Inleiding tot de sociale psychologie - De oorsprong van constructen: fundamentele menselijke motieven

13 belangrijke vragen over Inleiding tot de sociale psychologie - De oorsprong van constructen: fundamentele menselijke motieven

Wie besefte al snel dat we precies op het moment waarop deze twee motieven ons in tegengestelde richtingen trekken, de waardevolste inzichten kunnen verwerven in de werking van het menselijke gevoel en de menselijke gedachten?

Leon Festinger

Twee motieven die van essentieel belang zijn.

1: Positief zelfbeeld
2: De behoefte om de wereld accuraat waar te nemen.

Meestal worden we door deze twee motieven  in tegengestelde richtingen getrokken, waardoor we, om de wereld accuraat te kunnen waarnemen, niet anders kunnen dan het feit onder ogen zien dat we ons idioot of immoreel hebben gedragen.

Door welke twee fundamentele motieven wordt de wijze waarop een individu een situatie construeert grotendeels bepaald?

- Het motief van de sociale cognitie: de behoefte accuraat te zijn
- Het motief van eigenwaarde: de behoefte om een goed gevoel over onszelf te hebben
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Twee essentiële motieven die ten grondslag liggen aan gedachten en gedragingen

  1. Het motief van eigenwaarde: de behoefte aan een positief zelfbeeld (het rechtvaardigen van eigen gedrag, lijden en zelfrechtvaardiging)
  2. Het motief van sociale cognitie: de behoefte om de wereld accuraat waar te nemen (verwachtingen van de sociale wereld)

Wat stelde Leon Festinger als het gaat om de twee belangrijkste menselijke motieven?

Als de twee motieven ons in tegengestelde richtingen trekken, de waardevolste inzichten kunnen verwerven in de werking van het menselijke gevoel en de menselijke gedachten.
De behoefte aan zelfrechtvaardiging van je behoeften, druist soms in tegen de behoefte om accuraat waarnemingen te doen, en dat kan catastrofale gevolgen hebben (zie voorbeeld oorlog Vietnam met Amerika).

Vroeger gedrag rechtvaardigen

Een positief zelfbeeld is natuurlijk een nuttige zaak, maar wanneer het ertoe leidt dat iemand zijn acties rechtvaardigt en er niet van leert, kan dat verandering en zelfverbetering in de weg staan.
Het erkennen van onze tekortkomingen is moeilijk, zelfs wanneer dat ten koste gaat van een accurate kijk op de wereld.

Waarom de meeste mensen geneigd zijn tot de fundamentele attributiefout

Het is geruststellend en geeft een (onterecht) gevoel van veiligheid om bepaalde mensen, zoals zelfmoordterroristen en mensen die zich aansluiten bij een sekte, af te doen als gestoorde mensen. Dat geeft ons het gevoel dat zoiets ons nooit kan overkomen

De negatieve gevolgen van de neiging om de macht van de sociale situatie te onderschatten (fundamentele attributiefout)

De fundamentele attributiefout vergroot onze persoonlijke kwetsbaarheid voor mogelijk destructieve sociale invloeden, omdat ons bewustzijn van onze eigen ontvankelijkheid voor sociaalpsychologische processen daalt. Het teveel buiten beschouwing laten van de macht van de situatie kan leiden tot vereenvoudiging van het probleem.

Wat is het nadeel van het behouden van een positief zelfbeeld en vroeger gedrag rechtvaardigen?

Wanneer het ertoe leidt da iemands zijn acties rechtvaardigt en er niet van leert, kan dat verandering en zelfverbetering in de weg staan.

Wat stelt het lijden en zelfrechtvaardiging over het behouden van een positief zelfbeeld?

Mensen zijn gemotiveerd om een positief beeld van zichzelf in stand te houden, deels door hun gedrag te rechtvaardigen, en dit hen onder bepaalde te specificeren omstandigheden toe brengt dingen te doen die in eerste instantie verassend of paradoxaal lijken. Ze kunnen de voorkeur geven aan mensen en dingen waarvoor ze hebben geleden boven mensen en dingen die ze associeren met gemak en plezier.
(Zie voorbeeld ongroeningsprocedures bij studentenverenigingen)

Wat is het motief van de studie in sociale cognitie?

Sociale cognitie is hoe mensen denken over zichzelf en de sociale wereld; specifieker: hoe mensen sociale informatie selecteren, interpreteren, herinneren en gebruiken om oordelen te vormen en beslissingen te nemen.
Onderzoekers die sociaal cognitieve processen onderzoeken, nemen als uitgangspunt dat alle mensen de wereld zo accuraat mogelijk proberen waar te nemen. De wereld te begrijpen en te voorspellen.

Mensen hebben de behoefde om accuraat waar te nemen. Lukt dat ook?

Nee, meestal hebben ze onvolledig of onjuist geïnterpreteerde informatie. Het is vrijwel nooit mogelijk om alle relevante feiten van tevoren te kennen.

Wat zijn naast het motief van eigenwaarde en het motief van de sociale cognitie nog meer motieven die onze gedachten en gedragingen beïnvloeden?

- Biologische drijfveren (zoals honger en dorst).
- Angst of belofte van liefde, goedkeuring en andere beloningen waarbij sprake is van sociale uitwisseling.
- Behoefte aan controle.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo