Startpagina / Samenvattingen / Staatsrecht Toontje Moonen / rechterlijk-rechtbanken-hoven

De rechterlijke instellingen - De Belgische rechtscolleges - Op federaal niveau

9 belangrijke vragen over De rechterlijke instellingen - De Belgische rechtscolleges - Op federaal niveau

In welke 2 grote categorieën kunnen we de federale rechtscolleges indelen?

De hoven en rechtbanken (waaronder de traditionele rechterlijke macht wordt begrepen)
Het Grondwettelijk hof en de bestuurlijke rechtscolleges, die door of krachtens de Grondwet specifieke taken hebben gekregen bij de rechtsbescherming vd burger tegen de overheid.

Wat doen de hoven en rechtbanken?

Ze vormen de federale 'rechterlijke macht' cf Art. 144 GW; en beslechten subjectieve geschillen.

Het oprichten van hoven of rechtbanken is cf Art. 146 GW uitsluitend toegewezen aan de wetgever.

Wie zetelt er in de hoven en rechtbanken?

De magistratuur, deze bestaan uit...

De magistraten van de zetel (= rechters)
De staande magistratuur (= het openbaar ministerie)

Wie zijn de magistraten van de zetel?

Dit zijn de rechters.

Zij zijn onafhankelijk in de uitoefening van hun rechtsprekende bevoegdheid (Art. 151 §1 GW), en worden benoemd door de koning, op voordracht van de Hoge raad voor de Justitie (Art. 151, §4 GW)

Op welke manieren wordt de onafhankelijkheid van die rechters gewaarborgd?

Ze zijn ook benoemd voor het leven (Art. 152 GW) (de facto tot 70 jaar)
Ontzetting uit ambt of schorsing: enkel bij vonnis (art. 152, tweede lid GW)
Overplaatsing: enkel met instemming van de betreffende rechter + nieuwe benoeming (art. 152, derde lid Gw)
Wedde = loon: bij wet vastgesteld (art 154 Gw)
Geen andere bezoldigde mandaten van de regering aanvaarden, tenzij hij die onbezoldigd uitoefent en behoudens de gevallen van onverenigbaarheid bij de wet bepaald (art. 155 Gw.)

Het verloop van de procedure voor een hof of rechtbank wordt in detail geregeld in het Ger. W. Of in het Wetboek van strafvordering, naar gelang de aard vd procedure.

Maar welke grondwettelijke principes zijn altijd van tel, ongeacht de aard van de procedure?

Het ARB; recht op toegang tot een onpartijdige rechter
De openbare terechtzitting (Art. 148 GW)
De motiveringsplicht (Art. 149 GW)

Wat is de status van rechrerlijke beslissingen?

Ze hebben zowel gezag en kracht van gewijsde:

Gezag van gewijsde: uitspraak heeft bindende kracht en wordt geacht juridische waarheid te zijn
Kracht van gewijsde: tegen uitspraak staan geen gewone rechtsmiddelen (bv. hoger beroep) of buitengewone rechtsmiddelen met schorsende werking (bv. in strafzaken: cassatie) meer open. (alle beroepsmogelijkheden zijn uitgeput = de beslissing is definitief)

Wie staat in voor de uitvoering van rechterlijke beslissingen?

Dit is de taak van de koning (Art. 40 GW) (lees regering)

In strafzaken kan de koning zelf genade verlenen (Art. 110 GW) (= het strafbare karakter blijft bestaan, maar de straf wordt geheel of gedeeltelijk kwijtgescholden)

Niet verwarren met amnestie en eerherstel!

Wat is het verschil tussen rechterlijk plurisme en rechterlijk monisme, en welk systeem handteren we in België?

Er is sprake van rechterlijk monisme wanneer alle rechtscolleges deel uitmaken van 1 systeem, zoals dat bv id VS is.

Bij rechterlijk pluralisme zijn er verschillende rechterlijke actoren die niet allemaal tot hetzelfde systeem behoren. De grondwetgever was van oordeel dat bepaalde soorten van geschillen beter worden toevertrouwd aan andere rechtcolleges dan de hoven en de rechtbanken.

In België hebben we;

Grondwettelijk Hof (art. 142 Gw.)
Raad van State (art. 160 Gw.)
Andere bestuursrechtscolleges (art. 161 Gw.)

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Staatsrecht Toontje Moonen

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan De rechterlijke instellingen - De Belgische rechtscolleges - Op federaal niveau

De rechtsbescherming - De rechterlijke instellingen

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding

De rechterlijke instellingen - De Belgische rechtscolleges - Op federaal niveau

9 belangrijke vragen over De rechterlijke instellingen - De Belgische rechtscolleges - Op federaal niveau

In welke 2 grote categorieën kunnen we de federale rechtscolleges indelen?

Wat doen de hoven en rechtbanken?

Wie zetelt er in de hoven en rechtbanken?

Wie zijn de magistraten van de zetel?

Op welke manieren wordt de onafhankelijkheid van die rechters gewaarborgd?

Het verloop van de procedure voor een hof of rechtbank wordt in detail geregeld in het Ger. W. Of in het Wetboek van strafvordering, naar gelang de aard vd procedure. Maar welke grondwettelijke principes zijn altijd van tel, ongeacht de aard van de procedure?

Wat is de status van rechrerlijke beslissingen?

Wie staat in voor de uitvoering van rechterlijke beslissingen?

Wat is het verschil tussen rechterlijk plurisme en rechterlijk monisme, en welk systeem handteren we in België?

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan De rechterlijke instellingen - De Belgische rechtscolleges - Op federaal niveau

De rechtsbescherming - De rechterlijke instellingen

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan KRACHTLIJNEN - De Belgische staat - België als staat

Staatsrecht Toontje Moonen

Beginselen van samenleven Handboek Ethiek en…

Verbintenissenrecht

Politicologie

Staatsrecht

Exploring humans an introduction to the phil…

Psychologie & sociologie : basiscursus

sheets

Leren veranderen

Overheidsfinanciën

Hoofdzaken socialezekerheidsrecht

Handboek van het Nederlandse staatsrecht

Het verloop van de procedure voor een hof of rechtbank wordt in detail geregeld in het Ger. W. Of in het Wetboek van strafvordering, naar gelang de aard vd procedure.

Maar welke grondwettelijke principes zijn altijd van tel, ongeacht de aard van de procedure?