
- Abnormale veranderingen in bloeddruk bij inspanning tijdens oefening (diastolische verandering van >20mmHg, systolische verandering van >10mmHg): stel oefensessie uit, verwijs naar huisarts.
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden
