Samenvatting: Stamcellen En Regeneratieve Geneeskunde

Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van Stamcellen en regeneratieve geneeskunde

• 1 Embryogenese en organogenese

  Dit is een preview. Er zijn 28 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 1
  Laat hier meer flashcards zien

• Hoe maken cumulus cellen contact met de eicel?

  De cumulus cellen maken contact met de eicel dmv cytoplasmatische uitlopers die door zona pellucida heen dringen en contact maken met plasmamembraan van de eicel. Zo is er ondanks de scheidingswand van zonopellucida direct contact tussen cumulus cellen en eicel. Dit zorgt voor  transport van moleculen tussen eicel en cumulus cellen. Hierdoor kan eicel competent worden om bevrucht te worden. 

• Hoewel eicellen en spermacellen van dezelfde voorlopercellen komen zijn ze compleet verschillend

  - Eicel is heel groot en heel passief (immobiel), moet voortbewogen worden
  - Sperma cel is klein en kan zichzelf voortbewegen (erg mobiel).
   
  Per ejaculaat worden er miljoenen spermacellen gevormd. Er is dus enorme competitie tussen de spermacellen. Een deel komt door de beweeglijkheid, maar we weten nog niet goed waarom de een beter is dan de andere. 

• Waar is trophoectoderm voor nodig? Waar de inner cell mass?

  Trophectoderm is nodig voor implantatie in baarmoeder en zorgt ook voor placenta en embryonaal deel navelstreng. Deze structuren noemen extra embryonaal cell mass.
  
  
  De inner cel mass zal de hele embryo leveren. Cellen van inner cell mass zijn pluripotent. Pluri omdat ze alle cellen van de foetus van de embryo kunnen vormen maar geen extra-embryonaal weefsel. Naarmate cellen meer differentiëren krijg je een groter verlies van ontwikkelingscompetentie, het genoom blijft in alle cellen wel gelijk. 

• Wat is een van de verschillen tussen mES en hES?

  Een van de verschillen tussen de mES cellen en hES is de manier waarop we de pluripotentie behouden. Bij muizen stamcellen gebeurt toe toevoeren van LIF en BMP aan het medium. Als je deze factoren toevoegt aan humane embryonale stamcellen zullen ze gaan differentiëren.  Om humane embryonale stamcellen pluripotent te houden moeten ze worden gekweekt door FGF en of activine/nodal toe te voegen. 

• The blastocyst hatches from the zona pellucida before implantation:

  Als embryo hypo- en epiblast blast met trophoectoderm heeft gevormd kan het uit de zona pellucida ontsnappen (hatchen). En kan vervolgens implanteren in de baarmoeder. Bij mensen en muizen heb je invasieve implantatie, embryo invadeerd echt in endometrium van uterus (embryo helemaal omgeven door weefsel van uterus).
   
  Bij andere diersoorten is deze implantatie helemaal niet invasief en groeit en differentieert het embryo eerst voor het implanteert in de baarmoeder.  Daarom kan niet ieder dier zomaar gebruikt worden voor de mens. 

• Hoe verschilt de placenta van verschillende zoogdieren?

  Er is ook verschil tussen placenta van verschillende zoogdieren. De mens en muis hebben een discoidale placenta. Bij de hond zie je een meer ringvorminge placenta die zich om het embryo en vruchtvliezen heen vouwt. Bij het rund heb je allemaal mini placentatjes die zich in de vruchtvliezen bevinden. 

• Waarom is het goed om te weten hoe verschillende structuren zijn gevormd als aan regeneratieve geneeskunde wilt doen?

  Als je aan regeneratieve geneeskunde wilt doen en structuren wilt vormen uit pluripotente of multipotente stamcellen dan is het goed om te weten hoe de verschillende structuren gevormd zijn, wat zijn de tussenstappen om tot die structuur te komen. 

• Wat wordt uit endoderm geformeerd?

  Darm wordt gevormd uit endoderm. Niet alleen darm wordt door endoderm gevormd, maar ook binnenkant van longen, pancreas, lever en galblaas. Als je lever ex-vivo wilt vormen moeten ze eerst richting endodermaal worden gedifferentieerd. 

• Wat wordt uit hart geformeerd?

  Hart moet instructies krijgen richting mesoderm door het endoderm. In de eerste experimenten werden humane embryonale stamcellen gekweekt op laagje muizen endoderm cellen. De humane cellen differentiëerde toen naar harstspiercellen. Tegenwoordig weten we welke factoren worden uitgescheiden door de endodermale cellen en kan het worden gedaan zonder het te doen met muizen cellen. 

• Wat zijn de experimenten voor asvorming die ze met fruitvliegjes hebben gedaan?

  In begin vorige eeuw experimenten met fruitvliegjes gedaan. Bij een fruitvliegje met de mutatie “antenna pedia” heeft de fruitvlieg wel twee ogen, maar in plaats van twee antennen heeft het dier twee voorpootjes. Een andere mutant is de bithorax. Normaal bestaat de thorax uit twee delen: anterieur met vleugels een posterieur deel met halters (nodig voor stabiliteit). In de bithorax mutatant werd het segment met de halters niet gevormd maar een antieur segment met vleugels gevormd, daardoor had het dier vier vleugels.