Richtlijnen - KNGF Richtlijn osteoporose
17 belangrijke vragen over Richtlijnen - KNGF Richtlijn osteoporose
Wat zijn de gradaties van de WHO bij osteoprose?
World Health Organization (WHO) gradaties van osteoporose:
- normale botmineraaldichtheid: BMD >1 standaarddeviatie onder de gemiddelde botdichtheid (piekbotmassa) van jongvolwassenen;
- osteopenie: BMD: 1-2,5 standaarddeviatie onder de gemiddelde botdichtheid (piek- botmassa)) van jongvolwassenen, maar er is nog geen sprake van osteoporose;
- osteoporose: BMD < 2,5 standaarddeviatie onder de gemiddelde botdichtheid (piek- botmassa) van jongvolwassenen;
- ernstige osteoporose: osteoporose die gepaard gaat met osteoporotische fracturen.
Wat zijn redenen voor (zelf)verwijzing van patienten met osteoporose naar de fysiotherapeut?
- Stoornissen en beperkingen op gebied van het houding- en bewegingsapparaat en immobiliteit
- Fractuur in subacute fase als patient de klachten op grond van het advies van de arts onvoldoende zelfstandig kan oplossen en meer begeleiding is aangewezen.
Wat zijn probleemgebieden mbt osteoporose?
- Dreigende immobiliteit: dit leidt op den duur tot afname BMD, stoornissen en beperkingen. Hierdoor ontstaat verhoogd risico op fracturen. Val- en bewegingsangst kan een rol spelen bij in stand houden van immobiliteit.
- Verhoogd valrisico: kan ontstaan door stoornissen en beperkingen, zoals verminderde spierkracht, verminderde mobiliteit van gewrichten of verminderde balans bij ADL.
- Status na fractuur: afhankelijk van lokalisatie fractuur kunnen specifieke stoornissen, beperkingen en participatie-problemen optreden. Door wervelfracturen kunnen bijv leiden tot vergroting thoracale kyfose, die op den duur tot bijv. Rib-crista-iliaca wrijvingen, compressie op interne organen en chronische rugklachten. En Verminderde balans
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Voor mijn 1e tentamen haalde ik een 6. Toen ben ik gaan zoeken naar manieren om beter te leren en ben ik Study Smart tegen gekomen. Sindsdien heb ik een 9,0 - 8,0 - 7,6 - 8,0 - 8,0 gehaald. Ik raad het echt íédereen aan die het maar horen wil. Ik ben er zo blij mee!!
Met mijn oude methode was ik geslaagd voor maar 3 van de 8 vakken. Sinds ik mijn aantekeningen digitaal maak in study smart, ben ik voor alle vakken de éérste keer geslaagd. StudySmart neemt voor mij de stress van slagen of niet slagen weg.
Door StudySmart gaat het op zo veel vlakken beter met mij. Eerst had ik continu studiestress en ik had nergens tijd voor. Nu voel ik mij rustig en zelfverzekerd (door gebruik van het programma). Eerst haalde ik meestal een 7, nu vaak een 8 of zelfs een 9.
Hey Chris, ik wil je echt hartelijk danken voor het ontwikkelen van het platform. Ik haalde hiervoor altijd rond de 6/10 voor m'n tentamens, nu een 8,6, een 7,9 en een 7,6!!
Sinds ik Study Smart gebruik, is mijn gemiddelde 1 punt gestegen. Ik heb zelfs een statistisch vak met een 10/10 afgerond terwijl ik slecht ben in statistiek. Nu volg ik extra vakken omdat vorig jaar zo goed ging door Study Smart. Veel dank!
Sinds ik ben gaan leren met StudySmart ben ik geslaagd voor al mijn examens!!! Geen herexamens!! Eerst was ik al blij met een voldoende en nu haal ik alleen maar goede cijfers. Veel dank!
Ik heb alle vakken die ik met Study Smart heb geleerd gehaald. Met rechten ben ik van een 5 naar een 8 gegaan! Ik weet nu zeker dat ik al mijn vakken gewoon ga halen.
Ik dacht altijd dat ik goed studeerde. Mijn cijfers waren ook prima. Ik had mij nooit kunnen voorstellen dat ik zo veel beter en sneller zou studeren door het toepassen van deze vaardigheden.
Ik voel mij voor het eerst 100% zeker over de manier waarop ik leer. Ik heb nu het complete overzicht en de structuur die ik nodig had
Door Study Smart kreeg ik weer plezier in het studeren en haalde ik direct betere cijfers. Alles ging ineens beter. Ik raad Study Smart enorm aan aan scholieren en studenten.
Met dit plaform kan ik super snel en gestructueerd studeren. Ik ben nooit meer de weg kwijt in de stof of in mijn aantekeningen en maak veel sneller goede samenvattingen.
Eerst waren mijn aantekeningen een zooitje. Nu gebruik ik Study Smart en studeer ik super gestructureerd. Het helpt mij om tijd te besparen waardoor ik ook andere dingen kan doen die ik belangrijk vind.
Leerlingen die met het systeem hebben gewerkt hebben gewoon een beter resultaat behaald. Het systeem past alle leertrucjes zo toe, dat zowel de kinderen die goed scoren, maar ook zij die minder scoren, aan hun trekken komen.
Hey Chris, ik wil je enorm bedanken. Het vak waar ik vorig jaar nog net een 5,5 voor haalde, heb ik nu voor ditzelfde vak maar liefst een 9,7 gehaald! Mede dankzij jouw methode! Heel erg bedankt!
Het grootste effect is dat mijn kind veel enthousiaster is over school! Elke ouder wilt graag dat zijn kind het goed doet op school, en Study Smart draagt daar aan bij.
Dankzij StudySmart heb ik vorig jaar al mn examens gehaald en ook veel betere punten gehaald. Maar bovenal heb ik nu gewoon een heel goede studiemethode onder de knie, waarmee ik zeker weet dat ik de rest van mijn studie gewoon ga halen.
Osteoporose: wat geeft een verhoogd valrisico?
- Medicijnengebruik (antidepressiva, sedativa, etc)
- Cognitieve stoornissen (score <24 op Mini Mental State Examination (MMSE))
Osteoporose: Wat zijn prognostische factoren voor een verhoogd valrisico?
- Niet zonder handen uit de stoel opstaan
- Verminderd evenwicht tijdens draaien (360gr)
- Verminderd evenwicht bij het staan op 1 been en omhoog reiken
- Stoppen met lopen tijdens praten
- Lagere staphoogte (voet niet helemaal van de grond)
- Korte staplengte (voet niet voor de andere voet)
- Minder stap continuïteit (stoppen tussen passen)
- Moeite met draaien tijdens lopen (niet vloeiend)
-> deze factoren worden getest met get-up-and-go test (GUG):>20 sec = verhoogd valrisico.
Osteoporose: wat kunnen differentiaal diagnoses zijn?
Differentiaal diagnose:
- Spondylartrose (slijtage facetgewrichten)
- Discusdegeneratie
- Stenose
- Hernia (25-50jr)
Daarom op zoek gaan naar behandelbare grootheden:
- Verminderde spierkracht
- Verminderde balans
- Verminderde coordinatie
- Vergroot valrisico
- Valangst
Osteoporose: wat voor aanvullend onderzoek kan gedaan worden?
- Omgevingsfactoren: mogelijkheid om bij belangrijke plaatsen zelfstandig te komen: supermarkt, dokter, tandarts, etc.
- Veiligheid/ valpreventie in eigen huis
- Schoeisel
- Zicht
2) kwaliteit van leven meten: QUALEFFO
3) Relatie belasting-belastbaarheid:
- 6WMT
- Astrandtest
Osteoporose: wat zijn aanbevolen meetinstrumenten?
- Beweeglijkheid wervelkolom: FLexiecurve-ruler of kyfometer
- Globale spierkracht van extensoren OE: timed chair stand test (TCS) (5X gaan staan/ zitten)
- Spierfunctie: hand held dynamometer (HHD)
- Mobiliteit van de gewrichten: goniometer
- Gang en balans: Functional Reach (FR), Get-up-and-go test (GUG)
Osteoporose: wat zijn aandachtspunten bij de behandeling/ begeleiding?
- juiste belasting van de prikkel
- risico arm
- plezierig: kies voor activiteit die makkelijk wordt volgehouden
- Goedkoop
- Passend in een totaal leefstijlprogramma
- Voorkom flexieoefeningen van TWK ivm compressiefracturen. Strekoefeningen zijn juist wel zinvol
- Bij kinesfobie/ pijnklachten: gedragsgeorienteerde benadering
- Negatieve effecten van trainingsinspanning vermijden. Bijvoorbeeld: mensen met laag gewicht moeten gewichtsverlies voorkomen
Osteoporose: noem 5 behandeldoelen en daarbij passende interventies voor het verlagen van het valrisico
- 3xp/w trainen, intensiteit 60-70% Fmax
- Per sessie streven naar 3 sets met 10hh
- 8-10 verschillende oefeningen voor grote spiergroepen
- Bij voorkeur in functionele context trainen
2) Verbeteren van gewrichtspunctie
- Aanreiken functies/ activiteiten ter vergroting van mobiliteit gewrichten
3) Verbeteren balans/ transfers
- Geven dynamische oefenvormen, zoals starten, remmen, van richting veranderen en vanuit beweging op een been gaan staan.
- Ook oefenen van verschillende val- en struikelstrategieën
4) Verbeteren gangpatroon
- Geven van dynamische oefenvormen, zoals het lopen met richtingverandering, het ontwijken van en stappen over obstakels en het lopen op verschillende onderlagen
5) Houdingsverbetering
- Inbouwen van extensieoefeningen in bewegingsprogramma en ADL zodat kyfose niet toeneemt.
Osteoporose: welke behandeling kan worden aangeboden bij verlaagd BMD?
- Nederlandse Norm Gezond Bewegen
- Gezonde leefstijl
- geen alcohol
- niet roken
- Vitamine D + Calcium
- Osteogene activiteiten
Instructies
- Houdingscorrectie
Oefenprogramma:
- Zowel statisch als dynamisch
- Relatieve hoge botbelasting (50%< dan afgelopen periode) met dagelijks 30-50 piekbelastingmomenten)
- Gebruik eigen lichaamsgewicht/ zwaartekracht
- Belasting voor wervelkolom, heupen, polsen (voor polsen voornamelijk krachtoefeningen, gewichtsdragende oefeningen hebben minder impact)
- Krachtoefeningen op >70%Fmax
- Uithoudingsvermogen: 60-70% max hf. (Ook wel wordt >6km/h aangegeven als criteria)
-> duurt minimaal 1 jaar voor resultaat in BMD zichtbaar is.
Osteoporose: welke behandeling kan voor Mobiliteitsbeperking van het TWK worden aangeboden?
- Zorg dat je juist geïnformeerd wordt door verwijzer omtrent belastbaarheidstatus.
- Maw geen pathologieën aanwezig, arts geeft aan volledig belastbaar TWK
Osteoporose: welke behandeling kan voor een verhoogd valrisico worden ingezet?
- Verhogen spierkracht
- Verbeteren balans
- Verbeteren coördinatie
Hierbij te denken aan:
- Oefenenparcours (coördinatie en balans)
- spierkracht oefeningen (duur, frequentie, serie, herhalingen),
- individueel of groepsbehandeling,
- Denk aan veilige huiswerkoefeningen.
Osteoporose: wat kan je inzetten om de ongezonde leefstijl van de client te helpen veranderen
Houd rekening met fase van gedragsverandering:
- precontemplatiefase
- contemplatiefase
- preparatiefase,
- actiefase
- behoudfase
- (eventuele) terugvalfase
Osteoporose: welke behandeling kan je voor een status na een fractuur inzetten?
- Behoud/ herwinnen zelfstandigheid
- Verminderen stoornissen en beperkingen
Door behandelbare grootheden (KLUCS) te beïnvloeden bij:
- Oefentherapie gericht op herstellen ADL-activiteiten. Functiegericht oefenen
Osteoporose: noem 6 mobiliserende oefeningen
- Mobilisatie: Geleid actief: flexie, extensie, 3D-extensie, 3D-flexie: 7 sec vasthouden in eindpositie
- Mobilisatie actief: rotatie: zijlig, bovenliggende arm naar achter rekken
- Mobilisatie actief: rotatie: stok in de nek
- Mobilisatie actief extensie: omhoog kijken
- Mobilisatie actief extensie: sfinx positie: 10 sec vasthouden of dynamisch
- Hol-bol maken
Osteoporose: noem 4 oefeningen ter verhoging van balans/ coördinatie
- zit balans: op wiebelding zitten -> moeilijker:daarbij dubbeltaken (1 been optillen, overgooien bal)
- Staan: op 1 been, op onvaste ondergrond-> moeilijker: voeten dichter bij elkaar, tandem stand, op 1 been, dubbeltaken
- Bosubal: staan
- Loopvormen: Opstaan, stukje lopen en weer gaan zitten/ Verschillende taken: als ik zeg met rechterbeen steeds op de stippen lopen/ Parcoursje, eventueel met dubbeltaken/ Traplopen
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden
