Wetgeven - In de democratische ruimten - Op federaal niveau
44 belangrijke vragen over Wetgeven - In de democratische ruimten - Op federaal niveau
Wie zijn de federale wetgevers?
Wat is het verschil tussen de formele en materiële betekenis van het begrip 'wet'?
- Louter formele wet = Wet die werd goedgekeurd door de WM, maar geen abstracte, algemene en onpersoonlijke gedragsregels bevat (bv een begrotingswet)
- Materiële wet die ook formeel een wet is = bv het strafwetboek
- Louter Materiële wet = Wet die abstracte, algemene en onpersoonlijke gedragsregels bevat, maar niet door de formele wetgever werd goedgekeurd.
- Bv. KB, MB, gewoonte, ARB, ...
Geef een voorbeeld van een formele wet die geen wet is in de materiële zin van het woord.
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Geef een voorbeeld van een materiële wet dat geen wet is in de formele zin van het woord.
Hoe herken je toegewezen of voorbehouden bvh'en?
Bv Belastingen (Art. Art. 170 §1 GW)
Wat zijn residuaire of overblijvende bevoegdheden?
Wat is het belang van het onderscheid tussen materiële en formele wetten?
Kan de formele wetgever haar bevoegdheden overdragen aan de uitvoerende macht?
- Bij residuaire bevoegdheden:
- Kan door opdrachtwetten.
- 4 soorten
- Gewone opdrachtwetten
- Kaderwetten
- Bijzonderemachtenwet/ volmachtwet
- Bij toegewezen bevoegdheden
- De wetgever moet de essentiële elementen zelf bepalen, tenzij (c):
- de machtiging uitdrukkelijk en ondubbelzinnig is
- de machtiging noodzakelijk is
- de machtiging kort nadien bekrachtigd wordt
Wat is de rechtsbasis van opdrachtwetten?
Art. 105 laat toe dat de wetgever de koning extra (wetgevende) bevoegdheden toekent
Art. 108 geeft de koning de mogelijheid wetten uit te voeren.
Wat is een bijzonderemachtenwet/ volmachtwet?
Hiervoor...
- Moeten er zich uitzonderlijke omstandigheden voordoen (bv covid-19)
- Mogen deze machten maar voor een beperkte tijd toegekend worden
- Moeten deze machten zeer nauwkeurig omschreven zijn
- Moeten de INT'- en federale bevoegdheidsverdelingsregels ook nageleefd worden
Waarom noemen we residuaire bvh'en verticaal?
Wat is het verschil tussen monocamerale, bicamerale en optioneel bicamerale aangelegenheden?
- De monocamerale aangelegenheden kunnen alleen door de kamer geregeld worden
- Bicamerale aangelegenheden worden door de kamer en de senaat geregeld, ze zijn opgelijst in Art. 77 Gw.
- Optioneel bicamerale aangelegenheden worden door de kamer geregeld, maar de senaat kan tussenkomen, ze zijn opgelijst in Art. 78 Gw.
Aan welke voorwaarden moeten bijzonderemachtenwetten voldoen om grondwettig te zijn?
- Er moet een crisis zijn, of uitzonderlijke omstandigheden (bv covid-19 pandemie)
- Bijzondere machten maar voor beperkte tijd toegekend
- Bijzondere machten zijn nauwkeurig omschreven
- de int' regels en regels v federale bevoegdheidsverdeling moeten ook gerespecteerd worden.
- Toegewezen aangelegenheden moeten bekrachtigd worden.
Wat zijn buitengewone machtswetten?
Wat is het verschil tussen monocamerale, bicamerale en optioneel bicamerale aangelegenheden?
- De monocamerale aangelegenheden kunnen alleen door de kamer geregeld worden
- Bicamerale aangelegenheden worden door de kamer en de senaat geregeld, ze zijn opgelijst in Art. 77 Gw.
- Optioneel bicamerale aangelegenheden worden door de kamer geregeld, maar de senaat kan tussenkomen, ze zijn opgelijst in Art. 78 Gw.
Wat zijn optitipeel bicamerale aangelegenheden?
In welke gevallen zal de wetgevende procedure verplicht bicameraal verlopen?
Bij bijzonderemeerderheidswet kunnen extra aangelegenheden w aangewezen.
Wat zijn gemengde ontwerpen en waarom vormt het een probleem?
Welke oplossingen zijn er voor het probleem van de gemengde ontwerpen?
- Afdeling wetgeving RvS: Bepaling splitsen (maakt tekst moeilijk leesbaar)
- Meervoudige kwalificatie: voor elke bepaling procedure apart doorlopen
Welke oplossing bestaat er wanneer er bevoegdheidsconflicten ontstaan omtrent welke wetgevingsprocedure gevolgd moet worden?
Wat is de inhoud van een advies dat de afdeling wetgeving vd RvS geeft?
Bevoegdheid, grondrechten, internationaal recht
Soms: taalgebruik, structuur, consistentie
Wat zijn mogelijke gevolgen van het advies dat door de afdeling wetgeving van de RvS gegeven wordt?
- Het advies is niet bindend, maar kan later wel als argument gebruikt worden voor een rechterlijke beoordeling.
- Wanneer er een schending is van de bvhverdelende regels kan de RvS de tekst overmaken naar een overlegcomié voor een bijkomend advies (Art. 3 §3 en 4 raad van state wet)
Waar of niet waar; afdeling wetgeving vd RvS kan over elke wet advies geven.
Over voorstellen of ontwerpen tot herziening vd Grondwet kan ze zich ook niet uitspreken.
Wat zal er gebeuren met de hangende wetsontwerpen of voorstellen indien de kamer voortijdig ontbonden wordt?
Welke herzieningprocedure is moeilijker, de goedkeuring of wijziging van een bijzonderemeerderheidswet OF de herzieningsprocedure vd Grondwet?
Aan welke vereisten moeten worden voldaan opdat een alarmbelprocedure doorlopen kan worden?
Tijdens de wereldoorlogen waren de staatsmachten steeds onvolledig, hoe werd er dan aan wetgeving gedaan?
- WO1: regering in samenspraak met de koning
- WO2: alleen de regering, want koning gevangengenomen.
Ondaks de ontbrekende goedkeuring van het parlement erkende het HvC dat de besluitwetten kracht van wet hadden gezien de omstandigheden.
Welke (controlerende) impact heeft de regering op het wetgevend werk?
Het overdragen van residuaire aangelegenheden is dus mogelijk, maar kan dit ook met aan de wetgever toegewezen aangelegenheden?
Rechtspraak zegt dat de wetgever steeds de essentiële aspecten ervan moet vastleggen.
TENZIJ:
- Machtiging uitdrukkelijk is
- Machtiging noodzakelijk is
- Het werk vd koning kort nadien bekrachtigt w door de wetgever (Geen bekrachtiging = besluit geacht nooit uitwerking te hebben gehad)
Waarom zou het raar zijn de senaat af te schaffen?
Wat zijn de bevoegdheden van de Koning (= lees regering) ?
- derde tak van de federale wetgevende macht
- hoofd van uitvoerende macht; alle wetten zullen hem eerst passeren
Geef een voorbeel ve geval waarin een bijzonderemeerderheidswet nodig is.
Wat zijn de voorwaarden voor het aannemen van een bijzonderemeerderheidswet?
- In elke taalgroep apart
- Meerderheid vd leden is aanwezig
- Meerderheid zijn ja-stemmen.
- In beide taalgroepen samen
- 2/3 zijn ja-stemmen.
Wat als de ministerraad geen advies uitbrengt, of als het advies niet gevolgd wordt?
Wat is het nut van de alarmbelprocedure?
De alarmbelprocedure maakt het zoeken naar consensus over de taalgrens heen juridisch afdwingbaar.
Een specifieke verschijningsvorm van een opdrachtwet is een bijzonderemachtenwet; wat is dit?
(uitvoerende macht kan dan uitganspunten vh beleid regelen die in principe moeten w vastgelegd door de wetgevende macht)
Geef een voorbeeld van een (geschreven) materiële wet dat geen wet is in de formele zin van het woord.
Wat zijn voorbeelden van toegewezen of voorbehouden bvh'en?
Bv beperken van grondrechten
Bv wijziging van kieskringen (kiesstelsel)
Waarom is de wetgever de belangrijkste staatsmacht?
=> zij zijn democratisch beter gelegitimeerd
Wie gaat het wetsvoorstel/wetsontwerp bekrachtigen?
De koning (=lees regering) gaat vaststellen dat een bepaalde wet is goedgekeurd en zal hier zijn steun voor uitspreken.
Weigeren van bekrachtigen van een wetsvoorstel/wetsontwerp?
=> In praktijk: politiek probleem (weinig democratisch als ze zich tegen volksvertegenwoordigers (parlement) verzetten)
DUS = gewoonterechtelijke regel geworden
Wie zal de nieuwe wet afkondigen en bekendmaken?
De afkondiging en bekendmaking gebeurt ook door de koning, niet in zijn wetgevende taak, maar in zijn uitvoerende taak.
Wat is de rechtsgrond van opdrachtwetten?
Wat verstaan we onder de 'machtiging via 'opdrachtwetten''?
- wijzigen
- aan te vullen
- op te heffen
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden