Samenvatting Constitutioneel Recht

Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van Samenvatting Constitutioneel Recht

• 1 Week 1

  Dit is een preview. Er zijn 3 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 1
  Laat hier meer flashcards zien

• We spreken in dit vak vaak van volkssoevereiniteit, maar je hebt ook nog een andere vorm van soevereiniteit. Benoem deze en leg uit.

  Het tegenovergestelde van volkssoevereiniteit is godssoevereiniteit. Hierbij wordt de macht van de staat geligitimeerd door God.

• Wij kennen in Nederland een rigid construction van de grondwet. Wat bedoelen we daarmee? Wat zijn de voor- en nadelen? Is er een tegenhanger van deze rigid construction?

  Wat we bedoelen met een rigid construstion is dat onze grondwet best wel moelijk te wijzigen is. Er moet namelijk een 2/3e meerderheid van de tweede kamer worden aangenomen en daarnaast vind er ook nog een tweede lezing plaats. 
  De voordelen hiervan is; 
  - ruimte voor rechtsontwikkeling en rechtzekerheid, want de burger weet waar hij aan toe is.
  Nadelen hiervan zijn:
  - het onstaan van een kloof tussen wat in de maatschappij leeft en wat er in de wet staat.
  - het lange proces van het wijzigen van een wet
  
  De tegenhanger van een rigid construction is de flexible construction.

• Zoals al eerder benoemt werd in 1840 de wet voor strafrechtelijke ministeriële verantwoordelijkheid aangenomen. Wat hield dat in en waarom was het alsnog niet helemaal bevredigend?

  Dit hield in dat de minster verantwoordelijk gehouden konden worden voor alle wetten die geschonden werden met het nieuwe wetsvoorstel en de wet in casu. Daarnaast moesten ze ook een contra-seign geven. Ze moesten dus ook de wet ondertekenen. Hier werd de ministeriële strafrechtelijke verantwoordelijkheid uit afgeleid. 
  
  Het werkte niet bevredigend omdat het parlement uiteindelijk meer behoefte aan een debat en dat werd met deze regel niet echt bewerkstelligt.

• Waarom kun je de invoering van de ministeriële verantwoordelijkheid zien als een uitholling van de macht van de Koning?

  Omdat met het invoeren van deze verantwoordelijkheid de macht niet alleen nog maar bij de Koning ligt, maar bij de regering (Koning + ministers). Hierdoor kunnen minsters door de tweede kamer op het matje geroepen worden. De invoering van deze verantwoordelijk was in 1848.

• Waarom is de vertrouwensregel (dit is iets anders dan de ministeriële verantwoordelijkheid) van groot belang voor het Nederlandse constitutionele stelsel? Waarom kunnen we dit als een verdemocratisering van de het constitutionele stelsel zien?

  Omdat met deze regel de Tweede kamer (volksvertegenwoordiging) de macht om de regering op te laten stappen wanneer deze het vertrouwen is verloren in hen. 
  
  Omdat de volksvertegenwoordiging gekozen is, is dit een vorm van democratisering. Zij (de gekozene) hebben de macht om hen (de ongekozenen) op te laten stappen.

• Waarom is het Meerenberg arrest belangrijk voor de vestiging van het parlementaire stelsel?

  Omdat in dit arrest werd besloten dat AMvB's niet zomaar mogen worden opgesteld. Zij kunnen alleen een AMvB, maken wanneer de wet hiervoor expliciet een bevoegdheid geeft. Voor dit arrest kon dit alleen niet wanneer de wet het uitsloot, nu is het juist omgedraaid.

• 2 Week 2

  Dit is een preview. Er zijn 10 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 2
  Laat hier meer flashcards zien

• Staten-Generaal / Verenigde Vergardering (Eerste en Tweede Kamer) zijn in zekere zin gelijkwaardig aan elkaar. Desondanks verschillen ze ook weer van elkaar. Leg dit uit.

  Voor de aanvaarding van een wetsvoorstel is instemming van beide kamers vereist. Hierdoor kun je stellen dat ze op gelijke voet staan.
  
  De Tweede Kamer geniet wel meer rechten dan de Eerste Kamer. De Tweede Kamer heeft namelijk: 
  - Het recht van amendement, hiermee kunnen ze wetsvoorstellen wijzigen.   
  - Het recht van initiatief, hiermee kunnen ze wetsvoorstellen indienen.

• Uit hoeveel leden bestaat de Tweede Kamer en in welk artikel kan je dat vinden? Wie kiezen de leden van de Tweede Kamer?

  De Tweede Kamer bestaat uit 150 leden (art. 51 lid 2 GW) en wordt gekozen door Nederlanders die 18 jaar of ouder zijn. (art. 54 lid 1 GW)

• Wat voor kiesstelsel kennen wij in Nederland? Benoem de voor en de nadelen en waar dit stelsel de nadruk op legt.

  In Nederland kennen we het stelsel van evenredige vertegenwoordiging. In dit stelsel gaan geen stemmen verloren. 
  Nog een belangrijke eigenschap is dat kleine partijen ook in de Tweede Kamer en kans hebben, maar een nadeel is dat door deze kleine partijen de Tweede Kamer erg versplinterd raakt.  
  Hieruit volgt dan ook dat het stelsel van evenredige vertegenwoordiging de nadruk legt op politieke partijen.

• In Nederland kennen we een leer van dualisme van de regering en de volksvertegenwoordiging. Leg dit uit.

  We kennen deze leer omdat de regering en de Staten-Generaal hun bevoegdheden los van elkaar uitoefenen. Hierbij zijn ze evenredig aan elkaar. De een staat dus niet boven de ander. 
  
  Een voorbeeld hiervan is het opstellen van wetten. De regering neemt hier vaak het initiatief in, deze worden dan gecontroleerd door de volksvertegenwoordiging. De volksvertegenwoordiging kan de wil van het volk tot uitdrukking brengen. 
  
  Mocht het toch tot een heftig meningsverschil komen dan prevaleert de wil van het parlement boven die van de volkvertegenwoordiging.