Rijtjes Staatsrecht

23 belangrijke vragen over Rijtjes Staatsrecht

Welke verklaringen zijn er voor zoveel grondwetten?

1. Ideologisch. Met gelooft dat het hebben van een grondwet goed is.
2. Functioneel. Een betrouwbaar systeem zorgt voor voorspelbaarheid en betrouwbaarheid. Het vertrouwen verlaagt de transactiekosten waardoor de economie groeit. Credible commitments.
3. Politiek-strategisch. Een grondwet zorgt voor politieke stabiliteit. Een grootschalige samenwerking kan hierdoor worden gecoördineerd.

NL heeft 2e oudste Gw van de wereld (noorwegen 1ste)

gw van nl 200 jaar oud
29 maart 1814: Willem I 
  • zo'n 25 keer herzien
    • bv in 1815, 1848, 1917, 1983, 2022-2023

Welke twee pijlers zijn er voor menselijke samenwerking?

1. Vertrouwen. Dit is nodig om samen te kunnen werken. We moeten als bevolking onze 150 vertegenwoordigers kunnen vertrouwen. Als dat niet zo is, is er ook geen samenwerking mogelijk.
2. Erkenning. Een diploma is een vorm van erkenning.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat houdt de normatieve kracht van de grondwet in?

De grondwet wordt in de juridische wereld van betekenis. Het gaat om een geschreven juridisch kader waaraan we ons kunnen vasthouden. Daarnaast gaat het ook om de maatschappelijke plaats van de grondwet.

Menselijke aard als bron

  • Aangelegd voor samenwerking
    • mensen zijn groepswezens
    • samenleven om te overleven
  • twee pijlers voor die samenwerking
    • vertrouwen
      • Dunbar (1975): wiskundige die heeft berekend dat je cognitieve limiet is om met 150 mensen een stabiele sociale relatie kan hebben
    • erkenning
      • we kunnen boven onze neurobiologische limiet uitspreken: als je het denkt kan je het doen

Wat is een constitutie H18

Grondwettelijk bestel geeft je de mogelijkheid om samen te werken

juridische definites (tentamen)
  • geschreven (99.4% van de landen) en ongeschreven
  • formele constitutie (gw) en ongeschreven (leiderschap; staatsinrichting = trias politica) 
  • verschil grondwet (alleen document) en constitutie (alle andere regels die nog gelden eromheen)
  • rigide (moeilijk te wijzigen) en flexibele (india) gw

ideologische of aspiratieve definities
  • constitutionalisme: recht dat beperkingen stelt aan overheidsbestuur - leiderschap wordt beteugeld 
  • democratische rechtsstaat is ideaal: bestel democratisch en legaliteisbeginsel, grondrechten, trias politica, onafhankelijke rechter


functionele definitie: kijk naar wat grondwetten doen

Wat is constitutioneel verwantschap?

Er zijn veel inhoudelijke overeenkomsten tussen grondwetten. Het is juist bijzonder wanneer een grondwet elementen bevat die niet in andere grondwetten voorkomen.

Juridisch gezien hebben de regering en de Staten-Generaal een gelijkwaardige functie in het wetgevingsproces. Waardoor komt dit niet tot uiting?


1. Kamerleden hebben vaak geen tijd voor wetten te maken.
2. De regering heeft de mogelijkheid tot uitgebreide voorbereidingsprocedures, welke vaak van belang zijn bij tegenstrijdige belangen.

Wat zijn materiele constituties?

Fundamentele rechtsregels met normen over het rechtssysteem en leiderschap.

Wat houdt het dualisme en het monisme in en welk systeem hanteert Nederland?


Bij het dualisme is er een strikte scheiding tussen nationaal en internationaal recht.
Bij het monisme is er een scheiding tussen beide.
In Nederland kennen we een gematigd monistisch systeem; indien voor eenieder verbindend en duidelijk genoeg werkt wetgeving automatisch door.

Wat is constructive senimentalism

Gedeelde morelen en waarden zijn ontstaan door een lange historische ontwikkeling. Herhaling en erkenning

Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen het Unierecht en ander internationaal recht?


1. Gewoon internationaal recht werkt slechts direct door als de nationale rechtsorde dat bepaalt. Unierecht werkt automatisch door.
2. Internationaal recht prevaleert slechts boven nationaal recht voor zover de constitutie dat bepaalt. Unierecht heeft altijd voorrang.

3. Bij het gewone internationale recht bepaalt het nationale constitutionele recht op welke wijze het internationale recht toegepast moet worden. De vraag of en hoe het Unierecht toegepast moet worden wordt bepaald door de EU-rechters zelf.

Wat zijn argumenten voor het afschaffen van het toetsingsverbod?


1. Het is de taak van de rechter om het recht toe te passen?
2. Pas wanneer er een mogelijkheid is tot ingrijpen zullen de wetgevers hiernaar handelen.
3. Het recht naar de toegang tot de rechter wordt in zekere mate beperkt.
4. De wetgever kan de grondwettigheid van wetten zelf niet goed beoordelen.

5. De wet mag wel aan EU-verdragen getoetst worden.

Wat zijn argumenten tegen het afschaffen van het toetsingsverbod?


1. Toetsing leidt tot vergaande politisering van de rechtspraak.
2. Het is zeer moeilijk om op objectieve wijze te bepalen of een wet in strijd is met een grondwet. De rechter zal zijn eigen morele overtuiging een rol laten spelen.

Wat zijn de belangrijke toetsingsregels die volgen uit artikel 120 Grondwet?


1. Een wif mag niet aan de Grondwet of het Statuut worden getoetst, wel aan internationale verdragen.
2. Een wif mag niet getoetst worden aan algemene rechtsbeginselen, lagere wetgeving wel.
3. De rechter mag niet ingrijpen in het formele wetgevingsproces.

Wat is zijn klassieke en sociale grondrechten?


Klassieke grondrechten bieden voornamelijk bescherming tegen de overheid. Ze zijn direct afdwingbaar bij de rechter.
Sociale grondrechten zijn economische, sociale en culturele rechten. Hiervoor geldt een inspanningsverplichting, waardoor het lastig is om af te dwingen bij de rechter.

Welke drie vereisten kennen we in Nederland om af te wijken van de Grondwet?


1. Een competentievoorschrift door de formele wetgever
2. Doelcriterium
3. Procedurevoorschrift
Opvallend: geen inhoudelijke vereisten.

Welke vereisten gelden er om af te wijken van het EVRM?


1. Competentievoorschrift (niet perse formeel)
2. Nodig voor de democratische samenleving
3. Ter bescherming van enkele specifieke belangen

Wat houdt 'noodzakelijk voor de democratische samenleving' in?


1. Moet voldoen aan een dringende maatschappelijke behoefte
2. Moet voldoen aan de proportionaliteitseis
3. De redenen voor rechtvaardiging moeten relevant en voldoende zijn.

Waar pleit Commissie Remkes voor?


1. Een bindend collectief referendum
2. Een gekozen formateur
3. Op een persoon stemmen i.p.v. Op een partij

Wat is constructive sentimentalism?

Het proces dat gewoonten door herhaling en erkenning op een gegeven moment als recht kunnen gaan fungeren.

Welke twee factoren dragen bij een aan duurzame en effectieve grondwet?


1. Ouderdom van de grondwet; er heeft veel internalisering plaatsgevonden.
2. Leegte van de grondwet; is er genoeg roemt voor polderpolitiek wat lijdt tot vreedzame verhouding in een staat.

Buitengrondwettelijk constitutioneel recht

Veel constitutioneel recht is niet binnen de grondwet te vinden

statuut voor het koninkrijk der nl: dit staat buiten de gw, het is niet opgenomen in de gw en staat ervoor = buitengrondwettelijk constitutioneel recht

organieke wetten: buitengrondwettelijk constitutioneel recht
  • gemeentewet
  • kieswet
  • provinciewet
nader uitgewerkt en valt niet binnen de grondwet valt

jurisprudentie is niet buitengrondwettelijk constitutioneel recht 
  • interpreteerbaar en toepassing van het recht dus het zijn geen nieuwe regels
  • hierdoor kunnen we ontdekken wat het ongeschreven recht is


a, c en d goede antwoord

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo