LE 2 Vormen van geschiedschrijving

12 belangrijke vragen over LE 2 Vormen van geschiedschrijving


Geschiedschrijving tot dan vooral politiek en godsdienstig georiënteerd. Beslissende invloed kreeg economische geschiedenis:

WO I > economische crisis > zichtbaar grote invloed van wereldeconomie op sociale en politieke processen


H. Pirenne: Economische geschiedenis na WO I

  • H. Pirenne (België 1862-1935), Histoire de Belgique > 
  • burgerij koos voor calvinisme: katholieke leer beknotte vrije uitoefening van handel en nijverheid, bijv. door verbod op winst,  tiende penning >
  • pleidooi voor  politieke en sociale hervormingen.


Erich Kuttner: Opstand uit armoede

  • Erich Kuttner, dogmatisch marxist, Het hongerjaar 1566 >
  • succes calvinisme en opstand verklaren uit sociale wantoestanden:
  • rijke burgers schoven de schuld op de katholieke kerk > 
  • beeldenstorm door het wanhopige, hongerige proletariaat.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart


Herman van der Wee: Opstand uit welstand

  • Herman van der Wee (België): Armoede leidt tot apathie. 
  • Juist betere levensomstandigheden door spectaculaire expansie
  • Nederlandse economie bevorderden de welvaart en daardoor geestelijke emancipatie van de bevolking.


Sociale geschiedenis. Hugo Soly

Deze verklaring is ook niet volledig: de economische groei was niet
overal even groot. Gouda, Leiden , Leuven > crisis > kijken naar gedrag van verschillende maatschappelijke groepen in voorspoedige/niet-voorspoedige gebieden > sociale geschiedenis: Hugo Soly, Geschiedenis van Vlaanderen (1983).
  • Bloeitijd sociale geschiedenis: jaren 70 > opkomst emancipatiebewegingen.
  • Overheid gebruikt sociale wetenschappen bij beleidsvoering.
  • Onvrede over “traditionele” geschiedschrijving; te weinig weten-
  • schappelijk: 
Sociale geschiedenis: individuele mens en zijn daden staan niet
centraal.
  • geografische, demografische, economische en sociale omstandigheden.
  • structuren en conjuncturen
  • Stad na stad bestuderen leidt tot de conclusie dat het overal nét weer
  • anders verliep > 
  • verdere versnippering van de kennis.

3. Het probleem van de synthese in de geschiedschrijving

7e Fase; synthese

Romein: 
  • Behoefte aan een 7e Fase: een nieuwe wetenschappelijk gefundeerde synthese. 
  • Het beeld was te zeer vergruisd > 
  • samenvoegen van de mozaïeksteentjes tot een helder, wetenschappelijk beeld..


AGN 1949-1958 Algemene Geschiedenis der Nederlanden

  • Behoefte aan een overzicht, een standaardwerk, een alzijdige samenvatting > 1949-1958: 
  • AGN,  Algemene Geschiedenis der Nederlanden > 
  • gelijktijdige en gelijkwaardige behandeling van de politieke, sociale en geestesgeschiedenis met de politieke: 
  • Integrale geschiedschrijving (Romein) > 
  • de Opstand in 2 delen samenhangend behandeld


Nieuwe AGN (1977-1983) (28 redacteuren, 300 auteurs) 
Was veel minder geslaagd: opgesplitst in teveel kleine onderdelen,

K.W. Swart :
  • -veel politiek en godsdienst, weinig economische, sociaaleconomische overzichten en weinig informatie over invloed van Opstand op cultuur. Samenhang is ver te zoeken.
  • - aparte behandeling noord en zuid vanaf 1580
  • - lacunes vóór 1580; te weinig rekening gehouden met gedeelte Nederlanden in Frankrijk.

Ad van der Woude: 
  • Eén uniforme historische beschouwingswijze laat zich niet meer construeren. 
  • Een standaard werk is meer een kwestie van balans opmaken.

Delen 5 t/m 9 (De Nieuwe Tijd); economische geschiedenis >
theoretisch kader > totaalbeeld.
Combinatie twee concepten:


Delen 5 t/m 9 (De Nieuwe Tijd); economische geschiedenis >
theoretisch kader > totaalbeeld.
Combinatie twee concepten:

I Gelaagd-structuralistische beschouwingswijze: statisch
Fernand Braudel (Frankrijk, 1902-1985):
drie tijdlagen in de geschiedenis:
1. Niveau van de structuren, gebeurtenissen over langere duur:
fundamentele veranderingen, niet zichtbaar voor tijdgenoten.
2. Niveau van conjuncturen van middellange duur bijv. misoogsten:
gebeurtenissen die met zekere regelmaat terugkeren maar van min-
der invloed zijn op de verandering van de samenleving.
3. Niveau van de dagelijkse gebeurtenissen: korte duur > minste
invloed.

II Chronologie van de seculaire trend: dynamisch
Wilhelm Abel:
twee trends in de Nieuwe Tijd:
1. expansie: einde 15e - midden 17e eeuw
2. contractie: midden 17e - midden 18e eeuw

Commentaar Jan van der Dussen (OU):

  • weinig plaats voor politieke en culturele geschiedenis
  • wisselwerking tussen verschiilende factoren komt niet uit de verf
  • chronologie van seculaire trend komt niet geheel overeen met chronologie van de Nederlandse geschiedenis.


Nationaal kader t.o. meeromvattende, comparatieve benadering
Extra probleem: Schaalvergroting

Er zijn ook historische samenhangen op mondiaal niveau:
  • invloed van internationale politiek Philips II op bepaalde beslissingen (waar zet hij z’n troepen in, gebrek aan geld en middelen)
  • invloed van koningin van Engeland, Elisabeth I

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo